ગુજરાત ટેક્સટાઇલ ઉદ્યોગ છેલ્લા એક વર્ષથી ઓછી માંગનો અનુભવ કરી રહ્યો છે. કપાસની નવી સિઝન ઓછી અપેક્ષાઓ લાવે છે કારણ કે કાપડ એકમો સંપૂર્ણ ક્ષમતાથી કામ કરવા માટે સંઘર્ષ કરી રહ્યા છે.
કપાસની ગુણવત્તા અને આંતરરાષ્ટ્રિય બજારમાં કપાસનો ઊંચો ભાવ ટેકસટાઇલ ઉદ્યોગ માટે પડકારરૂપ
સ્પિનિંગ મિલો 70 ટકા ક્ષમતા પર ચાલી રહી છે, જ્યારે જીનીંગ એકમો માત્ર 40 ટકા પર ચાલે છે. આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં ભારતીય કપાસના ઊંચા ભાવ ઉદ્યોગના નિકાસ વ્યવસાયમાં અવરોધરૂપ છે. સ્પિનર્સ એસોસિએશન ગુજરાતના સિનિયર વાઇસ પ્રેસિડેન્ટ જયેશ પટેલે જણાવ્યું હતું કે, આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં માંગ ઓછી છે અને ભારતીય કપાસ ભાવની દૃષ્ટિએ સ્પર્ધાત્મક નથી. હાલમાં, યાર્નના ભાવ રૂ. 230 પ્રતિ કિલોની આસપાસ છે અને સ્પિનિંગ એકમોને રૂ. 5-10 પ્રતિ કિલોના ભાવની અસમાનતાનો સામનો કરવો પડે છે.
કેટલાક રાજ્યોમાં કમોસમી વરસાદને કારણે કાચા કપાસની ઓછી આવકને કારણે આ સમસ્યા વધી છે. ગુજરાત ચેમ્બર ઓફ કોમર્સ એન્ડ ઈન્ડસ્ટ્રીના સેક્રેટરી અપૂર્વ શાહે પણ આવી જ લાગણી વ્યક્ત કરી હતી. કપાસની મોસમ, જે સામાન્ય રીતે ઓક્ટોબર અને ફેબ્રુઆરી વચ્ચે ટોચ પર હોય છે, તેમાં કપાસની ઓછી આવક, ઘટતા ભાવ અને કમોસમી વરસાદને કારણે પ્રવૃત્તિમાં ઘટાડો જોવા મળ્યો છે. રાજ્યના 900 જીનીંગ એકમો તેમની સામાન્ય ક્ષમતાના અંશમાં કાર્યરત છે, જે પીક સીઝન દરમિયાન સામાન્ય ત્રણને બદલે માત્ર એક જ પાળી ચલાવે છે.
કેટલાક રાજ્યોમાં કમોસમી વરસાદને કારણે કાચા કપાસની ઓછી આવકને કારણે આ સમસ્યા વધી છે. ગુજરાત ચેમ્બર ઓફ કોમર્સ એન્ડ ઈન્ડસ્ટ્રીના સેક્રેટરી અપૂર્વ શાહે પણ આવી જ લાગણી વ્યક્ત કરી હતી. કપાસની મોસમ, જે સામાન્ય રીતે ઓક્ટોબર અને ફેબ્રુઆરી વચ્ચે ટોચ પર હોય છે, તેમાં કપાસની ઓછી આવક, ઘટતા ભાવ અને કમોસમી વરસાદને કારણે પ્રવૃત્તિમાં ઘટાડો જોવા મળ્યો છે. રાજ્યના 900 જીનીંગ એકમો તેમની સામાન્ય ક્ષમતાના અંશમાં કાર્યરત છે, જે પીક સીઝન દરમિયાન સામાન્ય ત્રણને બદલે માત્ર એક જ પાળી ચલાવે છે,
ગુજરાતને પ્રેસિંગ માટે મહારાષ્ટ્રમાંથી આશરે 10-15 લાખ ગાંસડી મળે છે કારણ કે રાજ્યમાં છેલ્લા દાયકામાં સ્પિનિંગ પ્રવૃત્તિઓમાં નોંધપાત્ર વૃદ્ધિ જોવા મળી છે. જો કે, જો માંગમાં ટૂંક સમયમાં સુધારો નહીં થાય, તો ટેક્સટાઇલ સેક્ટર, ખાસ કરીને જીનીંગ અને સ્પિનિંગ એકમોને સતત બીજા વર્ષે ભારે પડકારોનો સામનો કરવો પડી શકે છે.
ખેડૂત વધુને વધુ કપાસનું ઉત્પાદન લઈ શકે તોજ સમસ્યામાંથી મુક્તિ મળશે: અરવિંદભાઈ
જીનર્સ એસો.ના પ્રમુખ અને જયદીપ કોટનના અરવિંદભાઈએ જણાવ્યું હતું કે, કપાસનું વાવેતર ખુબજ સારું છે પરંતુ ડુપ્લીકેટ બિયારણના પગલે જે ઉતારો લેવામાં આવો જોઈએ તે આવી શકતો નથી, બીજી તરફ કુદરતી આફત પણ અનેક પ્રશ્નો ઉભા કરે છે. સામે ખેડૂત નીચા ભાવે કપાસ વહેંચી શકતો નથી કારણ કે ક્ષમતા પ્રમાણે ઉત્પાદન પણ ઓછું છે. આ વિકટ પરિસ્થિતિને ધ્યાને લઇ સ્પીનિંગ અને જિનિંગ મિલો પોતાની ક્ષમતા મુજબ કામ કરી શકતી નથી. બીજી તરફ તેઓએ જણાવ્યું હતું કે, વિદેશમાં કપાસના વાવેતરની પદ્ધતિ ખુબજ અલગ છે. અને વિદેશમાં પ્રતિ વિઘે 50 મણ કપાસનું ઉત્પાદન મળે છે જે ભારતમાં માત્ર 25 મણ છે. આ તમામ વાતની ગંભીરતાને ધ્યાને લઇ ઉત્પાદન પદ્ધતિમાં બદલાવ લાવો ખુબજ જરૂરી છે.
