વર્લ્ડ ટ્રેડ ઓર્ગેનાઇઝેશનમાં ધમાસાણ મચ્યું : ભારતે થાઇલેન્ડના પ્રતિનિધિએ બફાટ કરતા બોયકોટ કર્યો

• વૈશ્વિક બજાર પર પ્રભુત્વ મેળવવા માટે ભારત જાહેર વિતરણ વ્યવસ્થા માટે ખરીદેલા ‘સબસિડીવાળા’ ચોખાની નિકાસ કરી રહ્યું હોવાનો થાઈલેન્ડનો આક્ષેપ, ભારતે વાતનું ખંડન કર્યું

વર્લ્ડ ટ્રેડ ઓર્ગેનાઈઝેશનમાં થાઈલેન્ડના રાજદૂત પિમચાનોક વોંકોર્પોન પીટફિલ્ડની ટિપ્પણીથી ભારત નારાજ થયું છે.  ભારતે થાઈલેન્ડનો બહિષ્કાર કર્યો અને ડબ્લ્યુટીઓમાં તેની સાથે કોઈપણ પ્રકારની ચર્ચા કરવાનો ઈન્કાર કર્યો.  વાસ્તવમાં, થાઈ રાજદૂતે આરોપ લગાવ્યો હતો કે ભારત નિકાસ બજાર પર પ્રભુત્વ મેળવવા માટે જાહેર વિતરણ વ્યવસ્થા માટે ખરીદેલા ‘સબસિડીવાળા’ ચોખાનો ઉપયોગ કરી રહ્યું છે.  તેમની ટિપ્પણીએ રાજદ્વારી વિવાદ સર્જ્યો હતો.  ભારતે આનો સખત વિરોધ વ્યક્ત કર્યો હતો અને ભારતીય વાર્તાકારોએ પણ થાઈલેન્ડના પ્રતિનિધિ હાજર રહેલા જૂથોમાં ચર્ચામાં ભાગ લેવાનો ઈન્કાર કરી દીધો હતો.

થાઈલેન્ડના રાજદૂતે મંગળવારે એક પરામર્શ બેઠકમાં આ ટિપ્પણી કરી હતી, જેનું સમૃદ્ધ દેશોના કેટલાક પ્રતિનિધિઓએ સ્વાગત કર્યું હતું. આનાથી ભારતીય પ્રતિનિધિમંડળ નારાજ થઈ ગયું.  એવું માનવામાં આવે છે કે થાઈલેન્ડ હવે યુએસ, યુરોપિયન યુનિયન, કેનેડા અને ઓસ્ટ્રેલિયા સહિતના અન્ય દેશો સાથે ઉભું છે.  આ દેશોએ એક દાયકા કરતાં વધુ સમયથી જાહેર સ્ટોક હોલ્ડિંગના કાયમી ઉકેલને અવરોધિત કર્યો છે.  જ્યારે ભારત તેના ઉકેલ માટે સૌથી વધુ અવાજ ઉઠાવી રહ્યું છે.

સરકારી અધિકારીઓએ જણાવ્યું કે થાઈ રાજદૂતે જે પણ કહ્યું તે હકીકતમાં ખોટું હતું.  તેમણે કહ્યું કે સરકાર ખાદ્ય સુરક્ષાની જવાબદારીઓ પૂરી કરવા માટે માત્ર 40% ઉત્પાદન ખરીદે છે.  ખેડૂતોની બાકીની પેદાશનો એક ભાગ ભારતમાંથી બજાર ભાવે નિકાસ કરવામાં આવે છે.  તે સરકારી એજન્સીઓ દ્વારા ખરીદવામાં આવતી નથી.

તાજેતરના વર્ષોમાં વૈશ્વિક બજારમાં ભારતીય ચોખાનો હિસ્સો વધ્યો છે.  પરંતુ ભારત દ્વારા તાજેતરના નિકાસ પ્રતિબંધોએ પશ્ચિમી દેશોને નારાજ કર્યા છે.  વિકસિત દેશો એવું ચિત્ર રજૂ કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે કે ભારત આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં સબસિડીવાળા ચોખા વેચીને વૈશ્વિક વેપારને ખોરવી રહ્યું છે, જે સાચું નથી.

ભારતે મંત્રી પરિષદની સંમતિ માટે નવા મુદ્દાઓ પર વિચારણા સામે વાંધો ઉઠાવતા કહ્યું કે જ્યાં સુધી અગાઉના નિર્ણયો અને અધૂરા નિર્ણયો પર પગલાં લેવામાં ન આવે ત્યાં સુધી નવા મુદ્દાઓ ન લાવવા જોઈએ.  ભારત સહિતના વિકાસશીલ દેશો ખાદ્ય સુરક્ષા હેતુઓ માટે જાહેર અનાજ સંગ્રહના મુદ્દાનો કાયમી ઉકેલ શોધવા દબાણ કરી રહ્યા છે પરંતુ વિકસિત દેશોએ હજુ સુધી તેમાં કોઈ રસ દાખવ્યો નથી.