નાસા કહે છે કે એસ્ટરોઇડ 465824 2010 FR, જે ગિઝાના પિરામિડ કરતા બમણો છે તે 6 સપ્ટેમ્બરે પૃથ્વીની કક્ષાને પાર કરી શકે છે.
નાસા એસ્ટરોઇડ 465824 2010 એફઆરને ટ્રેક કરી રહ્યું છે. જે ગિઝાના પિરામિડ કરતા બમણો મોટો છે અને 6 સપ્ટેમ્બરના રોજ પૃથ્વીની કક્ષાને પાર કરશે તેવી સંભાવના છે. તેને નિયર અર્થ ઓબ્જેક્ટ (એનઇઓ) અને એક સંભવિત જોખમી એસ્ટરોઇડ (પીએચએ) તરીકે વર્ગીકૃત કરવામાં આવી છે.
એનઇઓ ક્યારેક ક્યારેક પૃથ્વીની નજીક જતા હોય છે જ્યારે તેઓ સૂર્યની ભ્રમણકક્ષા કરે છે, અને જ્યારે આવું થાય છે, ત્યારે નાસાના કેન્દ્ર નિયર અર્થ ઓબ્જેક્ટ સ્ટડી(CNEOS) તેમનું અંતર નક્કી કરે છે. નાસાએ એનઇઓને ધૂમકેતુ અને એસ્ટરોઇડ્સ તરીકે વ્યાખ્યાયિત કરે છે જેમ કે નજીકના ગ્રહોના ગુરુત્વાકર્ષણના આકર્ષણ દ્વારા તેમને ભ્રમણકક્ષામાં ભ્રમણ કરવામાં આવે છે જે તેમને પૃથ્વીના પડોશમાં પ્રવેશવાની મંજૂરી આપે છે. આ ઓબ્જેક્ટ મોટાભાગે જળ બરફથી એમ્બેડ કરેલા ધૂળના કણોથી બનેલા હોય છે.
એસ્ટરોઇડ 465824 2010 એફઆર 18 માર્ચ, 2010 ના રોજ કેટેલિના સ્કાય સર્વે (સીએસએસ) દ્વારા શોધાયો હતો.
એસ્ટરોઇડ શું છે?
એસ્ટરોઇડ એ ખડકાળ પદાર્થો છે જે સૂર્યની ભ્રમણ કરે છે, જે ગ્રહો કરતા ઘણા નાના હોય છે. તેમને નાના ગ્રહો પણ કહેવામાં આવે છે. નાસા મુજબ, 994,383 એ જાણીતા એસ્ટરોઇડ્સની ગણતરી છે, જેની સૌરમંડળની રચનાના અવશેષો 6.6 અબજ વર્ષો પહેલા છે. આવા મોટાભાગના ઑબ્જેક્ટ્સ મંગળ અને ગુરુ વચ્ચેના એસ્ટરોઇડ પટ્ટામાં મળી શકે છે, જેમાં આશરે 1.1-1.9 મિલિયન એસ્ટરોઇડ્સ હોવાનો અંદાજ છે. આ પટ્ટામાં એસ્ટરોઇડ્સની સાંદ્રતા માટેનો ખુલાસો ગુરુ ગ્રહની રચનાથી થાય છે, જેની ગુરુત્વાકર્ષણ આ ક્ષેત્રમાં કોઈપણ ગ્રહોના શરીરની રચનાને સમાપ્ત કરી દે છે, પરિણામે નાના શરીર એકબીજા સાથે ટકરાતા રહે છે જેનાથી એસ્ટરોઇડ્સના ટુકડા થઈ જાય છે.
મુખ્ય એસ્ટરોઇડ પટ્ટામાં મળી આવેલા સિવાય, એસ્ટરોઇડ્સને ટ્રોજનમાં વર્ગીકૃત કરી શકાય છે, જે એસ્ટરોઇડ્સ મોટા ગ્રહ સાથે ભ્રમણકક્ષા વહેંચે છે. નાસા ગુરુ, નેપ્ચ્યુન અને મંગળ ટ્રોજનની હાજરીની જાણ કરે છે. 2011માં તેઓએ પૃથ્વીના ટ્રોજનની પણ જાણકારી આપી હતી.
એસ્ટરોઇડનું ત્રીજું વર્ગીકરણ નિયર અર્થ એસ્ટરોઇડ્સ (એનઇએ)હોઈ શકે છે, જે પૃથ્વીની ભ્રમણકક્ષા નજીકથી પસાર થાય છે. જેઓ પૃથ્વીની ભ્રમણકક્ષાને પાર કરે છે તેમને અર્થ-ક્રોસર્સ કહે છે.
10,000 થી વધુ આવા એસ્ટરોઇડ્સ જાણીતા છે, જેમાંથી 1,400 થી વધુ સંભવિત જોખમી એસ્ટરોઇડ્સ (પીએચએ) તરીકે વર્ગીકૃત કરવામાં આવ્યા છે.
