હાઇલાઇટ્સ
- ડાયાબિટીસના દર્દીઓ દર વર્ષે વધી રહ્યા છે.
- એક અંદાજ મુજબ, વિશ્વભરમાં 53 કરોડથી વધુ લોકો આ રોગનો શિકાર છે.
- જે લોકોનું શુગર લેવલ વારંવાર ઊંચું રહે છે તેમને આંખો, કિડની, ચેતા અને હૃદય સંબંધિત ઘણી સમસ્યાઓ થઈ શકે છે.
ડાયાબિટીસ દિવસ ક્યારે ઉજવવામાં આવે છે?
World Diabetes Day 2024 : વિશ્વ ડાયાબિટીસ દિવસ દર વર્ષે 14 નવેમ્બરે ઉજવવામાં આવે છે. ડાયાબિટીસ એ એક ગંભીર રોગ છે. જે કેટલીક પરિસ્થિતિઓમાં જીવલેણ બની શકે છે. વૈશ્વિક સ્તરે ડાયાબિટીસ વિશે લોકોને જાગૃત કરવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે દર વર્ષે ડાયાબિટીસ દિવસની ખાસ થીમ સાથે ઉજવણી કરવામાં આવે છે.
ડાયાબિટીસ દિવસનો ઇતિહાસ
ઇન્ટરનેશનલ ડાયાબિટીસ ફાઉન્ડેશને સૌપ્રથમ ડાયાબિટીસના નિવારણ વિશે લોકોને જાગૃત કરવાની જરૂરિયાતને સમજીને આ દિવસની ઉજવણી કરવાનું શરૂ કર્યું. 1991માં યુનાઈટેડ નેશન્સે સમગ્ર વિશ્વમાં વિશ્વ ડાયાબિટીસ દિવસ ઉજવવાનું નક્કી કર્યું.
ડાયાબિટીસ દિવસ માત્ર 14 નવેમ્બરે જ શા માટે ઉજવવામાં આવે છે?
1992 માં, સર ફ્રેડરિક બેન્ટિંગ, ચાર્લ્સ બેસ્ટ સાથે મળીને ઇન્સ્યુલિનની શોધ કરી. સર ફ્રેડરિક બેન્ટિંગનો જન્મદિવસ 14 નવેમ્બરે ઉજવવામાં આવે છે. આવી સ્થિતિમાં, ઇન્સ્યુલિનની શોધની સિદ્ધિ બદલ સર ફ્રેડરિક બેન્ટિંગને યાદ કરવા માટે તેમના જન્મદિવસ નિમિત્તે ડાયાબિટીસ દિવસ ઉજવવાનું શરૂ થયું.
World Diabetes Day 2024 : ડાયાબિટીસ એ સમગ્ર વિશ્વમાં ઝડપથી વિકસતો રોગ છે, જેનો ભોગ દરેક ઉંમરના લોકોમાં જોવા મળે છે. આ રોગ જેના કારણે બ્લડ સુગર સામાન્ય કરતા વધારે રહે છે, તે શરીરને ઘણી રીતે અસર કરી શકે છે. જે લોકોનું શુગર લેવલ વારંવાર ઊંચું રહે છે તેમને આંખો, કિડની, ચેતા અને હૃદય સંબંધિત ઘણી સમસ્યાઓ થઈ શકે છે. તેથી જ સ્વાસ્થ્ય નિષ્ણાતો તમામ લોકોને તેમના બ્લડ સુગરના સ્તરને નિયંત્રણમાં રાખવાની સલાહ આપે છે.
વિશ્વભરમાં વધી રહેલા આ ગંભીર અને ક્રોનિક રોગ વિશે લોકોને જાગૃત કરવા અને તેના નિવારણ વિશે લોકોને શિક્ષિત કરવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે દર વર્ષે 14 નવેમ્બરે વિશ્વ ડાયાબિટીસ દિવસ ઉજવવામાં આવે છ
તેમજ ડાયાબિટીસના દર્દીઓ દર વર્ષે વધી રહ્યા છે. મળતી માહિતી મુજબ વિશ્વભરમાં 53 કરોડથી વધુ લોકો આ રોગનો શિકાર છે અને આગામી બે દાયકામાં દર્દીઓની સંખ્યા 80 કરોડના આંકડાને સ્પર્શી શકે છે. તેનાથી બચવા માટે નાની ઉંમરથી જ કેટલીક બાબતો પર ગંભીરતાથી ધ્યાન આપવું જરૂરી છે.
