નવા વર્ષની શરૂઆત થોડા જ દિવસોમાં થવા જઈ રહી છે. આ પહેલા વર્ષ 2024માં ઘણી મોટી રાજકીય ઘટનાઓ બની હતી. આવો એક નજર કરીએ આ રાજકીય ઘટનાઓ પર…
વર્ષ 2024: સમગ્ર વિશ્વ નવા વર્ષ 2025ને આવકારવા માટે તૈયાર છે. ડિસેમ્બરની સાથે સાથે વર્ષ 2024 પણ સમાપ્ત થવા જઈ રહ્યું છે. જો વર્ષ 2024ની વાત કરીએ તો તે ઘણી સારી અને ખરાબ યાદો છોડી જશે. આ સમયગાળા દરમિયાન, રાજકીય વર્તુળોમાં ઘણા આંદોલનો થયા, જે લાંબા સમય સુધી યાદ રહેશે. ચાલો આ વર્ષ 2024 માં બની રહેલી કેટલીક મોટી રાજકીય ઘટનાઓ પર એક નજર કરીએ-
લોકસભા ચૂંટણી 2024:
સામાન્ય ચૂંટણી 2024 માટે 19 એપ્રિલથી 1 જૂન 2024 વચ્ચે સાત તબક્કામાં મતદાન થયું. આ મતદાન આ વર્ષની મોટી રાજકીય ઘટનાઓમાંની એક છે. આ વખતના ચૂંટણી પરિણામો ચોંકાવનારા હતા. એક તરફ એનડીએ ‘આ વખતે 400 પાર’ના નારા સાથે ચૂંટણી જંગમાં ઉતર્યું હતું, તો બીજી તરફ વિરોધ પક્ષોએ એનડીએને હરાવવા માટે ઈન્ડિયા એલાયન્સની રચના કરી હતી. ચૂંટણીના પરિણામો આવ્યા ત્યારે એનડીએ 400ના આંકડા સુધી પહોંચી શક્યું ન હતું, પરંતુ નરેન્દ્ર મોદી ત્રીજી વખત વડાપ્રધાન બન્યા હતા. તે જ સમયે, વિપક્ષી પાર્ટીઓને પણ લોકસભા ચૂંટણીમાં કેટલીક સીટો પર લીડ મળી હતી.
અરવિંદ કેજરીવાલનું રાજીનામુંઃ
તિહાર જેલમાંથી બહાર આવ્યા બાદ આમ આદમી પાર્ટીના વડા અરવિંદ કેજરીવાલે એક એવો નિર્ણય લીધો જેના વિશે કોઈએ વિચાર્યું પણ નહીં હોય. જેલમાંથી બહાર આવ્યા બાદ અરવિંદ કેજરીવાલે પ્રેસ કોન્ફરન્સ બોલાવીને દિલ્હીના સીએમ પદ પરથી રાજીનામું આપવાની જાહેરાત કરી હતી. કેજરીવાલે 17 સપ્ટેમ્બરે રાજીનામું આપી દીધું હતું, ત્યારબાદ રાજકીય વર્તુળોમાં હલચલ મચી ગઈ હતી. અરવિંદ કેજરીવાલે રાજીનામું આપતી વખતે શપથ લીધા હતા કે જો દિલ્હીના લોકો તેમને ક્લીનચીટ આપશે તો જ તેઓ સીએમ પદ સ્વીકારશે.
મહારાષ્ટ્ર ચૂંટણીઃ
આ વર્ષે સમગ્ર દેશની સાથે મહારાષ્ટ્રમાં પણ લોકસભાની ચૂંટણી યોજાઈ હતી અને વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ પણ યોજાઈ હતી. લોકસભા ચૂંટણીમાં મહારાષ્ટ્રમાં મહાયુતિ ગઠબંધન નિરાશ થયું હતું, ત્યારે મહારાષ્ટ્રના લોકોએ વિધાનસભા ચૂંટણીમાં મહાયુતિ ગઠબંધનને પૂરા દિલથી સમર્થન આપ્યું હતું. તાજેતરમાં પૂર્ણ થયેલી મહારાષ્ટ્ર વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં મહાયુતિ ગઠબંધને પ્રચંડ બહુમતી મેળવીને રાજ્યમાં પોતાની સરકાર બનાવી છે. જો કે અહીં મુખ્યમંત્રી બદલાયા છે. આ પહેલા એકનાથ શિંદે મહારાષ્ટ્રના સીએમ હતા, આ ચૂંટણી બાદ દેવેન્દ્ર ફડણવીસને મહારાષ્ટ્રના સીએમ બનાવવામાં આવ્યા છે.
