તમે વસ્તુઓ ઝડપથી ભૂલી જાઓ છો, શું આ કોઈ ગંભીર બીમારીની નિશાની છે?

આપણું મગજ આપણી બધી વસ્તુઓનો સંગ્રહ કરે છે અને તેને યાદોના રૂપમાં સાચવે છે. મેમરી  એ મનુષ્યના જીવનનો ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે, તે આપણને પ્રાણીઓથી અલગ પાડે છે. પ્રાણીઓની સરખામણીમાં આપણે આપણી યાદશક્તિમાં અલગ છીએ.

યાદશક્તિથી આપણને ફાયદો થાય છે કારણ કે આપણે આપણા ભૂતકાળના અનુભવો, ભૂતકાળનું જીવન યાદ રાખી શકીએ છીએ અને તે મુજબ આપણે આપણા ભવિષ્યની યોજના બનાવીએ છીએ. જો કે, આપણી વચ્ચે એવા ઘણા લોકો છે જે ધીરે ધીરે વસ્તુઓ ભૂલી જવા લાગે છે. જો કે ઘણી વખત આપણે તેને સામાન્ય સમજીને અવગણીએ છીએ, પરંતુ તે એમનેસિયાની નિશાની હોઈ શકે છે. આજે આપણે જાણીશું કે આ રોગ શું છે.

એમનેસિયા શું છે?

એમનેસિયા એ એક પ્રકારની માનસિક સ્થિતિ છે. જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ એમનેસિયાથી પીડાય છે, ત્યારે આપણે તેને એમનેસિયા કહીએ છીએ. એમનેસિયા ક્યારેક થોડા સમય માટે જ થાય છે અથવા તો તે કાયમ રહે છે, જેના કારણે વ્યક્તિ તેની યાદશક્તિ ગુમાવે છે. જ્યારે મગજની રચનામાં અમુક ગરબડ થાય છે, ત્યારે તમારું મગજ યાદોને સંગ્રહિત કરવામાં નિષ્ફળ થવા લાગે છે. આવી સ્થિતિમાં તમે વસ્તુઓ ભૂલી જવા માંડો છો. એમનેસિયા એ ભૂલી જવાનો રોગ છે, જેમાં આપણી યાદશક્તિ નબળી પડવા લાગે છે.

એમનેસિયાના ઘણા પ્રકારો હોય છે, જેમાંથી એક એન્ટેરોગ્રેડ એમનેસિયાના છે, આમાં વ્યક્તિ ભવિષ્યની વસ્તુઓ યાદ રાખી શકતો નથી, એટલે કે તે બીમાર થયો ત્યારથી તેને ભવિષ્યની વસ્તુઓ યાદ રહેતી નથી.

રેટ્રોવર્ટેડ એમનેસિયાના એ અન્ય પ્રકારનો સ્મૃતિ ભ્રંશ છે, જેમાં વ્યક્તિ ભવિષ્યમાં બધું યાદ રાખી શકે છે, પરંતુ તેની બધી જૂની યાદો ખોવાઈ જાય છે.કેટલાક લોકોને ક્ષણિક વૈશ્વિક સ્મૃતિ ભ્રંશ હોય છે, જેમાં વ્યક્તિ થોડા સમય માટે તેની યાદશક્તિ ગુમાવે છે. થોડા સમય પછી પાછી યાદ આવી જાય છે.

એમનેસિયાના લક્ષણો-

– મૂંઝવણમાં રહેવું

નજીકના લોકોને ઓળખવામાં મુશ્કેલી

– જૂની વસ્તુઓ ભૂલી જવું

એમનેસિયાના કારણો-

એમનેસિયાના ઘણા કારણો છે, જેમાંથી કેટલાક મહત્વના કારણો મગજની ઈજા જેવા છે, જો કોઈને માથામાં ઈજા, અકસ્માત કે અન્ય કોઈ કારણસર મગજમાં ઈજા થઈ હોય તો સ્મૃતિ ભ્રંશ થવાનું જોખમ વધી જાય છે. અલ્ઝાઈમર, ડિમેન્શિયા, એપિલેપ્સી અથવા માનસિક સમસ્યાઓ જેવા ન્યુરોલોજીકલ રોગો જેવા અન્ય કારણો છે, જે સ્મૃતિ ભ્રંશનું કારણ બની શકે છે. મનોવૈજ્ઞાનિક આઘાત જાણે કોઈ ભાવનાત્મક અકસ્માત થયો હોય. ઉદાહરણ તરીકે, જો પરિવારમાં કોઈનું મૃત્યુ થયું હોય અથવા કોઈ મોટા અકસ્માતમાંથી પસાર થયા હોય, તો તમે સ્મૃતિ ભ્રંશની ફરિયાદ કરી શકો છો.

એવી કેટલીક દવાઓ છે જે તમને ઊંઘવામાં મદદ કરે છે અથવા મૂડ સ્થિરતા માટે છે, તેઓ એમનેસિયાનું કારણ પણ બની શકે છે.

એમનેસિયાના ઉપચારનો ઉકેલ તેના કારણ સાથે બદલાય છે, તેમાં દવાઓ અથવા સાઈકેટ્રીસ્ટ સાથેના શેશનનો સમાવેશ થઈ શકે છે. કેટલાક લોકોને સાયકો થેરાપીની પણ જરૂર પડે છે.