નિયત લોડથી વધુ વીજળીનો ઉપયોગ અનઅધિકૃત : સુપ્રિમ

ઇલેક્ટ્રિસિટી બોર્ડ સાથે ગ્રાહકે કરાર કરી લોડ નિયત કર્યા પછી વધુ લોડનો ઉપયોગ એટલે અન્ય ગ્રાહકોના હકની વીજળી છીનવવા સમાન

નિયત લોડથી વધુ વીજળીનો ઉપયોગ અનઅધિકૃત ગણાય તેવું સુપ્રિમ કોર્ટે જણાવ્યું છે. કોર્ટે એમ પણ કહ્યું છે કે ઇલેક્ટ્રિસિટી બોર્ડ સાથે ગ્રાહકે કરાર કરી લોડ નિયત કર્યા પછી વધુ લોડનો ઉપયોગ એટલે અન્ય ગ્રાહકોના હકની વીજળી છીનવવા સમાન છે.

સર્વોચ્ચ અદાલતે જણાવ્યું હતું કે વીજળી અધિનિયમ, 2003 ની કલમ 126(6) ના સ્પષ્ટીકરણ (બી) હેઠળ કનેક્ટેડ લોડ/કોન્ટ્રેક્ટેડ લોડ કરતાં વધુ વીજળીનો વપરાશ ’વીજળીનો અનધિકૃત ઉપયોગ’ ગણાશે. જસ્ટિસ દિનેશ મહેશ્વરી અને જસ્ટિસ જેબી પારડીવાલાની ખંડપીઠે કેરળ ઈલેક્ટ્રીસિટી સપ્લાય કોડ, 2014ના રેગ્યુલેશન 153(15)ને કલમ 126ની જોગવાઈ સાથે અસંગત હોવાને કારણે અમાન્ય જાહેર કર્યું હતું.

આ રીતે કોર્ટે કેરળ હાઈકોર્ટના ચુકાદા સામે કેરળ રાજ્ય વિદ્યુત બોર્ડ દ્વારા દાખલ કરવામાં આવેલી અપીલને મંજૂરી આપતા જણાવ્યું હતું કે સમાન પરિસરમાં અને તે જ ટેરિફ હેઠળ ’અનધિકૃત વધારાનું ભારણ’ ’વીજળીના અનધિકૃત ઉપયોગ’ તરીકે ગણવામાં આવતું નથી.

કલમ 126(6)ની સમજૂતી (બી) મુજબ, એવી વ્યાખ્યા કરવામાં આવી છે કે વીજળીનો અનધિકૃત ઉપયોગ એટલે કોઈપણ કૃત્રિમ રીતે પોતાની રીતે વીજળી મેળવવી,સંબંધિત વ્યક્તિ અથવા સત્તાધિકારી અથવા લાઇસન્સધારક દ્વારા અધિકૃત ન હોય તેવા માધ્યમ દ્વારા વીજળી મેળવવી, ટેમ્પર્ડ મીટર દ્વારા વીજળી મેળવવી અથવા જે હેતુ માટે વીજળીનો ઉપયોગ અધિકૃત કરવામાં આવ્યો હતો તે હેતુ સિવાય વીજળીનો ઉપયોગ કરવો.

જો કે સપ્લાય કોડ 2014 નું નિયમન 153(15) જે જોગવાઈ કરે છે કે તે જ પરિસરમાં અનધિકૃત વધારાનો લોડ અને તે જ ટેરિફ હેઠળ કનેક્ટેડ લોડના આધારે બીલ કરાયેલા ગ્રાહકોને કિસ્સાઓ સિવાય ’વીજળીનો અનધિકૃત ઉપયોગ’ માનવામાં આવશે નહીં.

કેએસઇબી એ એક્ઝિક્યુટિવ એન્જિનિયર, ઓરિસ્સા લિમિટેડ (સાઉથકો) અને અન્ય વિરુદ્ધ  સીતારામ રાઇસ મિલ (2012) 2 એસસીસીના કેસમાં ત્રણ જજની ડિવિઝન બેંચના નિર્ણયને કોર્ટના ધ્યાન પર લાવી હતી. 108, જેમાં માનવામાં આવતું હતું કે કનેક્ટેડ લોડ સિવાયના વધારાના લોડ વપરાશના કિસ્સાઓ સ્પષ્ટીકરણ (બી) (4) થી કલમ 126 હેઠળ આવશે.આ બાબતનો ઉલ્લેખ કરતા, બેન્ચે આ ચુકાદામાં નિર્ધારિત સિદ્ધાંતોનો સારાંશ આપ્યો.

2003 અધિનિયમની કલમ 127 સાથે વાંચેલી કલમ 126 ની જોગવાઈઓ પોતે જ એક કોડ બની જાય છે.  તે ખાસ કરીને વીજળીના વધુ પડતા વપરાશ માટે ગ્રાહક ચૂકવવા માટે જવાબદાર રહેશે તે રકમની ગણતરી કરવાની પદ્ધતિ અને આકારણીની કાર્યવાહી હાથ ધરવાની રીત માટે પ્રદાન કરે છે.  આ અધિનિયમ 2003 ની કલમ 126 હાંસલ કરવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે ઘડવામાં આવ્યો છે એટલે કે વીજળીના આવા અનધિકૃત વપરાશ પર ગર્ભિત નિયંત્રણો મૂકવા.

2003ના અધિનિયમની કલમ 126 નો ઉદ્દેશ્ય અનૈતિક તત્વો દ્વારા સત્તાનો દુરુપયોગ અટકાવવા માટે રક્ષણ પૂરું પાડવાનો છે.  2003 અધિનિયમની કલમ 126 ની જોગવાઈઓ સ્વ-સ્પષ્ટ છે.  તેઓ ખાસ કરીને 2003 એક્ટની કલમ 135 હેઠળ સમાવિષ્ટ 46 પરિસ્થિતિઓને આવરી લેવાના છે.  આવા સંજોગોમાં, અદાલતે એવું અર્થઘટન અપનાવવું જોઈએ જે કાયદાકીય ઉદ્દેશ્ય સિદ્ધ કરવામાં મદદ કરે.

2003 અધિનિયમની કલમ 126 ની જોગવાઈઓની મદદથી હાંસલ કરવાનો હેતુ વીજળીના દુરુપયોગ/અનધિકૃત ઉપયોગને અટકાવવાનો તેમજ મહેસૂલના નુકસાનને અટકાવવાનો છે.

પાવરનો વધુ પડતો ખેંચાણ સામાન્ય રીતે લોકો માટે પ્રતિકૂળ છે, કારણ કે તે સમગ્ર પુરવઠા પ્રણાલીને નુકસાન કરે તેવી શક્યતા છે, તેની કાર્યક્ષમતા અને વોલ્ટેજ વધઘટ કરે છે.

વીજળીનો અનધિકૃત ઉપયોગ અભિવ્યક્તિ 2003ના અધિનિયમની કલમ 126માં તેને સોંપેલ અર્થ ધરાવશે.  તે અધિનિયમ 2003ના ઉદ્દેશ્ય અને ઉદ્દેશ્યને ધ્યાનમાં રાખીને સંદર્ભિત અર્થઘટનના વિરોધમાં વ્યાપક અર્થ અને સિદ્ધાંતની અભિવ્યક્તિ છે.