29મી જુલાઈને સમગ્ર વિશ્વમાં ઈન્ટરનેશનલ ટાઈગર ડે તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. જેનો હેતુ લોકોને વાઘના મહત્વ અને તેના સંરક્ષણ વિશે જાગૃત કરવાનો છે. આંતરરાષ્ટ્રીય વાઘ દિવસની ઉજવણી વર્ષ 2010માં શરૂ થઈ હતી. વાઘ એ ભારતનું રાષ્ટ્રીય પ્રાણી પણ છે. ઇકોસિસ્ટમમાં સંતુલન જાળવવામાં પણ વાઘ મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે.
દર વર્ષે 29મી જુલાઈએ સમગ્ર વિશ્વમાં આંતરરાષ્ટ્રીય વાઘ દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવે છે. વાઘની ઘટતી સંખ્યાના કારણો જાણવા અને તેમના સંરક્ષણ અંગે લોકોને જાગૃત કરવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે આ દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવે છે. વાઘ આપણી ઇકોસિસ્ટમને સ્વસ્થ રાખવામાં અને તેની વિવિધતા જાળવવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે. જો વાઘ જીવિત ન રહે તો સમગ્ર જીવસૃષ્ટિને ખરાબ અસર થઈ શકે છે. તેથી તેનું મહત્વ સમજવું જરૂરી છે.
આંતરરાષ્ટ્રીય વાઘ દિવસની શરૂઆત કેવી રીતે થઈ?
આંતરરાષ્ટ્રીય વાઘ દિવસની ઉજવણી વર્ષ 2010માં શરૂ થઈ હતી. 29 જુલાઈના રોજ વિશ્વ વાઘ દિવસ ઉજવવાનો નિર્ણય રશિયાના પીટર્સબર્ગમાં એક આંતરરાષ્ટ્રીય પરિષદ દરમિયાન લેવામાં આવ્યો હતો. આ કોન્ફરન્સમાં વિશ્વભરના લગભગ 13 દેશોએ ભાગ લીધો હતો. વાઘ દિવસ ઉજવવાનું નક્કી કરતી વખતે આ તમામ દેશોએ વાઘની સંખ્યા બમણી કરવાનો લક્ષ્યાંક રાખ્યો હતો.
આંતરરાષ્ટ્રીય વાઘ દિવસની ઉજવણીનો હેતુ
આટલા મોટા પાયા પર વાઘ દિવસની ઉજવણી કરવાનો હેતુ લોકોને વાઘના સંરક્ષણ વિશે જાગૃત કરવાનો જ નથી, પરંતુ તેમના નિવાસસ્થાનનું રક્ષણ અને વિસ્તરણ કેવી રીતે કરી શકાય તેના પર પ્રકાશ પાડવાનો પણ છે. પર્યાવરણને નુકસાન, જળવાયુ પરિવર્તન અને ગેરકાયદેસર શિકાર જેવા ઘણા કારણો છે, જેના કારણે આજે વાઘની સંખ્યા સતત ઘટી રહી છે.
પ્રોજેક્ટ ટાઇગર ભારતમાં લોન્ચ કરવામાં આવ્યો છે
ભારત સરકારે વાઘને રક્ષણ આપવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે વર્ષ 1973માં પ્રોજેક્ટ ટાઇગરની શરૂઆત કરી હતી. આ પ્રોજેક્ટ હેઠળ ઘણા વાઘ અનામતની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી. અનેક પ્રકારની નીતિઓ બનાવવામાં આવી, જેથી વાઘનો શિકાર અટકાવી શકાય અને તેમની સંખ્યા વધારવા માટે કામ કરી શકાય. જેના કારણે ભારતમાં કુલ 54 વાઘ અનામત છે અને અહીં વાઘની સંખ્યા ઘટતી નથી પરંતુ વધી રહી છે.