UAEમાં અચાનક ભારે વરસાદને કારણે માત્ર રસ્તાઓ જ નહીં પરંતુ ઈન્ટરનેશનલ એરપોર્ટ પણ પાણી જમા થવાને કારણે બંધ કરવું પડ્યું હતું. એવું માનવામાં આવે છે કે ક્લાઉડ સીડિંગમાં ભૂલ આ માટે જવાબદાર છે. શું ખરેખર ભારે વરસાદનું આ એકમાત્ર કારણ છે કે બીજું કોઈ કારણ છે?
મંગળવાર, 16 એપ્રિલના રોજ UAE અને આસપાસના રણ વિસ્તારોમાં ભારે વરસાદ થયો હતો. એક દિવસમાં પડેલા વરસાદે છેલ્લા 75 વર્ષનો રેકોર્ડ તોડી નાખ્યો છે. કારણ કે આટલા વરસાદ પછી ઉભી થયેલી પરિસ્થિતિનો સામનો કરવા માટે UAE પાસે કોઈ તૈયારી નહોતી. તેથી જ વિશ્વના સૌથી સ્માર્ટ શહેરોમાંના એક દુબઈમાં પણ દરેક જગ્યાએ માત્ર પાણી જ દેખાઈ રહ્યું હતું. સ્થિતિ એટલી ખરાબ થઈ ગઈ કે દુબઈ ઈન્ટરનેશનલ એરપોર્ટને જ બંધ કરવું પડ્યું. શોપિંગ મોલ અને મેટ્રો સ્ટેશનો પર પાણીથી ભરાઈ ગયા હતા. રસ્તાઓ પર વાહનો પાણીમાં ફસાઈ ગયા હતા. આટલા વરસાદ માટે ક્લાઉડ સીડિંગની ભૂલો જવાબદાર હોવાનું કહેવાય છે. પરંતુ, શું ખરેખર આટલા ભારે વરસાદનું એકમાત્ર કારણ છે?
15 અને 16 એપ્રિલના રોજ એલન એરપોર્ટ પરથી ક્લાઉડ સીડિંગ માટે વિમાનોએ ઉડાન ભરી હતી. ક્લાઉડ સીડિંગ એરોપ્લેન બે દિવસમાં કુલ 7 વખત ઉડાન ભરી. કેન્દ્રનું કહેવું છે કે કદાચ દુબઈ ક્લાઉડ સીડિંગમાં કેટલીક અનિયમિતતાના પરિણામોનો સામનો કરી રહ્યું છે. જો કે, પ્રશ્ન એ થાય છે કે જો યુએઈમાં ભારે વરસાદ માટે ક્લાઉડ સીડિંગમાં વિક્ષેપ જવાબદાર છે, તો પછી આસપાસના દેશોમાં પણ વધુ વરસાદ કેમ છે? તમને જણાવી દઈએ કે ખાડીના અરબ દેશોમાં સૌથી ઓછો વરસાદ પડે છે. આવી સ્થિતિમાં, એવું પણ માનવામાં આવે છે કે હવામાન પરિવર્તનના કારણે યુએઈમાં મૂશળધાર વરસાદ થઈ રહ્યો છે.
ધૂળ સાથે ક્લાઉડ સીડિંગ કારણ બન્યું
મંગળવારથી ચાલી રહેલા વરસાદને કારણે કેટલાક વિસ્તારોમાં પાણી ભરાઈ ગયા હતા. સોમવારે મોડી રાત્રે શારજાહ અને અલ આઈનમાં ગાજવીજ સાથે વરસાદ પડ્યો હતો. અનેક જગ્યાએ ભારે કરા પણ પડ્યા હતા. હવામાનશાસ્ત્રીઓના મતે દુબઈ અને આસપાસના દેશોમાં સધર્ન જેટ સ્ટ્રીમ ધીમી ગતિએ ચાલી રહી છે. આ વાતાવરણીય હવા પોતાની સાથે ગરમી લાવે છે. દુબઈ અને તેની આસપાસ દરિયાની હાજરીને કારણે ધૂળની ડમરીઓ આવે છે. તમને જણાવી દઈએ કે ધૂળ ક્લાઉડ સીડરનું પણ કામ કરે છે. વિજ્ઞાન તેને કન્ડેન્સેશન ન્યુક્લી કહે છે. નિષ્ણાતોના મતે ધૂળની ડમરીના કારણે ક્લાઉડ સીડિંગમાં ખલેલ પડી હતી.
