સામાન્ય રીતે માથાનો દુખાવો, શરીરનો દુખાવો કે નાની-મોટી સમસ્યા હોય તો આપણે ઘરે રાખેલી કેટલીક દવા લઈએ છીએ અને તેનાથી આરામ મળે છે. પરંતુ કેટલીકવાર તાત્કાલિક રાહતની આ પદ્ધતિ પણ અનેક સમસ્યાઓનું કારણ બની શકે છે. ત્યારે મોટાભાગની દવાઓ જમ્યા પછી લેવાની સલાહ આપવામાં આવે છે, પરંતુ શું તમે વિચાર્યું છે કે આવું કેમ થાય છે? શા માટે ખાલી પેટ પર દવા લેવી જીવલેણ સાબિત થઈ શકે છે, હકીકતમાં, ખાલી પેટ પર દવા લેવાથી રાસાયણિક પ્રતિક્રિયાઓને કારણે ઉલ્ટી, ગભરાટ અને અન્ય ઘણી સમસ્યાઓ થઈ શકે છે. તેથી, દવાઓ ખાધા પછી જ લેવી જોઈએ, પરંતુ કેટલીક દવાઓ ખાલી પેટે જ લેવામાં આવે છે.
ઘણીવાર તમે ડોક્ટરો પાસેથી સાંભળ્યું હશે કે દવા ખાલી પેટે નહીં પણ ભોજન પછી જ લો પરંતુ શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે આવું કેમ કહેવાય છે? જો કે આ ક્યારેક વિચિત્ર લાગે છે, પરંતુ તેની પાછળ ઘણા કારણો છે. જેના કારણે આ સલાહ આપવામાં આવી છે. જો કે તમામ દવાઓમાં આવું નથી હોતું, પેટમાં ગેસ મટાડવાની દવાઓ સવારે ખાલી પેટે લેવાની સલાહ આપવામાં આવે છે, પરંતુ મોટાભાગની દવાઓ જમ્યા પછી જ લેવાની સલાહ આપવામાં આવે છે.
ડૉક્ટરોનું કહેવું છે કે ખાલી પેટે દવા લેવાથી એસિડિક પ્રતિક્રિયા થઈ શકે છે. જ્યારે પેટ ભરેલું હોય ત્યારે આવી પ્રતિક્રિયાઓની શક્યતા ઓછી હોય છે. તેમજ કેટલીક દવાઓ શરીરમાં ઘણા શારીરિક ફેરફારોનું કારણ બની શકે છે. જ્યારે દવા ખાલી પેટે લેવામાં આવે છે, ત્યારે શરીર તેમને હાનિકારક માનીને પ્રતિક્રિયા આપે છે.
આ સમય દરમિયાન આંતરડામાં લોહીનું પ્રમાણ પણ વધે છે અને પિત્તમાંથી એસિડ બહાર આવવા લાગે છે અને આંતરડા તેની એસિડિટી બદલીને પોતાને તૈયાર કરવાનું શરૂ કરે છે, જેના કારણે શરીરમાં ઘણા પ્રકારની રાસાયણિક પ્રતિક્રિયાઓ થઈ શકે છે.
આ દરમિયાન તેનાથી વિપરિત જ્યારે દવા જમ્યા પછી લેવામાં આવે છે, ત્યારે દવા અને ખોરાકની ક્રિયાપ્રતિક્રિયાને કારણે દવામાં હાજર રસાયણો શોષાય છે અને દવા શરીર પર તેની અસર કરે છે. આ ઉપરાંત ખાલી પેટનો હેતુ તે દવાના શોષણને મહત્તમ કરવાનો છે. તેમજ ભોજન કર્યા પછી તમારા આંતરડાની કાર્ય કરવાની ક્ષમતા ઓછી થઈ જાય છે. તેથી અમુક દવાઓ ભોજન પહેલાં સૂચવવામાં આવે છે.
કેટલીક દવાઓ એકસાથે લેવાથી પણ રાસાયણિક પ્રતિક્રિયાઓ થઈ શકે છે, તેથી તેને અમુક સમયના અંતરાલ પછી લેવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. તેથી દવાઓ માત્ર ડૉક્ટર દ્વારા સૂચવ્યા મુજબ લેવી જોઈએ અને દવાઓ લેવાનો સમય અને અવધિ બદલવી જોઈએ નહીં. નહિંતર લાભ થવાને બદલે કેટલીક દવાઓ ભારે નુકસાન પણ કરી શકે છે. આ ઉપરાંત દિવસમાં 3થી વધુ ડોઝ ન લેવા જોઈએ અને દરેક ડોઝ વચ્ચે ઓછામાં ઓછું 6 કલાકનું અંતર હોવું જોઈએ.
અસ્વીકરણ : અહીં આપેલી માહિતી માત્ર ધારણાઓ અને માહિતી પર આધારિત છે. અત્રે એ ઉલ્લેખ કરવો જરૂરી છે કે અબતક મીડિયા કોઈપણ માહિતીનું સમર્થન કે પુષ્ટિ કરતું નથી. કોઈપણ માહિતી અથવા માન્યતાને અમલમાં મૂકતા પહેલા, સંબંધિત નિષ્ણાતની સલાહ લો.