HIV અને AIDS : સંશોધન તથા સારવારનો ઈનસાઈડ રિપોર્ટ : ૨૦૩૦માં એઈડસના અંતનો આશાવાદ
એચ.આઈ.વી અને એઈડ્સ હ્યુમન ઈમ્યુનોડેફિશિયન્સ વાયરસ એ રેટ્રો વાયરસનો એક પ્રકાર છે. એક વાયરસ જે ચેપગ્રસ્ત વ્યકિતના સીડી ૪ શ્ર્વેત રકતકણોના ડીએનએમાં તેના જીનોમ દાખલ કરે છે, તે કોષોના જિનોમને કાયમ બદલી નાખે છે. તે બદલાયેલા કોષો એચ.આઈ.વી. ઉત્પન્ન કરતા કારખાનાઓ તરીકે કાર્ય કરે છે, જયાં સુધી કોષો ફૂટે ત્યાં સુધી વધુ વાયરસ નહીં પણ નવા કોષોને ચેપ લગાડે છે. ૪૦ વર્ષથી ઓછા સમયમાં માનવ રોગપ્રતિકારક વાયરસનો ચેપ અજાણ્યા રોગના જાહેર સ્વાસ્થ્યના ભયથી મેનેજ કરી શકાય તેવી લાંબી સ્થિતિમાં ગયો છે જે તેની સાથેના લોકો લાંબા, સ્વસ્થ જીવન જીવવા માટે પરવાનગી આપે છે. આજે આ રોગની સારવાર માટે ઘણી પ્રકારની દવાઓ ઉપલબ્ધ છે પણ જો તેનો ઉપચાર ન કરવામાં આવે તો, આ રોગ ગંભીર અને જીવલેણ રોગમાં પ્રગતિ કરી શકે છે જેને હસ્તગત ઈમ્યુનોડેફિસિયન્સી સિન્ડ્રોમ (એઈડ્સ) કહેવામાં આવે છે.
- એચ.આઈ.વી. સાથે જીવતા લોકોની સંખ્યા
વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ડબલ્યુએચઓ)ના અનુસાર ૨૦૧૮ના અંતમાં વિશ્ર્વભરમાં ૩૭.૯ મિલિયન લોકો આ રોગ સાથે જીવી રહ્યા હતા. ૨૫.૭ મિલિયન લોકો (૬૮ ટકા) આફ્રિકામાં રહેતા હતા. ૨૩.૩ મિલિયન લોકો (૬૨ ટકા) ખુબ અસરકારક સારવાર લઈ રહ્યા છે જેને એન્ટિરેટ્રોવાયરલ થેરેપી (એઆરટી) કહેવામાં આવે છે. ૨૦.૧ મિલિયન લોકો (૫૩ ટકા) એ રોગ દમન હાંસલ કર્યું હતું અને વાયરસનું સંક્રમણ થવાનું કોઈ જોખમ નથી. ૮.૧ મિલિયન લોકોને ૨૧ ટકા જાણતા નહોતા કે તેમને આ રોગ છે.
- વર્તમાન ઉપાય શું છે ?
