સંયુક્ત ભારતની સૌથી ફળદ્રુપ અને પ્રાકૃતિક સંસાધનોની સમૃદ્ધ ભૂમિ હોવા છતાં, આજે પાકિસ્તાન આ સદીના સૌથી ગંભીર ખાદ્ય સંકટનો સામનો કરી રહ્યું છે. ,1947 થી આજ સુધી, પાકિસ્તાનમાં વિવિધ પ્રકારની કટોકટી આવતી રહી, જે મોટાભાગે માનવીય કારણોસર હતી.  ઉદાહરણ તરીકે, વિભાજન સમયે, કરોડો શરણાર્થીઓ ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે એકબીજાની પાસે ગયા, જેના કારણે સમગ્ર પાકિસ્તાનમાં અસ્થિરતાનું વાતાવરણ હતું.  આ પછી, સત્તા માટે વારંવાર રાજકીય સંકટ આવ્યા, જેનો લાભ લઈને સેનાએ અત્યાર સુધીમાં પાંચ વખત માર્શલ લો લાદીને લશ્કરી શાસન સ્થાપ્યું.  પાકિસ્તાનની સેના તેની શરૂઆતથી જ દેશના શાસન પર સંપૂર્ણ રીતે વર્ચસ્વ ધરાવે છે અને તેણે શસ્ત્રો અને દારૂગોળો ખરીદવા માટે દેશના વિકાસ ભંડોળનો ખર્ચ કર્યો છે.

વર્તમાન સંકટમાં પાકિસ્તાનમાં સેનાની ભૂમિકા મહત્વની છે.  જનરલ ઝિયાઉલ હકના નેતૃત્વમાં 1980ના દાયકામાં પાકિસ્તાનમાં શરૂ કરાયેલા આતંકવાદી તાલીમ કાર્યક્રમોનો ઉપયોગ યુએસ દ્વારા રશિયન દળોને અફઘાનિસ્તાનમાંથી બહાર કાઢવા માટે કરવામાં આવ્યો હતો.  આ પછી, પાકિસ્તાન ભાડૂતી આતંકવાદીઓને તૈયાર કરવાનો દેશ બની ગયો, જેના કારણે વિશ્વની મોટાભાગની આતંકવાદી ગતિવિધિઓમાં તેનું નામ આવવા લાગ્યું.  આજે, પાકિસ્તાનમાં વિવિધ પ્રકારના આતંકવાદી સંગઠનો ચાલી રહ્યા છે, જેમાં તહરીક-એ-તાલિબાન ખૂબ સમાચારમાં છે, જે પાકિસ્તાનમાં ખલીફા શાસન સ્થાપિત કરવા માંગે છે.

આ બધાને કારણે આઝાદી પછી પાકિસ્તાનમાં ઔદ્યોગિક વિકાસ સંપૂર્ણપણે બંધ થઈ ગયો અને ત્યાં આતંકવાદી અને હિંસક ગતિવિધિઓને જોતા વિદેશી રોકાણકારોએ પાકિસ્તાનમાં રોકાણ કર્યું નહીં.  પરિણામે પાકિસ્તાનમાં આજે બેરોજગારી ચરમસીમાએ છે.  પાકિસ્તાનની આર્થિક સ્થિતિ એટલી ખરાબ છે કે તે તેની મોટાભાગની આયાત અને દેશનો ખર્ચ આરબ દેશોમાંથી દાન અથવા લોનમાં મળેલી રકમથી ચલાવી રહ્યું છે. પાકિસ્તાનની કરન્સીની હાલત એવી છે કે અમેરિકાનો એક ડોલર પાકિસ્તાનના 250 રૂપિયા બરાબર છે.  તેની તમામ આશાઓ ઈન્ટરનેશનલ મોનેટરી ફંડ પર ટકેલી છે, જ્યાંથી તેણે 1.1 બિલિયન પાઉન્ડની લોન માંગી હતી.

પરંતુ ત્યાંથી પણ તેને લોન મળે તેવું લાગતું નથી, કારણ કે પાકિસ્તાન તેના દ્વારા આપવામાં આવેલી શરતો પર ચાલતું નથી.પાકિસ્તાનમાં ઉદ્ભવતા અન્ય કટોકટી સમજી શકાય છે, પરંતુ ખાદ્ય ચીજોની કટોકટી સમજની બહાર છે, કારણ કે વિભાજનમાં પાકિસ્તાનને કુદરતી સંસાધનોથી સમૃદ્ધ જમીન મળી હતી.  ત્યાંના પંજાબ પ્રાંતમાં પાણી માટે પાંચ-પાંચ નદીઓ ઉપલબ્ધ છે અને રાજસ્થાનનો ફળદ્રુપ હિસ્સો સિંધ તરીકે પાકિસ્તાનના ભાગરૂપે આવ્યો, જ્યારે તેનો રણ ભાગ જેસલમેર, બાડમેર અને બિકાનેર જિલ્લાઓ ભારતમાં આવ્યો.  પરંતુ પાકિસ્તાનની રચના બાદથી ત્યાં દેશ નિર્માણ પર કોઈ ધ્યાન આપવામાં આવ્યું ન હતું, જેના કારણે હજુ સુધી જમીન સુધારણા લાગુ કરવામાં આવી નથી. આ જ કારણ છે કે 70 ટકા ખેતીલાયક જમીન પર માત્ર 263 સામંત પરિવારોનો કબજો છે, જેઓ હજુ પણ નવાબ, નવાબઝાદા, મનસબદાર વગેરે નામોથી ઓળખાય છે.

© 2011 - 2024 Abtak Media. Developed by ePaper Solution.