ક્લાઉડ સીડીંગ શા માટે જરૂરી છે?
દુબઈમાં પાણીની અછત છે. આ ઉણપને પૂરી કરવા માટે દુબઈમાં વિવિધ પ્રયાસો કરવામાં આવે છે. આ સંબંધમાં, થોડા વર્ષો પહેલા એન્ટાર્કટિકાથી ગ્લેશિયરનો મોટો ટુકડો દરિયા દ્વારા દુબઈ લાવવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો હતો. આ પ્રોજેક્ટ પાછળ પણ મોટો ખર્ચ કરવામાં આવ્યો હતો. તે જ સમયે, દુબઈમાં, મોટાભાગે પાણીનો ઉપયોગ જમીનમાંથી કાઢીને કરવામાં આવે છે. તમામ પ્રયાસો છતાં દુબઈમાં પાણીની તંગી યથાવત છે. આ સમસ્યાનો સામનો કરવા માટે દુબઈ સરકારે ક્લાઉડ સીડિંગ દ્વારા કૃત્રિમ વરસાદનું આયોજન કર્યું હતું. આમાં ભૂલ હતી. બાકીનું કામ વાતાવરણમાં ધૂળની રજકણોથી પૂર્ણ થયું અને એટલો વરસાદ પડ્યો કે પરિસ્થિતિ વધુ બગડી ગઈ.
લોકો વધુ પડતા વરસાદથી કેમ ડરે છે?
યુએઈમાં વધુ પડતા વરસાદથી લોકો ડરી રહ્યા છે. હકીકતમાં, તે રણ વિસ્તાર હોવાને કારણે, અતિશય વરસાદને કારણે ભૂસ્ખલનનું જોખમ વધી જાય છે. આ સિવાય અચાનક પૂરને કારણે નુકસાન થવાનું જોખમ પણ વધી જાય છે. તે જ સમયે, દુબઈમાં વધુ વરસાદ નથી. તેથી વરસાદી પાણીના નિકાલ માટે કોઈ સારી વ્યવસ્થા નથી. આવી સ્થિતિમાં થોડો વધારાનો વરસાદ પણ સામાન્ય જનજીવન ખોરવવા માટે પૂરતો છે. મંગળવારથી પડેલા વરસાદ બાદ સર્જાયેલી પૂર જેવી સ્થિતિએ તેની પુષ્ટિ કરી છે. તમને જણાવી દઈએ કે કૃત્રિમ વરસાદ માટે વૈજ્ઞાનિકો વાદળોમાં સિલ્વર આયોડાઈડ, સૂકો બરફ અને મીઠું છોડે છે. તેને ક્લાઉડ સીડીંગ કહે છે.
પ્રકૃતિ સાથે છેડછાડ પણ જવાબદાર છે
UAEની સરકારી સમાચાર એજન્સી WAM અનુસાર, 1949માં ડેટા એકત્રિત કરવામાં આવ્યા બાદ મંગળવારે સૌથી વધુ વરસાદ દુબઈમાં નોંધવામાં આવ્યો છે. નિષ્ણાંતો તેનું કારણ પ્રકૃતિ સાથે છેડછાડને ગણાવી રહ્યા છે. UAEએ 2002માં ક્લાઉડ સીડિંગ કામગીરી શરૂ કરી હતી. જ્યારે વાદળોમાં વધારાના વરસાદની અપેક્ષા સૌથી વધુ હોય ત્યારે તેનો ઉપયોગ થાય છે. ક્લાઉડ સીડિંગમાં એરોપ્લેન અથવા હેલિકોપ્ટરનો ઉપયોગ થાય છે.