- આટલો વરસાદ છતાં પાણીની મોકાણ કેમ? સો મણનો સવાલ
- જમીનને પ્રદુષિત કરવી, પાણીના સંગ્રહનો અભાવ સહિતના કારણે ઉનાળો શરૂ થાય તે પહેલાં અનેક વિસ્તારોમાં જ જળસંકટ વધવા લાગ્યું
રાજ્યના 33 ટકા તાલુકાઓમાં ભૂગર્ભ જળના સ્તરમાં ઘટાડો નોંધાયો છે. જમીનને પ્રદુષિત કરવી, પાણીના સંગ્રહનો અભાવ સહિતના કારણે ઉનાળો શરૂ થાય તે પહેલાં અનેક વિસ્તારોમાં જ જળસંકટ વધવા લાગ્યું છે. આટલો વરસાદ પડે છે છતાં આ રીતે કેમ પાણીની મોકાણ સર્જાઈ છે તે સોમણનો સવાલ છે.
ગુજરાતના એક તૃતીયાંશ કરતાં વધુ તાલુકાઓમાં પાણીના સ્તરમાં સરેરાશ દાયકાનો ઘટાડો જોવા મળ્યો છે, જેમાં બનાસકાંઠાના લાખણી તાલુકામાં સૌથી વધુ 5.58 મીટરનો ઘટાડો નોંધાયો છે. સરકાર આનું કારણ અનિયમિત વરસાદ તેમજ ભૂગર્ભજળના વધુ પડતા ઉપયોગને આપે છે.
તાજેતરના વિધાનસભા સત્રમાં રાજ્ય સરકાર દ્વારા આપવામાં આવેલા ડેટા અનુસાર, 252 માંથી 86 તાલુકાઓમાં ભૂગર્ભજળના સ્તરમાં સરેરાશ દાયકાનો ઘટાડો નોંધાયો છે. આનો અર્થ એ થયો કે 34.12% તાલુકાઓમાં 10 વર્ષમાં 0.01 મીટરથી 5.58 મીટર સુધીનો ઘટાડો જોવા મળ્યો છે. 86 તાલુકાની યાદીમાં અમદાવાદ જિલ્લાનો કોઈ તાલુકો નહોતો. છેલ્લા એક દાયકામાં કચ્છ જિલ્લાના દસ અને બનાસકાંઠાના નવ તાલુકાઓમાં પાણીના સ્તરમાં ઘટાડો જોવા મળ્યો હતો. ચાણસ્માના ધારાસભ્ય દિનેશ ઠાકોરે કયા તાલુકાઓમાં ભૂગર્ભજળનું સ્તર ઘટ્યું છે અને વધુ ઘટતું અટકાવવા સરકાર દ્વારા લેવાયેલા પગલાંની માહિતી માંગી હતી. રાજ્ય સરકારે પ્રતિભાવ આપ્યો કે કેન્દ્ર સરકારની અટલ ભૂગર્ભ જળ યોજનામાં શોષિત, જટિલ અને અર્ધ-નિર્ણાયક કેટેગરીમાં આવતા છ જિલ્લાના 36 તાલુકાઓના 1,873 ગામોનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે. યોજના હેઠળ, રિચાર્જ ટ્યુબવેલ ખોદવામાં આવે છે અને ખેડૂતોને સિંચાઈની આર્થિક પદ્ધતિઓ જેમ કે ટપક અને છંટકાવ સિંચાઈ અપનાવવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવે છે.
એક સમયનું ગુલાબી સિટી બેંગ્લોર આજે પાણી માટે વલખા મારે છે
બેંગલુરુ શહેરમાં પાણીની તીવ્ર તંગી છે. કર્ણાટકના ડેપ્યુટી સીએમ ડીકે શિવકુમારે કહ્યું કે શહેરમાં 3 હજારથી વધુ બોરવેલ સુકાઈ ગયા છે, જેમાં તેમના ઘરનો બોર પણ છે. તે જ સમયે, શહેરના ટેન્કર માલિકો 5,000 લિટર માટે રૂ. 500ને બદલે રૂ. 2,000 વસૂલ કરી રહ્યા છે. શિવકુમારે કહ્યું કે અમે પાણીની જરૂરિયાતને પહોંચી વળવા માટે તમામ શક્ય પ્રયાસો કરી રહ્યા છીએ. અમે તમામ ટાંકીઓનો કબજો લઈ રહ્યા છીએ અને જ્યાં પાણી ઉપલબ્ધ છે તે સ્ત્રોતોની ઓળખ કરી રહ્યા છીએ. 217 ટનલ પણ શોધી કાઢવામાં આવી છે. જો કે કાવેરીમાંથી શહેરને પાણી પુરવઠો ચાલુ છે.
ડેપ્યુટી સીએમ શિવકુમારે કહ્યું કે પાણીની તંગી વચ્ચે કેન્દ્ર સરકાર મેકેડાટુ પ્રોજેક્ટને લઈને રાજ્ય સરકારને મદદ કરી રહી નથી. અમે કાવેરી બેસિનમાં જળાશય બનાવવાની યોજના બનાવીએ છીએ. મને લાગે છે કે પાણીની વહેંચણી પર પડોશી રાજ્ય તમિલનાડુ સાથે આ યોજના એકમાત્ર ઉકેલ છે. શિવકુમારે 4 માર્ચે શહેરના ટેન્કર માલિકોને ચેતવણી આપી હતી કે જો તેઓ 7 માર્ચ પહેલા તેમના ટેન્કરનું રજીસ્ટ્રેશન નહીં કરાવે તો તેમના ટેન્કરો જપ્ત કરવામાં આવશે. તેમણે કહ્યું હતું કે બેંગલુરુ શહેરમાં કુલ 3,500 પાણીના ટેન્કરોમાંથી માત્ર 10% એટલે કે 219 ટેન્કરનું રજીસ્ટ્રેશન થયું છે.
