Winter Solstice 2024: વર્ષ 2024નો સૌથી નાનો દિવસ આજે એટલે કે 21મી ડિસેમ્બર 2024 હશે. જેને વિન્ટર અયન તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. તેમજ આ દિવસે આકાશમાં સૂર્યનો માર્ગ સૌથી ઓછો હોય છે, જેના કારણે દિવસનો સમય ઓછો અને રાત્રિનો સમય લાંબો હોય છે. તેમજ ઉજ્જૈનની જીવાજી ઓબ્ઝર્વેટરી અનુસાર આ દિવસે સૂર્યોદય સવારે 7:04 કલાકે થશે અને સૂર્યાસ્ત સાંજે 5:45 કલાકે થશે. આમ, દિવસનો કુલ સમયગાળો માત્ર 10 કલાક 41 મિનિટનો રહેશે, જ્યારે રાત્રિનો સમયગાળો 13 કલાક 19 મિનિટનો રહેશે.
આ દિવસે સૂર્ય મકર રાશિના ઉષ્ણકટિબંધની નજીક હોય છે, જેના કારણે ઉત્તર ગોળાર્ધના દેશોમાં દિવસ સૌથી ટૂંકો અને રાત સૌથી લાંબી હોય છે. 21 ડિસેમ્બર, 2024 ના રોજ, સૂર્યની ક્રાંતિ 23 ડિગ્રી 26 કાલ 16 વિકલા દક્ષિણમાં હશે, જેના કારણે દિવસ અને રાત્રિનું સંતુલન સંપૂર્ણપણે બદલાઈ જશે.
વૈજ્ઞાનિકોના જણાવ્યા અનુસાર શિયાળાની અયનકાળની અસર સૂર્યની ગતિ પર પણ જોવા મળી રહી છે. જેમ જેમ 21 ડિસેમ્બર પછી સૂર્ય ઉત્તર તરફ આગળ વધે છે, તેમ ઉત્તર ગોળાર્ધમાં દિવસો ધીમે ધીમે લાંબા અને રાત ટૂંકી થતી જશે. આ પ્રક્રિયા આગામી કેટલાક મહિનાઓ સુધી ચાલુ રહેશે અને 20 માર્ચ, 2025ના રોજ દિવસ અને રાત્રિનો સમય સમાન રહેશે. આને વિષુવવૃત્ત કહેવામાં આવે છે.
શિયાળુ અયનકાળનું મહત્વ
અયનકાળનું મુખ્ય કારણ પૃથ્વીની નમેલી ધરી છે. જ્યારે ઉત્તરીય ગોળાર્ધમાં શિયાળો હોય છે, ત્યારે સૂર્યના કિરણો 30 ડિગ્રી કરતા ઓછાના ખૂણા પર આ પ્રદેશમાં પહોંચે છે, જેના કારણે દિવસના પ્રકાશના કલાકો ઘટે છે અને તાપમાનમાં ઘટાડો થાય છે. તે જ સમયે, સૂર્યના કિરણો સીધા દક્ષિણ ગોળાર્ધમાં આવે છે, જેના કારણે ત્યાં ગરમી છે.
આ દિવસે સૂર્ય આકાશમાં તેના સૌથી નીચલા માર્ગ પર જાય છે, જેના કારણે દિવસો ટૂંકા અને રાત લાંબી થાય છે. તે હવામાનને પણ અસર કરે છે, ઠંડી અને અંધકારના સમયગાળામાં વધારો થાય છે.
આ ઘટના માત્ર ખગોળશાસ્ત્રના દૃષ્ટિકોણથી જ મહત્વપૂર્ણ નથી, પરંતુ તે આપણા હવામાન ચક્રને પણ અસર કરે છે. શિયાળુ અયનકાળ એ એક કુદરતી ઘટના છે જે દર વર્ષે ઋતુઓના ફેરફારોને ચિહ્નિત કરે છે અને પૃથ્વીના ઝુકાવ અને સમગ્ર આકાશમાં સૂર્યના માર્ગને સમજાવે છે.