જોકે હાલમાં એચઆઈવી અથવા એઈડસનો કોઈ ઉપાય નથી તેમ છતાં પરીક્ષણ અને સારવાર વ્યાપકપણે ઉપલબ્ધ છે અને રોગ માટે સકારાત્મક પરીક્ષણ કરનારા લોકોની જીવન લંબાઈ અને ગુણવતામાં મોટા પ્રમાણમાં સુધારો કરે છે. ઉપચારમાં એન્ટિરેટ્રોવાયરલ દવાઓ (દવાઓ કે જે આ રોગને વ્યકિતના શરીરમાં નકલ કરતા અટકાવે છે) લેવાનું સામેલ કરે છે, જે તમારા શરીરમાં વાયરસનું પ્રમાણ ઘટાડે છે. જો સારવાર સતત લેવામાં આવે તો, તે લોકોને આ રોગ અન્ય લોકોમાં જતા અટકાવે છે. ડબલ્યુએચઓ મુજબ, ટ્રાન્સમિશનનું જોખમ ૯૬ ટકા ઘટાડે છે. ૧૯૮૭માં એઝીડોથિમિડિન (એઝેડટી જેને ઝિડોવુડિન પણ કહેવામાં આવે છે)ની પ્રથમ માન્યતા પ્રાપ્ત માનવ રોગપ્રતિરક્ષા દવા હતી. તે એક ન્યુકલેઓસાઈડ રિવર્સ ટ્રાન્સક્રિપ્ટ ઈન્હિબિટર (એનઆરટીઆઈ) છે, જે વાયરસની પ્રતિકૃતિ માટે જરી એન્ઝાઈમ (જેને રિવર્સ ટ્રાન્સક્રિપ્ટસ કહેવામાં આવે છેને અવરોધે છે. ૧૯૮૭ થી ૫૫ દવાઓને એચ.આઈ.વી.ની સારવાર માટે મંજુરી આપવામાં આવી છે. પાઈપલાઈનમાં ડ્રગ્સ
એચ.આઈ.વી. રીપોર્ટના વિકાસમાં પીએચઆરએમએ મેડિસિન્સ અનુસાર ૨૦૧૭ સુધીમાં, ૫૨ એચઆઈવી દવાઓ અને વિકાસમાં રસી હતી. ૩૨ એન્ટિરેટ્રોવાયરલ/ એન્ટિવાયરલ દવાઓ, ૧૬ રસી અને ચાર સેલ ઉપચારમાં શોધ-સંશોધન ચાલુ છે.
- એઈડસ એટલે શું ?
સારવાર ન કરાયેલ હ્યુમન ઈમ્યુનોડિફિશિયન્સ વાયરસ ચેપ સમય જતા વ્યકિતની સીડી ૪ ગણતરીમાં ઘટાડો ચાલુ રાખે છે. આખરે હસ્તગત ઈમ્યુનોડેફિસયન્સી સિન્ડ્રોમ (એઈડસ) તરફ આગળ વધશે. એચ.આઈ.વી. ચેપનો સૌથી અદ્યતન તબકકા એઈડસને માનવામાં આવે છે.
એચ.આઈ.વી. એઈડ્સ કયારે બને છે ?જયારે એકવાર વ્યકિતની સીડી ૪ ગણતરી ૨૦૦ની નીચે આવે છે.એચ.આઈ.વી.ના કયા તબકકા છે ?એચઆઈવીના ત્રણ તબકકા જેમાં તીવ્ર એચઆઈવી ચેપ છે, તબીબી લેટન્સી (પણ ક્રોનિક એચઆઈવી ચેપ એચઆઈવી નિષ્ક્રિયતા અથવા નિષ્ક્રિયતા કહેવાય છે) છે અને ત્રીજુ સ્ટેજ એઈડસ કહેવાય છે. જોકે એન્ટીરીટ્રો વાયરલ ડ્રગ્સને કારણે તેે સ્ટેજ એકમાં પાછો ફરી શકે છે. શું એચ.આઈ.વી.નો કોઈ ઉપાય છે ?તે ઘણા લોકોના દિમાગ પર સવાલ છે. જવાબ અસ્પષ્ટ હોવા છતાં અને ઉપચાર પ્રપંચી હોવા છતાં, તે આપણે વિચારીએ તે કરતા વધુ નજીક હોઈ શકે છે – એક દાયકા અથવા તેથી વધુની અંદર, જો ચાલતા અંતિમ તબકકાની કિલનિકલ ટ્રાયલ્સ સફળ થાય છે એન્ડ એઈડસ ૨૦૩૦ એક આશાવાદ છે.
