- પૃથ્વી સૂર્યની આસપાસ ફરતી હોવાથી વર્ષમાં 365 દિવસ હોય છે
- દર ચાર વર્ષે એક લીપ વર્ષ હોય છે જેમાં 366 દિવસ હોય છે
- 364 કે 366 દિવસ ઋતુઓ અને કેલેન્ડરમાં અસંતુલન પેદા કરશે
કેલેન્ડર વર્ષ: પૃથ્વી સૂર્યની આસપાસ ફરતી હોવાથી વર્ષમાં 365 દિવસ હોય છે. લીપ વર્ષ, જેમાં 366 દિવસ હોય છે, તે 365.25 દિવસની ગણતરીના આધારે દર ચાર વર્ષે આવે છે.
શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે વર્ષમાં ફક્ત 365 દિવસ જ કેમ હોય છે? આ સંખ્યા 364 કે 366 કેમ ન હોઈ શકે? આ પ્રશ્નનો જવાબ આપણા ગ્રહ પૃથ્વી અને સૂર્ય વચ્ચેના ઊંડા સંબંધમાં રહેલો છે. તો ચાલો જાણો કે પૃથ્વીની ગતિ અને સૂર્યની આસપાસ તેની ક્રાંતિએ આપણને 365 દિવસનું વર્ષ કેવી રીતે આપ્યું.
પૃથ્વીની ગતિ અને સમયની ગણતરી
વર્ષમાં 365 દિવસ હોવાનું કારણ પૃથ્વીની સૂર્યની આસપાસની ભ્રમણકક્ષા છે. પૃથ્વીને સૂર્યની આસપાસ એક પરિક્રમા પૂર્ણ કરવામાં લગભગ 365.25 દિવસ લાગે છે. આ સમયગાળાને “સૌર વર્ષ” કહેવામાં આવે છે.
365 દિવસનું રહસ્ય
પૃથ્વીને સૂર્યની આસપાસ એક પરિક્રમા પૂર્ણ કરવામાં 365.25 દિવસ લાગે છે, તેથી આપણા કેલેન્ડરમાં એક વર્ષ 365 દિવસમાં વહેંચાયેલું છે. જોકે, તે દર વર્ષે 0.25 દિવસ (6 કલાક) બચાવે છે.
લીપ વર્ષનું મહત્વ
આ બાકી રહેલા સમયને સંતુલિત કરવા માટે, દર ચાર વર્ષે એક લીપ વર્ષ ઉમેરવામાં આવે છે, જેમાં ફેબ્રુઆરી મહિનામાં એક વધારાનો દિવસ (29 ફેબ્રુઆરી) ઉમેરવામાં આવે છે. આમ, લીપ વર્ષમાં 366 દિવસ હોય છે.
364 દિવસ કેમ નહીં?
જો વર્ષમાં 364 દિવસ હોત, તો દર વર્ષે લગભગ 1.25 દિવસ બચત થાત. આનો અર્થ એ છે કે થોડી સદીઓ પછી, ઋતુઓ અને કેલેન્ડર વચ્ચે મોટો તફાવત હશે. ઉદાહરણ તરીકે, ઉનાળાની ઋતુ શિયાળામાં શરૂ થશે.
366 દિવસનું વર્ષ
બીજી બાજુ, જો દર વર્ષે 366 દિવસ હોય, તો સમય ગણતરીમાં એક વધારાનો દિવસ ઉમેરવામાં આવશે. આનાથી ઋતુઓ અને કેલેન્ડર વચ્ચે અસંતુલન પણ સર્જાશે.
ઐતિહાસિક પૃષ્ઠભૂમિ
પ્રાચીન કાળથી, માણસ સમયની ગણતરી કરવા માટે સૂર્ય અને ચંદ્રની ગતિનો અભ્યાસ કરતો આવ્યો છે. રોમન સામ્રાજ્યમાં, જુલિયસ સીઝરે જુલિયન કેલેન્ડર રજૂ કર્યું, જેમાં 365 દિવસનું એક વર્ષ અને દર ચાર વર્ષે એક લીપ વર્ષનો સમાવેશ થતો હતો. પાછળથી, ગ્રેગોરિયન કેલેન્ડર (આજે ઉપયોગમાં લેવાય છે) માં તેને વધુ સચોટ બનાવવામાં આવ્યું છે.
જો પૃથ્વીની ગતિ બદલાય તો શું થશે?
વૈજ્ઞાનિકોના મતે, જો પૃથ્વીની ગતિ ધીમી પડે અથવા ઝડપી બને, તો એક વર્ષનો સમયગાળો પણ બદલાઈ શકે છે. ઉદાહરણ તરીકે, મંગળ પર એક વર્ષ 687 દિવસનું હોય છે, કારણ કે મંગળને સૂર્યની આસપાસ એક ભ્રમણકક્ષા પૂર્ણ કરવામાં આટલો સમય લાગે છે.