નવરાત્રીનો તહેવાર વર્ષમાં ચાર વખત ઉજવવામાં આવે છે. દરેક નવરાત્રી વ્રતનું મહત્વ એકબીજાથી અલગ છે. દર વર્ષે ઓક્ટોબર મહિનામાં શારદીય નવરાત્રીનો મહાન તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે.
આ તહેવાર સતત 9 દિવસ સુધી ચાલે છે, જેમાં દેવી દુર્ગાના 9 સ્વરૂપોની પૂજા કરવામાં આવે છે. વૈદિક કેલેન્ડર મુજબ, શારદીય નવરાત્રી દર વર્ષે અશ્વિન મહિનામાં શુક્લ પક્ષની પ્રતિપદા તિથિથી શરૂ થાય છે, જેનું વ્રત નવમી તિથિના રોજ સમાપ્ત થાય છે. આ વર્ષે શારદીય નવરાત્રિ 3જી ઓક્ટોબરથી શરૂ થઈ છે, જે 11મી ઓક્ટોબરે પૂરી થશે. 12મી ઓક્ટોબરે દુર્ગાની મૂર્તિનું વિસર્જન કરવામાં આવશે.
ધાર્મિક માન્યતા અનુસાર નવરાત્રિની અષ્ટમી અને નવમી તિથિ પર વ્રત રાખવાથી અને પૂજા કરવાથી સાધકને વિશેષ ફળ મળે છે. તેથી, મોટાભાગના લોકો અષ્ટમી અને નવમીના દિવસોમાં ઉપવાસ રાખે છે. જોકે, આ વખતે અષ્ટમી અને નવમી તિથિને લઈને મૂંઝવણ છે. ચાલો જાણીએ અષ્ટમી અને નવમીની ચોક્કસ તારીખ અને પૂજાના શુભ સમય વિશે.
અષ્ટમી-નવમીનું મહત્વ
સનાતન ધર્મના લોકો માટે નવરાત્રિના દરેક દિવસનું વિશેષ મહત્વ છે. જે લોકો નવરાત્રિના 9 દિવસ પૂજા કે ઉપવાસ કરી શકતા નથી તેઓ અષ્ટમી અને નવમીના જ ઉપવાસ રાખે છે. પૂજા અને કન્યા પૂજા પછી નવમીના દિવસે નવરાત્રીનો તહેવાર સમાપ્ત થાય છે. ધાર્મિક માન્યતા અનુસાર જે લોકો આ બે તિથિઓ પર સાચા મનથી પૂજા કરે છે તેમને માતા દુર્ગાના વિશેષ આશીર્વાદ પ્રાપ્ત થાય છે. તમને જણાવી દઈએ કે નવમીને નવરાત્રિનો છેલ્લો દિવસ માનવામાં આવે છે, જે દિવસે દેવી દુર્ગાએ મહિષાસુર રાક્ષસનો વધ કર્યો હતો.
અષ્ટમી અને નવમી ક્યારે છે
વૈદિક કેલેન્ડર મુજબ, આ વર્ષે શારદીય નવરાત્રિની અષ્ટમી તિથિ 10 ઓક્ટોબરે બપોરે 12:31 વાગ્યે શરૂ થઈ રહી છે, જે બીજા દિવસે 11 ઓક્ટોબર, 2024ના રોજ બપોરે 12:06 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. અષ્ટમી તિથિ પૂરી થતાંની સાથે જ નવમી તિથિ શરૂ થશે, જે 12 ઓક્ટોબરે સવારે 10:57 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. ઉદયતિથિના આધારે આ વખતે અષ્ટમી અને નવમી તિથિનું વ્રત 11 ઓક્ટોબર 2024ના રોજ માત્ર એક જ દિવસ માટે રાખવામાં આવશે.
અષ્ટમી અને નવમી પૂજાનો શુભ સમય
પંચાંગ અનુસાર, 11 ઓક્ટોબર, 2024 ના રોજ, ચરનું સામાન્ય મુહૂર્ત એટલે કે પૂજા સવારે 06:20 થી 07:47 સુધી છે. ચર મુહૂર્ત પછી, લાભ એટલે કે ઉન્નતિ મુહૂર્ત સવારે 07:47 મિનિટથી 09:14 મિનિટ સુધી છે. અમૃત મુહૂર્તમાં અષ્ટમી અને નવમીની પૂજા કરવી પણ શુભ માનવામાં આવે છે. 11મી ઓક્ટોબરે અમૃત મુહૂર્ત સવારે 09:14 થી 10:41 સુધી છે.
કન્યા પૂજા ક્યારે છે
વૈદિક કેલેન્ડર અનુસાર, આ વખતે શારદીય નવરાત્રિની અષ્ટમી તિથિ 10 ઓક્ટોબર 2024ના રોજ બપોરે 12:31 વાગ્યાથી શરૂ થઈ રહી છે, જે 11 ઓક્ટોબર 2024ના રોજ બપોરે 12:06 વાગ્યા સુધી રહેશે. 11 ઓક્ટોબર 2024ના રોજ અષ્ટમી તિથિ પૂરી થતાં જ નવમી તિથિ શરૂ થશે. નવમી તિથિ 12 ઓક્ટોબર, 2024 ના રોજ સવારે 10:57 વાગ્યે સમાપ્ત થશે.
આવી સ્થિતિમાં, ઉદયતિથિના આધારે, આ વર્ષે શારદીય નવરાત્રિની અષ્ટમી અને નવમી તિથિનું વ્રત 11 ઓક્ટોબરના રોજ માત્ર એક જ દિવસ માટે રાખવામાં આવશે, જે દિવસે કન્યાની પૂજા કરવી પણ શુભ રહેશે. કન્યા પૂજા કરવાનો શુભ સમય 11 ઓક્ટોબર, 2024ના રોજ સવારે 10:41 વાગ્યા પહેલાનો છે, ત્યારબાદ રાહુકાલ બપોરે 12:08 વાગ્યા સુધી રહેશે.
કન્યા પૂજા પદ્ધતિ
- કન્યા પૂજાના દિવસે સવારે વહેલા ઉઠો.
- સ્નાન વગેરે પછી સ્વચ્છ કપડાં પહેરો.
- દેવી દુર્ગાની પૂજા કર્યા પછી વ્રતની પ્રતિજ્ઞા લો અને કન્યાની પૂજા કરો.
- કન્યા પૂજા માટે ઘરે જ તમારા પોતાના હાથે ચણા, પુરી, હલવો અને છોલે બનાવો.
- આ બધી વસ્તુઓ પહેલા માતા રાણીને અર્પણ કરો.
- તે પછી ઘરે આવેલી છોકરીઓના પગ સ્વચ્છ પાણીથી ધોઈ લો.
- તેમના હાથ પર રક્ષા સૂત્ર બાંધો.
- કન્યાઓને પ્રસાદ ખવડાવો.
- તમારી ક્ષમતા મુજબ બધી છોકરીઓને પૈસા અથવા ભેટ આપો.
- અંતે છોકરીઓને તેમના ચરણ સ્પર્શ કરીને વિદાય આપો.
અસ્વીકરણ: અહીં આપવામાં આવેલી માહિતી ધાર્મિક માન્યતાઓ પર આધારિત છે અને માત્ર માહિતી માટે જ આપવામાં આવી રહી છે. અબતક મીડિયા આની પુષ્ટિ કરતું નથી.