હેમંત સોરેન જેલમાં:
ઝારખંડ મુક્તિ મોરચા (જેએમએમ) નેતા અને ઝારખંડના મુખ્યમંત્રી હેમંત સોરેન માટે વર્ષ 2024 ઉતાર-ચઢાવથી ભરેલું રહ્યું છે. વર્ષ 2024 તેમના માટે ગંભીર ફટકો લઈને આવ્યું. કથિત કૌભાંડના કેસમાં જાન્યુઆરીમાં જ તેને જેલમાં ધકેલી દેવામાં આવ્યો હતો. આ પછી ચંપાઈ સોરેનને ઝારખંડના સીએમ બનાવવામાં આવ્યા. જો કે, બાદમાં તેમને જામીન મળી ગયા અને ફરીથી ઝારખંડના સીએમનું પદ સંભાળ્યું. આ સમગ્ર ઘટના દરમિયાન ચંપાઈ સોરેન જેએમએમ છોડીને ભારતીય જનતા પાર્ટીમાં જોડાયા હતા. જો કે, આ વર્ષે યોજાયેલી વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં, JMM ફરી એકવાર જીત્યો અને હેમંત સોરેન ઝારખંડના સીએમ બન્યા.
જમ્મુ અને કાશ્મીર વિધાનસભા ચૂંટણી:
જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં આ વર્ષે યોજાયેલી વિધાનસભા ચૂંટણી ઐતિહાસિક હતી. આ વખતે રાજ્યમાં એક દાયકા બાદ વિધાનસભાની ચૂંટણી યોજાઈ હતી. આવી સ્થિતિમાં તમામની નજર આ ચૂંટણી પર ટકેલી હતી. જમ્મુ-કાશ્મીરમાંથી કલમ 370 હટાવ્યા બાદ આ પહેલી ચૂંટણી હતી. ચૂંટણીની વાત કરીએ તો અહીંના મતદારોએ મતદાનના તમામ રેકોર્ડ તોડી નાખ્યા છે. ઓમર અબ્દુલ્લાના નેતૃત્વમાં નેશનલ કોન્ફરન્સે આ ચૂંટણીમાં શાનદાર વાપસી કરી હતી. જ્યારે ઓમર અબ્દુલ્લા રાજ્યના સીએમ તરીકે ચૂંટાયા હતા.
રાહુલ ગાંધીની યુપીમાં વાપસીઃ
કોંગ્રેસ નેતા રાહુલ ગાંધી માટે લોકસભા ચૂંટણી 2024 ખૂબ જ ખાસ રહી છે. છેલ્લી લોકસભા ચૂંટણી 2019માં રાહુલ ગાંધીને યુપીની અમેઠી લોકસભા સીટ પરથી હારનો સામનો કરવો પડ્યો હતો, આ વખતે તેમણે લોકસભા ચૂંટણી 2024માં અમેઠીમાં વાપસી કરી છે. વાસ્તવમાં, લોકસભા ચૂંટણી 2019માં રાહુલ ગાંધીને અમેઠી સીટ પર હારનો સામનો કરવો પડ્યો હતો, જોકે તેઓ વાયનાડ લોકસભા સીટ જીત્યા હતા, ત્યારબાદ તેઓ વાયનાડના સાંસદ રહ્યા હતા. લોકસભા ચૂંટણી 2024 માં, તેમણે બંને બેઠકો જીતી અને અમેઠી બેઠક પરથી સાંસદ બનવાનું પસંદ કર્યું.
