હ્રીમ ગુરુજી
માર્શિષ મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની એકાદશી તિથિ ઉત્પન્ના એકાદશી તરીકે ઓળખાય છે. જો કે દરેક મહિનાની એકાદશી તિથિએ ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા કરવામાં આવે છે, પરંતુ ઉત્પન્ના એકાદશીનું વિશેષ મહત્વ છે. આ એકાદશી ખૂબ જ પવિત્ર માનવામાં આવે છે. આ વર્ષે ઉત્પન્ના એકાદશીનું વ્રત 20 નવેમ્બર 2022ના રોજ કરવામાં આવશે. આવો જાણીએ ઉત્પન્ના એકાદશીના શુભ સમય, પૂજા પદ્ધતિ અને નિયમો વિશે
એકાદશી તિથિ શરૂ થાય છે – 19 નવેમ્બર, 2022 સવારે 10.29 વાગ્યે
એકાદશી તિથિ સમાપ્ત થાય છે – 20 નવેમ્બર, 2022 સવારે 10.41 વાગ્યે
ઉપવાસના નિયમો (ઉત્પન્ના એકાદશી વ્રત નિયમ)
ઉત્પન્ના એકાદશીના દિવસે વ્રત રાખીને ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા કરવામાં આવે છે. આ વ્રત બે રીતે મનાવવામાં આવે છે, નિર્જલા અને ફલહરી અથવા જળ વ્રત. સામાન્ય રીતે, નિર્જલ વ્રત માત્ર સંપૂર્ણ સ્વસ્થ વ્યક્તિએ જ પાળવું જોઈએ. અન્ય અથવા સામાન્ય લોકોએ ફળ અથવા પાણીનું વ્રત રાખવું જોઈએ. દિવસની શરૂઆત ભગવાન વિષ્ણુને અર્ઘ્ય અર્પણ કરીને કરો. હળદર મિશ્રિત પાણીથી જ અર્ઘ્ય ચઢાવો. રોલી અથવા દૂધનો ઉપયોગ કરશો નહીં. આ વ્રતમાં દશમીના દિવસે રાત્રે ભોજન ન કરવું જોઈએ. એકાદશીના દિવસે સવારે શ્રી કૃષ્ણની પૂજા કરવામાં આવે છે. આ વ્રતમાં માત્ર ફળ જ ચઢાવવામાં આવે છે.
ઉત્પન્ના એકાદશી પૂજા પદ્ધતિ (ઉત્પન્ના એકાદશી પૂજા વિધિ)
આ દિવસે સવારે વહેલા ઉઠો અને સ્નાન કર્યા પછી સ્વચ્છ વસ્ત્રો પહેરો. આ પછી, ઘર અને મંદિરને સાફ કરો અને મંદિરમાં દીવો પ્રગટાવો. આ પછી ભગવાન વિષ્ણુને ગંગા જળથી અભિષેક કરો. અભિષેક પછી ભગવાન વિષ્ણુને સોપારી, નારિયેળ, ફળ, લવિંગ, પંચામૃત, અક્ષત, ચંદન અને મીઠાઈઓ અર્પણ કરો. આ પછી ભગવાન વિષ્ણુની આરતી કરો. ભગવાન વિષ્ણુની પૂજામાં તુલસીનો ઉપયોગ અવશ્ય કરો.
ઉત્પન્ના એકાદશી નું મહત્વ
દેવી એકાદશી એ શ્રી હરિનું શક્તિ સ્વરૂપ છે, તેથી આ દિવસે ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા કરવામાં આવે છે. પુરાણો અનુસાર આ દિવસે ભગવાન વિષ્ણુનો જન્મ થયો હતો અને તેણે મુર રાક્ષસનો વધ કર્યો હતો. તેથી જ આ એકાદશી ઉત્પન્ના એકાદશી તરીકે ઓળખાય છે. એવી માન્યતા છે કે ઉત્પન્ના એકાદશીનું વ્રત કરવાથી મનુષ્યના પાછલા જન્મના પાપોનો પણ નાશ થાય છે. ઉત્પન્ના એકાદશી એ સ્વાસ્થ્ય, સંતાન અને મોક્ષ માટે મનાવવામાં આવતું વ્રત છે.