વિશ્વના વેપારની લાઈફલાઈનની જોખમમાં મુકાઈ રહી હોય તેવો ઘાટ સર્જાયો છે. કારણકે અગાઉ કોરોના, ત્યારબાદ રશિયા યુક્રેન યુદ્ધ અને ત્યારપછી હવે ઇઝરાયેલ હમસ યુદ્ધના કારણે વૈશ્વિક સપ્લાય ચેઇન ડિસ્ટર્બ થઈ રહી હોવાના અહેવાલો સામે આવી રહ્યા છે.જેને પગલે વિશ્વના ઘણા ભાગોમાં ઉર્જા અને ખાદ્ય કટોકટી સર્જાવાની ભીતિ સેવાઈ રહી છે.હાલ ઇઝરાયેલ-હમાસ યુદ્ધ, ભલે તે અન્ય દેશોમાં ફેલાયું ન હોય, પણ વેપાર અને પુરવઠાના વ્યાપક વિક્ષેપ માટે પૂરતું છે.
યમનના ઈરાન સમર્થિત હુથી બળવાખોરોએ ગાઝા પટ્ટીમાં હમાસ સાથેના ઈઝરાયેલના યુદ્ધને લઈને લાલ સમુદ્રમાં ઈઝરાયેલના જહાજોને નિશાન બનાવવાની ધમકી આપ્યાના દિવસો પછી, તેઓએ ઈઝરાયેલી ઉદ્યોગપતિની માલિકીનું જહાજ જપ્ત કર્યું અને તેને યમનના દરિયાકાંઠે રવાના કર્યું.
અગાઉ કોરોના, ત્યારબાદ રશિયા- યુક્રેન યુદ્ધ અને હવે ઇઝરાયેલ- હમાસ યુદ્ધને પગલે વૈશ્વિક સપ્લાય ચેઇનમાં વિક્ષેપ
યમનના હુથી બળવાખોરોએ જ્યાંથી જહાજનું અપહરણ કર્યું તે લાલ સમુદ્ર અને સુએઝ કેનાલ વૈશ્વિક વેપારનો મોટો રસ્તો, હવે અહીંથી જહાજ પસાર કરવામાં ભારે અરાજકતા
જપ્તી માત્ર ઇઝરાયલી શિપિંગને જ નહીં પરંતુ વિશ્વના સૌથી વ્યસ્ત શિપિંગ માર્ગોમાંના એક, લાલ સમુદ્રમાંના સમગ્ર ટ્રાફિકને ધમકી આપે છે. હૌથિઓ કહે છે કે જપ્ત કરાયેલ વહાણ પણ ઇઝરાયેલી કંપનીની માલિકીનું છે આ જહાજ જાપાની નિપ્પોન યુસેન દ્વારા ચાર્ટર્ડ કરવામાં આવ્યું હતું, જે તુર્કીના કોર્ફેઝથી રવાના થયું હતું, ભારતમાં પીપાવાવ તરફ રવાના થયું હતું અને તેમાં વિવિધ રાષ્ટ્રના કર્મચારીઓ હતા. સ્પષ્ટપણે, હુથી બળવાખોરો દ્વારા જહાજોને નિશાન બનાવવું એ વૈશ્વિક હિતોને જોખમમાં મૂકે છે, અન્ય જહાજોને ભૂલથી નિશાન બનાવવાના જોખમને ધ્યાનમાં લીધા વિના અથવા વધતા જોખમને કારણે જહાજો માર્ગને ટાળે છે.
લાલ સમુદ્ર એ સૌથી મહત્વપૂર્ણ શિપિંગ માર્ગોમાંનો એક છે કારણ કે યુરોપ અને એશિયન અને આરબ દેશો વચ્ચેનો ટ્રાફિક લાલ સમુદ્ર અને સુએઝ કેનાલમાંથી પસાર થાય છે જે લાલ સમુદ્રને ભૂમધ્ય સમુદ્ર સાથે જોડે છે.
