સુપ્રીમના આકરા વલણને પગલે સરકારને આર્થિક પછાતનો ક્વોટા રદ થઈ જશે
તેવા ડર લાગતા તુરંત 8 લાખની આવકના ધારા ધોરણોની સમીક્ષા કરવાની માંગ કરી
આર્થિક પછાતમાં રૂ. 8 લાખના ધારા ધોરણનો મામલો સુપ્રીમ કોર્ટ સુધી પહોંચ્યો છે. સરકારને એવો ડર લાગ્યો છે કે કોર્ટ આર્થિક અનામત ક્વોટા રદ કરી દેશે. આવા ડરને કારણે સુપ્રીમે 8 લાખની આવકના ધારા ધોરણોની સમીક્ષા કરવાની માંગ કરી હોવાનું જાણવા મળ્યું છે.
સર્વોચ્ચ અદાલત દ્વારા સમગ્ર રીતે આર્થિક રીતે નબળા વર્ગો માટે 10% આરક્ષણ રદ કરવામાં આવી શકે છે તેવા ભયને કારણે કેન્દ્ર સરકારે એવી રજૂઆત કરી હતી કે તે મોટાભાગે ઉચ્ચ વર્ગના ક્વોટા માટે રૂ. 8 લાખની પાત્રતા આવક મર્યાદાની સમીક્ષા કરશે.જ્યારે સુપ્રીમ કોર્ટે આવક મર્યાદા કેવી રીતે નક્કી કરી શકાય તેના પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું હતું. ઓબીસી આરક્ષણ અને ઇડબ્લ્યુએસ ક્વોટામાં આવક મર્યાદા 8 લાખ રૂપિયા સમાન છે, બે ક્વોટા વચ્ચે સમાનતાનો ગર્ભિત પ્રશ્ન દલીલમાં મુખ્ય બન્યો હતો. દેખીતી રીતે સમાન લાગે છે. પણ ઓબીસી અને ઇડબ્લ્યુએસ માટે રૂ 8 લાખની ટોચમર્યાદા અલગ છે.
ઇડબ્લ્યુએસમાં “પગાર” સહિત તમામ સ્ત્રોતોમાંથી આવકનો સમાવેશ થાય છે, જ્યારે ઓબીસી માટે આવકની ટોચમર્યાદામાં “પગાર” અને “કૃષિ આવક”નો સમાવેશ થતો નથી. આ એક મુખ્ય તફાવત છે. જો કે, જ્યારે સર્વોચ્ચ અદાલતે ઓબીસી અને ઇડબ્લ્યુએસ વચ્ચેની સમાનતા અંગે સરકારને પ્રશ્ન કર્યો અને પૂછ્યું કે શું ઇડબ્લ્યુએસમાં રૂ. 8 લાખની આવક નક્કી કરવા માટે કોઈ અભ્યાસ કરવામાં આવ્યો છે? ત્યારે કેન્દ્રએ માની લીધું કે કોર્ટ સમગ્ર ઇડબ્લ્યુ નીતિને રદ કરી શકે છે અથવા તેને અટકાવી શકે છે.
આ એક મોટો ડર હતો. જેને પગલે કેન્દ્ર સરકાર ઇડબ્લ્યુએસની નિતીની સમીક્ષા કરવા મજબૂર બન્યું છે. સુત્રોએ જણાવ્યું હતું કે સરકાર ઇડબ્લ્યુએસ માટે આવકની ટોચમર્યાદાનો અભ્યાસ કરવા માટે એક પેનલ બનાવશે અને આ સપ્તાહની શરૂઆતમાં નિર્ણય આવી શકે છે. કોર્ટના પ્રશ્નોનો અર્થ એ છે કે ઈડબ્લ્યુએસ આવકની ટોચમર્યાદા ઊંચી છે, પાત્રતા માટેની નવી આવક મર્યાદા ઘણી ઓછી હોઈ શકે છે. સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે ઇડબ્લ્યુએસ મુદ્દો ઓબીસી અનામત માટે પાત્રતા આવક માપદંડમાં ફેરફાર કરવાના પ્રસ્તાવને અસર કરે તેવી શક્યતા નથી.
સરકારે પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે કે મંડલ ક્વોટા માટે આવક મર્યાદામાં “પગાર”નો સમાવેશ થવો જોઈએ, જે હાલમાં કરવામાં આવતો નથી. પરંતુ કેબિનેટ નોંધ દોઢ વર્ષથી પેન્ડિંગ છે કારણ કે તે ઓબીસી સાથેના વિવાદમાં ચાલી હતી. જેમણે પાત્રતાના ધોરણોને કડક બનાવવાના પગલાનો વિરોધ કર્યો હતો. તેણે ઓબીસી માટે આવકની મર્યાદામાં સમયાંતરે સુધારો કરવામાં પણ વિલંબ કર્યો છે, જેને સરકારે રૂ. 8 લાખથી વધારીને રૂ. 12 લાખ કરવાની દરખાસ્ત કરી છે.
