કૉડયૉલોજીએ નિદાન અને રોગનું વ્યવસ્થાપન કરે છે, જેની અસર હૃદય અને પરિભ્રમણની પ્રકિયા પર પડે છે. ધમનીઓમાં અડચણ ઉત્પન્ન થવાનું કારણ – કૉલેસ્ટ્રોલ, હૃદય ધમનીની દુ:ખાવો અને કત્તની ગાંઠ, બેતાલ હૃદયસ્પંદન, હૃદય ધમનીના આકુંચનના આચંકા હૃદયધમનીના વિકારને લીધે થનારો હૃદયરોગ.
આપણું હૃદય છાતીના પાંસળીઓમાં મધ્યભાગમાં થોડી ડાબી બાજુમાં આવેલ હોય છે આની ઘણાં લોકોને માહિતી હોય છે. શરીર માટે કરતનું પુરવઠો એટલે રકત ’પંપ’ કરવાનું કાર્ય હૃદય કે છે. તેમજ સ્વત:ના પોષણ માટે રકત પંપ કરતાં હોય છે. પ્રાણવાયુ એ હૃદયનું અન્ન છે અને તે કતમાંથી પુરવવામાં આવે છે. જયાં સુધી રકતનો પુરવઠો હૃદયને મળે છે ત્યાં સુધી હૃદયનું કાર્ય સળતાંથી ચાલુ હોય છે. હૃદયને રકતનો પુરવઠો કરના શુધ્દ રક્તવાહિનીને હૃદયધમની કહે છે. આ હૃદયનું કાર્ય પણ યોગ્યરીતે ચાલુ હોય છે. કેટલાક કારણોને લીધે આ રક્ત પુરવઠો ઓછો થવા લાગે છે જેને લીધે છાતી, ગર્દન, પીઠ, હાથ આ પૈકી એક અથવા અનેક જગ્યાએ દુ:ખાવો થવા લાગે છે અને તેને અઁન્જાયના પેકટરીસ (angina Pectoris) કહે છે.
જો કોઇ કારણથી હૃદયમાં થનારો રક્તપુરવઠો પુર્ણ બંઘ પડે અથવા મોટા પ્રમાણમાં બંઘ પડે તો એક જટ્કમાં હૃદય બંઘ પડે છે. તેને હૃદયરોગનો હુમલો કહે છે.
ત્રણ મુખ્ય ઘમનીઓ દ્વારા હૃદયને રક્ત પુરવઠો મળે છે. જમણી હૃદયધમની થી હૃદયની જમણી બાજુ રકતરનો પુરવઠો થાય છે. જ્યો ડાબી બાજુમાં રક્ત પુરવઠો કરવા માટે બે ધમનીઓ હોય છે. આગળ ડાબી બાજુ નીચેની ધમની હૃદયના આગળના ભાગમાં રકતનું પુરવઠો કે છે અને વળાંક લઈ પાછળ તરફ઼્અ આવેલી ધમની હૃદયના ભાગને રકતનું પુરવઠો કરે છે. આ પ્રમુખ હૃદયધમનીઓને આગળ જતાં અનેક ફ઼્આટા પડે છે અને તે સર્વ હૃદયને રક્તપુરવઠો કરે છે. આ પૈકી કોઇ એક ધમનીમાં મુશ્કેલી નિર્માણ થાય તો તેમાંથી વહેનરી કરતનું પ્રમાણ ઓછો થાય છે અને હૃદયને રક્ત અપુરતું મળે છે.