લાલ સમુદ્ર એ યુરોપથી એશિયા સુધી લઈ જવા માટેનો સૌથી સંતુલિત માર્ગ છે, કારણ કે તે ઇંધણ અને ટોલ્સની દ્રષ્ટિએ સૌથી ટૂંકો અને સૌથી વધુ ખર્ચ-અસરકારક છે, નિપ્પોન યુસેનના પ્રવક્તા, જે એનવાયકે લાઇન તરીકે પણ ઓળખાય છે, જે જાપાની ઓપરેટર છે. તેઓએ જણાવ્યું હતું. જાપાનના વેપાર પ્રધાન, યાસુતોશી નિશિમુરાએ હાઇજેકને પગલે સંભવિત સપ્લાય ચેઇન વિક્ષેપની ચેતવણી આપી હતી. આ માર્ગ પર ઓટોમોબાઇલ સહિત વિવિધ માલસામાનનું પરિવહન થાય છે, જે સુએઝ કેનાલ દ્વારા યુરોપ અને જાપાનને જોડે છે.
આ ઘટનાથી જાપાનની અર્થવ્યવસ્થા પર અસર પડી શકે છે, જેમાં સપ્લાય ચેઇનનો સમાવેશ થાય છે. જાપાન ઘણા એશિયન અને આરબ દેશોમાંનો એક છે જે આ માર્ગ દ્વારા વેપાર કરે છે. આ વેપારમાં આરબ દેશોથી યુરોપમાં એલએનજી સપ્લાય અને ચીની માલસામાનનો પણ સમાવેશ થાય છે. સુએઝ કેનાલ કુલ વૈશ્વિક દરિયાઈ વેપારના આશરે 10 ટકા હિસ્સો ધરાવે છે.
એસએન્ડપી ગ્લોબલે અહેવાલ આપ્યો છે કે હૌથિઓ દ્વારા કાર્ગો જહાજને જપ્ત કરવાથી આ પ્રદેશમાં તેલ અને શિપિંગ માટે યુદ્ધ પ્રીમિયમનું વળતર જોવા મળ્યું છે. દુબઈ બ્લુપીક કોમોડિટીઝ અને શિપિંગ સાથેના શિપબ્રોકર લવ મેન્ઘાનીએ એસએન્ડપી ગ્લોબલને જણાવ્યું હતું કે જહાજની જપ્તી લાલ સમુદ્રમાં પરિવહન કરતા જહાજના માલિકોને સંકેત આપશે કે યુદ્ધના જોખમનું પ્રીમિયમ વધશે.દરિયાઈ વેપારમાં વિક્ષેપ પાડતી ભૌગોલિક રાજનીતિ એ વૈશ્વિક અર્થતંત્ર માટે પડકારજનક સંભાવના છે કારણ કે નિચોવાયેલ પુરવઠો અને ઊંચા પરિવહન ખર્ચ એવા સમયે ફુગાવાને વધારી શકે છે જ્યારે વૈશ્વિક સ્તરે ફુગાવો ઠંડો થતો જોવા મળી રહ્યો છે અને કેન્દ્રીય બેંકર્સ આવતા વર્ષની શરૂઆતમાં દરોમાં ઘટાડો કરી શકે છે. વધેલા ભૌગોલિક રાજકીય જોખમોને કારણે ઊંચા પરિવહન ખર્ચ તેમજ ઊંચા વીમા પ્રિમીયમનો અર્થ છે ઊર્જા અને અન્ય માલસામાનના ઊંચા ભાવ.
ઘણા લોકો માને છે કે યુદ્ધખોર હુથીઓને શિપિંગ અને વેપાર માટે વ્યાપક ચિંતા તરીકે જોવું અકાળ છે. અન્ય દેશોએ અત્યાર સુધી ઈઝરાયેલ-હમાસ સંઘર્ષમાં ખેંચાઈ જવાનો વિરોધ કર્યો છે. ઈઝરાયેલ-હમાસ યુદ્ધની અસરથી ઓઈલ માર્કેટમાં ઘટાડો થયો છે. હુથીઓએ વહાણને કબજે કરવું એ ઇઝરાઇલ-હમાસ સંઘર્ષની વૃદ્ધિ ન હોઈ શકે અને તે હજી પણ સમાવિષ્ટ રહી શકે છે, ખાસ કરીને જ્યારે વાટાઘાટ કરાયેલ યુદ્ધવિરામ વિશે વાત કરવામાં આવે છે.
