લવ મિલ્કશેક? ક્યારેય પોષક દૂધ સાથે તાજી કાપેલા ફળની ભેળસેળ, આ તંદુરસ્ત તરીકે કોન્સેપ્શન ન હોઈ શકે? ફરીથી વિચાર. આ બે તંદુરસ્ત ખોરાકને જોડવાનું હંમેશા તંદુરસ્ત સંયોજનમાં પરિણમતું નથી. વાસ્તવમાં, અમુક ખોરાકને ટીમમાં ન લાવવા અને તેમને જોડીમાં લેવું તે વધુ સારું છે, કારણ કે તેઓ તમારી પાચન, આરોગ્ય અને એકંદર તંત્ર પર પાયમાલીનો ભય ઉઠાવી શકે છે. આયુર્વેદના અનુસાર, આવા એક ભોજન સંયોજનને તમારે દૂર રહેવાની જરૂર છે તે દૂધ અને ફળોનો છે – જે હોટ સીટ પર અમારા ખૂબ જ પ્રિય મિલ્કશેકને મૂકે છે. આર્યુવેદ અનુસાર, કેટલાક ખોરાક સંયોજનો ગેસ્ટિક આગની સામાન્ય કામગીરીને ખલેલ પહોંચાડે છે અને દોષો (વટા, પીત્તા, કફા) ના સંતુલનને અસ્વસ્થ કરે છે. ખોરાકનું અસંગત મિશ્રણ અપચો, આથો, ગેસ રચના અને પેટનું ફૂલવું પેદા કરી શકે છે.
‘ધ કમ્પલિટ બુક ઑફ આયુર્વેદિક હોમ રેમેડીઝ’ મુજબ, ડૉ. વસંત લાડ દ્વારા, બધા ખાટા ફળો, કેળા, કેરી અને તરબૂચ, દૂધ અને દહીં સાથે ભેળવી ન જોઈએ.
પુસ્તકમાં નોંધવામાં આવે છે કે, “ખાસ કરીને બનાના મિલ્કશેક્સ અથવા દૂધથી બનેલી ફળોના સોડામાં જેવાં કપડાથી ટાળવામાં આવે છે.” તે પણ આગળ વધવા માટે કહે છે કે, કેળા અને દૂધને કેવી રીતે ટાળી શકાય છે, “દૂધ સાથે બનાના અગ્નિ (ગેસ્ટ્રીક આગ) ને ઘટાડી શકે છે અને આંતરડાની વનસ્પતિને બદલી, ઝેરમાં પરિણમે છે અને સાઇનસ ભીડ, ઠંડી, ઉધરસ, એલર્જી, શિળસ અને ફોલ્લીઓ, “પુસ્તકનો ઉલ્લેખ કરે છે.
ફળો પ્રકૃતિમાં એસિડિક હોય છે, ખાસ કરીને જે દૂધમાં સંયોજનમાં સંપૂર્ણ પાકેલા નથી, આપણા શરીરને દૂધમાંથી પ્રોટીન તોડવા માટે વિવિધ ઉત્સેચકોની જરૂર પડે છે અને ફળો તોડી નાખવા માટે અલગ અલગ એક. ફળ અને દૂધ, આમ શરીરની પાચન પ્રક્રિયા કન્ફયુંઝ કરે છે.
આયુર્વેદિક નિષ્ણાંત ડૉ. ધનવંતતિ ત્યાગી શરીરમાં દૂધ અને ફળોનું મિશ્રણ પાછળનું શરીરવિજ્ઞાન સમજાવે છે, “ફળો અને દૂધ એ સૌથી વધુ પોષક તત્વો છે જે તમારી પાસે હોવું જોઈએ, પરંતુ પ્રાધાન્યમાં એકલું જ છે. જો તે એકસાથે લેવામાં આવે, તો તેના પરિણામે શરીરમાં ઊર્જાની ઊર્જાની પ્રગતિ થાય છે. અને જ્યારે ઊર્જાનો આ વધારાનો ઉપયોગ શરીર દ્વારા થતો નથી – તે ચરબી કોશિકાઓમાં સંગ્રહિત થવાનું શરૂ કરે છે અને વજનમાં પરિણમે છે. આ મિશ્રણથી કાપાના ગભરાટને પણ પરિણમે છે, તેથી કફ લોકોના પ્રકાર માટે તેને ચોક્કસપણે ભલામણ કરવામાં આવતી નથી. મિશ્રણ પછીના પાચન સામગ્રી પણ સિસ્ટમમાં હાયપરએક્ટિવિટી વધે છે, જે ટીશ્યુ પેઢીની પ્રક્રિયાને અવરોધે છે. “
