અનેક કોશિશ કરવા છતાં વજન ઘટતું નથી…તો સમજી લો કે તમને ક્રોનિક સ્ટ્રેસ છે
સ્થૂળતા પોતાનામાં એક મોટી બીમારી છે. WHOના ડેટા અનુસાર છેલ્લા 30 વર્ષમાં મેદસ્વી લોકોની સંખ્યામાં 3 ગણો વધારો થયો છે. 2 અબજથી વધુ લોકો વધારે વજનનો શિકાર છે.
બાળકોનું વજન પણ વધી ગયું છે. 2020ના ડેટા અનુસાર, 5 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના 3.9 કરોડ બાળકો પણ વધુ વજનનો શિકાર છે. સ્થૂળતાના કારણે ડાયાબિટીસ, હાઈ બ્લડ પ્રેશર અને હાર્ટ એટેકનું જોખમ પણ વધી જાય છે. સ્થૂળતાના ઘણા કારણો છે. સ્થૂળતા સામાન્ય રીતે ખોટા પ્રકારના બિનઆરોગ્યપ્રદ ખોરાક અને બેઠાડુ જીવનશૈલીને કારણે વધે છે. સ્થૂળતા ઘટાડવા માટે લોકો વિવિધ પ્રકારના પ્રયોગો કરે છે. કેટલાક લોકો જીમમાં કલાકો સુધી પરસેવો પાડે છે જ્યારે કેટલાક લોકો માઈલ સુધી ચાલે છે અથવા દોડે છે. કેટલાક લોકો ઘણા દિવસો સુધી ભૂખ્યા રહે છે. આટલું કરવા છતાં વજન ઘટતું નથી. જો તમારી સાથે પણ આવું થતું હોય તો સમજી લો કે તમને ક્રોનિક સ્ટ્રેસ છે જેના કારણે તમારું વજન નથી ઘટી રહ્યું.
ક્રોનિક તણાવ મુખ્ય કારણ છે
હેલ્થલાઈનના સમાચાર મુજબ, બેઠાડુ જીવનશૈલી જેવી આધુનિક સુખ-સુવિધાઓ જેમ કે હંમેશા ઘર કે ઓફિસની અંદર રહેવું, કૃત્રિમ લાઈટો, શહેરી જીવન, રાત્રિના સમયે સ્ક્રીનનો સમય લોકોમાં ક્રોનિક સ્ટ્રેસ વધાર્યો છે. ઘણા લોકોને ખબર પણ નથી હોતી કે તેમને તણાવ છે. જો તમે સમયાંતરે કંટાળી ગયા હોવ તો તેનું કારણ તણાવ હોઈ શકે છે. રિપોર્ટ અનુસાર તણાવને કારણે વ્યાપક પ્રમાણમાં પોષક તત્વોની ઉણપ થાય છે. આ સ્થિતિમાં, લોકોનો ઇન્સ્યુલિન પ્રતિકાર વધે છે જેના કારણે કાર્બોહાઇડ્રેટ ચયાપચય શક્ય નથી અને વજન વધે છે.
કોર્ટિસોલ હોર્મોન પણ એક મોટું કારણ છે
જ્યારે તણાવ હોય છે, ત્યારે તણાવ સંબંધિત હોર્મોન કોર્ટિસોલનું પ્રમાણ વધે છે. એક રિસર્ચ મુજબ સ્ટ્રેસ હોર્મોન્સમાં વધારો શરીરની 1600 પ્રક્રિયાઓને અસર કરે છે. કોર્ટીસોલ એન્ટિ-ડ્યુરેટીક હોર્મોન (ADH) ને વધારે છે, જે પ્રવાહી રીટેન્શન અને પફનેસનું જોખમ વધારે છે. જ્યારે શરીરમાં કોર્ટિસોલનું પ્રમાણ વધે છે, ત્યારે થાઈરોઈડનું કાર્ય ખોરવાઈ જાય છે. આના કારણે મેટાબોલિઝમ અને પાચનક્રિયા ધીમી પડી જાય છે અને અંતે સ્થૂળતા વધવા લાગે છે. ઉચ્ચ કોર્ટિસોલ કુશિંગ સિન્ડ્રોમનું કારણ બને છે. જેના કારણે વજન ઝડપથી વધવા લાગે છે. કોર્ટિસોલ વધારે હોવાને કારણે શરીરમાં મેગ્નેશિયમ અને પોટેશિયમની ઉણપ થાય છે, જેના કારણે ઇન્સ્યુલિન પ્રતિકાર વધે છે અને શરીરમાં ચરબી જમા થવા લાગે છે. HTના સમાચારે ડોક્ટરોને ટાંકીને કહ્યું કે કોર્ટિસોલ વધવાને કારણે પ્રોજેસ્ટેરોન હોર્મોન દબાઈ જાય છે જેના કારણે એસ્ટ્રોજન હોર્મોન અસરકારક બનવા લાગે છે. એસ્ટ્રોજન હોર્મોન ચરબીના સંગ્રહમાં મદદ કરે છે.
વજન ઘટાડવાની નક્કર પદ્ધતિ
વજન ઘટાડવાની શ્રેષ્ઠ રીત એ છે કે જે રીતે વજન વધે છે તેને ઓછું કરવું. આ માટે દરરોજ ઝડપી કસરત કરો. આમાં, ઝડપી ચાલવું અથવા દોડવું, સાયકલ ચલાવવું, તરવું વગેરે. તમારા આહાર પર નિયંત્રણ રાખો. હેલ્ધી ફૂડ ખાઓ અને જંક ફૂડ, ફાસ્ટ ફૂડ, પ્રોસેસ્ડ ફૂડ, સિગારેટ અને આલ્કોહોલનું સેવન છોડી દો. તમારા આહારમાં મોટાભાગની લીલા પાંદડાવાળા શાકભાજી, તાજા ફળો અને આખા અનાજ બનાવો. આ પછી, પૂરતી ઊંઘ લો અને તણાવ ઓછો કરો. જો તણાવ ઓછો થતો નથી તો યોગ અને ધ્યાનની મદદ લો.