નવીન પટનાયકની હારઃ
આ વર્ષે ઓડિશામાં વિધાનસભાની ચૂંટણી પણ યોજાઈ હતી. આ ચૂંટણીમાં મોટો ફેરફાર જોવા મળ્યો હતો. ઓડિશાના રાજકારણમાં મેગાસ્ટાર તરીકે ઓળખાતા નવીન પટનાયકની પાર્ટીને આ ચૂંટણીમાં હારનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. ભારતીય જનતા પાર્ટીએ ઓડિશા વિધાનસભા ચૂંટણી 2024માં ભારે જીત સાથે રાજ્યમાં સરકાર બનાવી, પરંતુ દાયકાઓ સુધી સત્તામાં રહેલા નવીન પટનાયકને સરકારમાંથી બહાર થવું પડ્યું. ઓડિશા વિધાનસભા ચૂંટણીમાં, શાસક પક્ષ 51 બેઠકો પર ઘટી ગયો હતો, જ્યારે ભાજપને 78 બેઠકો મળી હતી, પટનાયકના 24 વર્ષના શાસનનો અંત આવ્યો હતો.
પ્રિયંકા ગાંધીની ચૂંટણીમાં પદાર્પણ:
નેહરુ-ગાંધી પરિવારના અન્ય સભ્ય પ્રિયંકા ગાંધી વાડ્રાએ આ વર્ષે રાજકારણમાં સક્રિય પદાર્પણ કર્યું હતું. લોકસભા ચૂંટણી 2024માં અમેઠી અને વાયનાડ બંને લોકસભા બેઠકો જીત્યા બાદ, રાહુલ ગાંધીએ વાયનાડ બેઠક છોડી દીધી હતી અને અમેઠીથી સાંસદ રહ્યા હતા. ત્યારથી વાયનાડ સીટ ખાલી રહી હતી. હવે વાયનાડ લોકસભા સીટ પર યોજાયેલી પેટાચૂંટણીમાં કોંગ્રેસ પાર્ટીએ પ્રિયંકા ગાંધીને વાયનાડ સીટ પરથી પોતાના ઉમેદવાર તરીકે ઉતાર્યા છે. પ્રિયંકા ગાંધી આ પેટાચૂંટણીમાં 64.99% મત ટકાવારી સાથે જીત્યા અને પ્રથમ વખત સંસદમાં પહોંચ્યા.
સિક્કિમ વિધાનસભામાં વિપક્ષનો અંતઃ
સરકારના કામકાજ પર નજર રાખવા માટે વિપક્ષ હોવું જરૂરી છે. જો કે, જ્યારે ગૃહમાં વિપક્ષનો એક પણ ધારાસભ્ય નથી ત્યારે કેવી વિચિત્ર સ્થિતિ છે. આવું જ કંઈક સિક્કિમમાં જોવા મળ્યું. સિક્કિમ વિધાનસભામાં વિપક્ષનો કોઈ ધારાસભ્ય નથી. 32 સીટોવાળી સિક્કિમ વિધાનસભામાં તમામ ધારાસભ્યો એક જ પાર્ટીના છે. તાજેતરમાં, બે બેઠકો પર યોજાયેલી પેટાચૂંટણીમાં, સત્તારૂઢ સિક્કિમ ક્રાંતિકારી મોરચા (SKM) ના ઉમેદવારો બિનહરીફ જીત્યા હતા.
આતિશી દિલ્હીના સીએમ બન્યા:
નાટકીય વિકાસમાં, અરવિંદ કેજરીવાલે તિહાર જેલમાંથી બહાર આવ્યા પછી દિલ્હીના સીએમ પદ પરથી રાજીનામું આપ્યું. આ ઘટના બાદ રાજકીય ગરમાવો વધી ગયો છે. દિલ્હીના સીએમ કોણ હશે તેના પર સૌની નજર ટકેલી હતી. માનવામાં આવી રહ્યું હતું કે મનીષ સિસોદિયાને દિલ્હીના સીએમ પદની કમાન સોંપવામાં આવી શકે છે, પરંતુ અરવિંદ કેજરીવાલની સાથે મનીષ સિસોદિયાએ પણ તમામ પદો પરથી રાજીનામું આપી દીધું હતું. દરમિયાન, પાર્ટીના ધારાસભ્યોની બેઠકમાં, દિલ્હીના સીએમ પદ માટે આતિશીનું નામ આગળ લાવવામાં આવ્યું હતું અને બધાએ તેના પર પોતાની સંમતિ દર્શાવી હતી.
