તમને એક જ સમયે મોટી રકમ મળી હોય અથવા થોડી રકમ તમે બચાવી હોય, તમે આ રકમ બેંકમાં જમા કરાવવાનું વિચારી રહ્યા હશો. જો હા, તો આ વખતે FDનું પરંપરાગત સ્વરૂપ પસંદ કરવાને બદલે FD લેડરિંગ પસંદ કરો.
આ એક જ FD છે પરંતુ FDની પદ્ધતિ અલગ છે. નામ સૂચવે છે તેમ, તે બહુવિધ એફડીની સીડી બાંધવા જેવું છે.
ફિક્સ ડિપોઝિટનું ફંડા શું છે…
આને વિગતવાર સમજવા માટે, ચાલો પહેલા સમજીએ કે FD શું છે. FD એટલે કે બેંક ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ એ બેંકમાં કરવામાં આવેલું રોકાણ છે જેમાં કોઈ વ્યક્તિ એક નિશ્ચિત સમયગાળા માટે બેંકમાં એકસાથે રકમનું રોકાણ કરે છે. હવે તમે FDમાં જેટલી રકમ જમા કરો છો, તેના પર તમને એક નિશ્ચિત દરે વ્યાજ મળે છે જે ખાતું ખોલાવતી વખતે નક્કી કરવામાં આવે છે. FD કરતી વખતે, તમે તમારી પસંદગી મુજબ માસિક ધોરણે, ત્રિમાસિક, અર્ધ-વાર્ષિક અથવા વાર્ષિક ધોરણે કમાયેલા વ્યાજનો વિકલ્પ પસંદ કરી શકો છો.
FD એકાઉન્ટનો નિયમ એ છે કે એક નિશ્ચિત રકમ પૂર્વનિર્ધારિત સમયગાળા માટે જમા કરવાની હોય છે. ડિપોઝિટની પાકતી મુદત સુધી જમા રકમ ઉપાડવી જોઈએ નહીં. રોકાણકારની પસંદગીના આધારે, રોકાણનો સમયગાળો 7 દિવસથી 10 વર્ષનો હોઈ શકે છે, તે તમે જાતે જ નક્કી કરો છો. સલામત રોકાણ માટે આ એક લોકપ્રિય વિકલ્પ છે કારણ કે બેંક એફડી સલામત છે અને જરૂર પડ્યે તેને સરળતાથી ફડચામાં લઈ શકાય છે અને પૈસા વાપરવા માટે તમારા હાથમાં હશે.
FD લેડરિંગ શું છે…
બેંક એફડી લેડરિંગ એ એક તકનીક છે જેમાં વિવિધ સમયગાળામાં પાકતી બહુવિધ એફડી ખરીદવામાં આવે છે. આ ટેકનીકમાં, તમે જેટલી રકમ જમા કરાવવા માંગો છો તેને ત્રણ કે ચાર ભાગમાં વહેંચીને રોકાણ કરો. અને, અલગ-અલગ સમયગાળા માટે અલગ-અલગ રકમો જમા કરવામાં આવે છે. લેડરિંગ ડિપોઝિટને કારણે, સમય પહેલા ઉપાડને કારણે તમારું નુકસાન ઓછું થશે.
ઉદાહરણ તરીકે, જો તમારે 3 લાખ રૂપિયાની FD લેવી હોય તો તેને 1 લાખ રૂપિયાના ત્રણ ભાગમાં વહેંચો. પછી આ રકમ 1 વર્ષ, 2 વર્ષ અને 3 વર્ષની મુદતવાળી FDમાં રોકાણ કરો. શું થઈ રહ્યું છે કે તમારી એક FD દર વર્ષે મેચ્યોર થઈ રહી છે.
અને, જો તમને ચોક્કસ રકમની જરૂર હોય, તો તમારે એક સાથે તમામ નાણાં (FD) તોડવાની જરૂર નથી. તમે દર એક વર્ષે અથવા તો દર 6 મહિને કે 4 મહિને તમારી ડિપોઝિટને ફડચામાં લઈ શકશો. તમે તમારી બધી બચતને એક બોક્સ (FD)માં એકસાથે ન રાખી હોવાથી, બાકીની FD નિયમિતપણે ચાલુ રહેશે.
FD લેડરિંગ સાથે, તમારી એક FD દર વર્ષે પરિપક્વ થશે. જ્યારે આના વિના, તમારા બધા પૈસા ઘણા વર્ષો સુધી લોક રહેશે. અલબત્ત, એફડી તોડી શકાય છે પરંતુ પછી તમારે દંડ પણ ભરવો પડશે.
જો આપણે જરૂરિયાતોને ધ્યાનમાં રાખીને વાત કરીએ, તો શક્ય છે કે તમારે શીઘ્ર સ્ખલનમાંથી પસાર થવાની જરૂર ન હોય. કારણ કે એફડીમાંથી પૈસા અમુક સમય (અથવા મહિનાઓ)માં પ્રાપ્ત થવાના છે. બીજું, જો સમય પહેલા પ્લકિંગ કરવું પડે તો પણ દંડ પણ પ્રમાણમાં ઓછો લાગશે.
આ FD અલગ-અલગ બેંકોમાં જમા કરાવવી વધુ સારું રહેશે. આનાથી તમામ નાણાં એક બેંકમાં રાખવા સાથે સંકળાયેલા જોખમો ઘટશે અને તે વધુ સુરક્ષિત રહેશે. ઉપરાંત, જો તમે અલગ-અલગ વ્યાજ દરો પર નાણાં લૉક કરો છો, તો તમને સામાન્ય FDની સરખામણીમાં વધુ વળતર મળશે.