- તાજેતરના એચ.આઈ.વી. શોધ-સંશોધનો
એનઆઈએચ કહે છે કે પ્રાયોગિક હ્યુમન ઈમ્યુનોડિફિશિયન્સ વાયરસ રસી અભ્યાસમાં બિનઅસરકારક સાબિત થાય છે. આંતરરાષ્ટ્રીય ટીમે બ્રોડ-સ્પેકટ્રમ એન્ટિવાયરલ કમ્પાઉન્ડનું વચન આપ્યું છે. વીઆઈવી સંયોજન માનવ ઈમ્યુનોડેફિસિયન્સી વાયરસ સારવાર માટે સીઆરએલ મેળવે છે. નવુ સંશોધન એચ.આઈ.વી. માટેના ઉપાય સુચવે છે કે ક્ષિતિજ પર હોઈ શકે છે. સંશોધનકારોએ એચ.આઈ.વી.ના ઉપાય માટે નવો અભિગમ આઈ.ડી. સુચવાયો છે.
- એચ.આઈ.વી. એટલે શું ?
હ્યુમન ઈમ્યુનોડેફિશિયન્સ વાયરસ (એચ.આઈ.વી.) નામના કહેવા પ્રમાણે જ છે. એક વાયરસ જે સીડી ૪ શ્ર્વેત રકત કોશિકાઓ (સીડી ૪ એમની સપાટી પર વ્યકત કરાયેલ ચોકકસ પ્રોટીન માર્કર છે) નામના રોગપ્રતિકારક કોષોને ચેપ લગાવીને અને તેની હત્યા કરીને વ્યકિતની રોગપ્રતિકારક શકિતને નબળી પાડે છે.
- એચ.આઈ.વી. ડ્રગ્સ સંભવિત કોવિડ-૧૯ સારવાર તરીકે અન્વેષણ કરવામાં આવી રહી છે
માર્ચમાં, ડબલ્યુએચઓ એ વૈશ્ર્વિક કિલનિકલ ટ્રાયલ શ કરી, જેને એકતા ટ્રાયલ કહેવામાં આવે છે, આવી ચાર દવાઓનો અભ્યાસ. રેમીડીવીર, એક શોધપી વ્યાપક વિરોધી વાયરલ દવા ઈબોલા દર્દીઓની સાથે પૂર્ણ તબકકો ૩ ટ્રાયલ સાથે છે. કલોરોકિવન અને હાઈડ્રોકસીઈકલોરોકિવન, બે નજીકથી સંબંધિત એફડીએ-માન્યતા પ્રાપ્ત દવાઓ મેલેરિયા અને સંધિવાની સ્થિતિની સારવાર માટે વપરાય છે.
ઈન્ટરફેરોન બીટા વન-એ, જે રોગપ્રતિકારક તંત્ર મલ્ટીપલ સ્કલેરોસિસ માટે એફડીએ-મંજુર દવા તરીકે વપરાય ઘટક લોપાનવીર / રીટ્રોનવીરને એફડીએ મંજુર સંયોજન એચઆઈવી સારવાર માટે કરી છે. કેટલાક કોવિડ-૧૯ દર્દીઓના પ્રારંભિક કાલ્પનિક પુરાવા જેણે કાલેટ્રા (અન્ય પ્રાયોગિક દવાઓ વચ્ચે) લીધા પછી સુધારણા કરી હતી જયારે સહાયક સંભાળ પ્રાપ્ત કરતી વખતે ચીનના રાષ્ટ્રીય આરોગ્ય આયોગને જાન્યુઆરીમાં કિલનિકલ ટ્રાયલ શ કરવા અને કોવિડ-૧૯ માટે કાલેટ્રાના જાહેરમાં પાછા લેબલ ઉપયોગ કરવા જણાવ્યું હતું. દર્દીઓ કાલેટ્રાના નિર્માતા એબવીવીએ ચીની સરકારને દસ મિલિયન ડોલરથી વધુની રકમનું દાન પણ આપ્યું હતું.