ડાયાબિટીસ અને તેના જોખમો
ભલે દુનિયાભરમાં મોટાભાગના દર્દીઓ ટાઈપ-2 ડાયાબિટીસ સાથે જોવા મળે છે. પણ ડાયાબિટીસના ચાર પ્રકાર છે. તેને વૃદ્ધત્વ સાથે થતો રોગ ગણવો અથવા યુવાવસ્થામાં શુગરની સમસ્યાને અવગણવી તમારા માટે સમસ્યાઓ વધારી શકે છે. શુગર લેવલ વધવાથી હૃદય અને આંખના સ્વાસ્થ્ય પર પણ અસર પડી શકે છે. તેથી ડાયાબિટીસને હળવાશથી લેવાની ભૂલ ન કરવી જોઈએ.
દરેક વ્યક્તિ માટે ડાયાબિટીસના જોખમી પરિબળો વિશે જાણવું અને તેને રોકવા માટે પ્રયત્નો કરવા ખૂબ જ જરૂરી છે.
1. શું તમારા પરિવારમાં કોઈને ડાયાબિટીસ છે?
કૌટુંબિક ઇતિહાસને ડાયાબિટીસનું સૌથી મોટું પરિબળ માનવામાં આવે છે. તેનો અર્થ એ કે, જો માતા-પિતા અથવા ભાઈ-બહેનને ટાઇપ-2 ડાયાબિટીસ છે, તો તમને ડાયાબિટીસ થવાનું જોખમ પણ રહે છે. જો કે, ટાઇપ-1 અથવા સગર્ભાવસ્થા ડાયાબિટીસ જેવા અન્ય પ્રકારના ડાયાબિટીસમાં તેનું જોખમ ઓછું છે. તેમજ જે લોકોને ડાયાબિટીસનો પારિવારિક ઇતિહાસ હોય તેમણે સતત અને ખાસ સાવચેતી રાખવી જોઈએ.
2. શું તમારું વજન વધારે છે?
વધારે વજન અથવા મેદસ્વી હોવું એ ડાયાબિટીસ માટેનું મુખ્ય જોખમ પરિબળ છે. મુખ્યત્વે પેટ પર ચરબી જમા થવાથી ડાયાબિટીસ થવાનું જોખમ વધે છે. તેમજ જે લોકો વધુ મીઠાઈઓ ખાય છે તેઓને પેટની ચરબી વધવાનું જોખમ રહેલું છે. ડાયાબિટીસ મેદસ્વી લોકોમાં હૃદય રોગ અને અન્ય ગૂંચવણોનું જોખમ પણ વધારી શકે છે.
3. તમે પણ શારીરિક રીતે નિષ્ક્રિય નથી.
તમે જેટલા ઓછા શારીરિક રીતે સક્રિય રહેશો, ડાયાબિટીસ થવાનું જોખમ વધારે છે. નિયમિત યોગાસન, વ્યાયામ અને રમતગમત જેવી શારીરિક પ્રવૃત્તિ વજનને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરે છે અને બ્લડ સુગર લેવલને નિયંત્રણમાં રાખી શકાય છે. રોગોથી સુરક્ષિત રહેવા માટે, દરરોજ ઓછામાં ઓછી 30 મિનિટ કસરત કરો.
4. ગર્ભાવસ્થા સંબંધિત જોખમો
સગર્ભાવસ્થા દરમિયાન ડાયાબિટીસનું નિદાન કરનારાઓમાં ટાઇપ 2 ડાયાબિટીસ થવાનું જોખમ વધારે છે. તેથી જ આરોગ્ય નિષ્ણાતો આ સમયગાળા દરમિયાન ખાંડના સ્તરને નિયંત્રણમાં રાખવાની ભલામણ કરે છે.
સગર્ભાવસ્થા ડાયાબિટીસ પણ સ્વાસ્થ્યને ઘણી રીતે અસર કરે છે. પ્રેગ્નન્સી દરમિયાન ડાયાબિટીસને કારણે બ્લડ સુગર લેવલ વધારે રહે છે. જેની અસર ગર્ભવતી મહિલા અને બાળક બંનેના સ્વાસ્થ્ય પર જોવા મળે છે.