શા માટે વૈજ્ઞાનિકો એસ્ટરોઇડને ટ્રેક કરે છે?
ગ્રહો અને સૂર્યની રચના અને ઇતિહાસ વિશેની માહિતી શોધવા માટે વૈજ્ઞાનિકો તેમનો અભ્યાસ કરે છે, કારણ કે સૌરમંડળની અન્ય વસ્તુઓની જેમ એસ્ટરોઇડ્સની રચના થઈ હતી. તેમને ટ્રેકિંગ કરવાનું બીજું કારણ તે એસ્ટરોઇડ્સ શોધવાનું છે જે સંભવિત રીતે જોખમી હોઈ શકે છે.
એસ્ટરોઇડ ક્યારે ખતરનાક બને છે?
પ્લેનેટરી સોસાયટી અનુસાર, આશરે 1 અબજ જેટલા એસ્ટરોઇડ્સ જેનો વ્યાસ 1 મીટર કરતા વધુ હોય છે. પદાર્થો કે જે અસર કરતી વખતે નોંધપાત્ર નુકસાન પહોંચાડી શકે છે તેનો વ્યાસ 30 મીટરથી વધુ મોટો હોય છે. દર વર્ષે લગભગ 30 નાના એસ્ટરોઇડ પૃથ્વી પર પડે છે, પરંતુ જમીન પર કોઈ મોટું નુકસાન પહોંચાડતા નથી.
નાસાના જણાવ્યા અનુસાર, “સંભવિત જોખમી એસ્ટરોઇડ્સ (પીએચએ) હાલમાં પૃથ્વી પર જોખમી નજીકના અભિગમો બનાવવા માટે એસ્ટરોઇડની સંભાવનાને માપનારા પરિમાણોના આધારે નિર્ધારિત છે. ખાસ કરીને મિનિમમ ઓર્બિટ ઈંટરસેકસન ડિસ્ટન્સ (MOID) સાથે 0.05 એંગ્સ્ટ્રોમ અથવા તેનાથી ઓછા બધા એસ્ટરોઇડને પીએચએ ગણવામાં આવે છે.” તેમ છતાં, તે જરૂરી નથી કે પીએચએ તરીકે વર્ગીકૃત એસ્ટરોઇડ પૃથ્વી પર અસર કરશે. “તેનો અર્થ એ છે કે તેનાથી ખતરો થવાની સંભાવના છે. આ પીએચએ પર દેખરેખ રાખીને અને નવા અવલોકનો ઉપલબ્ધ થતાની સાથે તેમના ભ્રમણકક્ષાને અપડેટ કરીને, અમે નજીકના અભિગમના આંકડા અને તેથી તેમના પૃથ્વી-અસરના ખતરાની વધુ સારી આગાહી કરી શકીએ છીએ તેવું નાસાનું કહેવું છે.
એસ્ટરોઇડ્સને કેવી રીતે ડિફલેક્ટ કરી શકાય છે?
વર્ષોથી વૈજ્ઞાનિકોએ આવા ખતરાઓને છુપાવવા માટે વિવિધ માર્ગ સૂચવ્યાં છે, જેમ કે પૃથ્વી પર પહોંચતા પહેલા એસ્ટરોઇડને દૂર કરી દેવું અથવા અવકાશયાનથી ફટકારીને તેના પૃથ્વી-બાઉન્ડ માર્ગથી દૂર કરવું.
અત્યાર સુધી હાથ ધરવામાં આવેલું સૌથી સખ્ત પગલું એસ્ટરોઇડ ઇમ્પેક્ટ અને ડિફેલેશન એસેસમેન્ટ (એઆઇડીએ) છે, જેમાં નાસાના ડબલ એસ્ટરોઇડ રીડાયરેક્શન ટેસ્ટ (ડાર્ટ) મિશન અને યુરોપિયન સ્પેસ એજન્સી (ઇએસએ) હેરાનો સમાવેશ થાય છે. મિશનનું લક્ષ્ય ડિડિમોસ છે, જે દ્વિસંગી-પૃથ્વીનો ગ્રહ છે, જેનું શરીર એક કદનું છે જે પૃથ્વી માટે નોંધપાત્ર ખતરો હોઈ શકે છે.
2018 માં, નાસાએ ઘોષણા કરી કે તેણે ડીઆરટીનું નિર્માણ શરૂ કર્યું છે, જે 2022 માં ડીડીમોસ સિસ્ટમના નાના એસ્ટરોઇડમાં સ્લેમ કરવાના લક્ષ્ય સાથે 2022 માં આશરે 6 કિ.મી. પ્રતિ સેકન્ડમાં શરૂ થવાનું છે. હેરા, જે લોન્ચ થવાનું છે 2024 માં, ડીઆરટીની ટક્કર દ્વારા ઉત્પન્ન થતી અસરના ખાડોને માપવા અને એસ્ટરોઇડની કક્ષીય માર્ગના પરિવર્તનનો અભ્યાસ કરવા માટે 2027 માં ડીડીમોસ સિસ્ટમ પર પહોંચશે.
એસ્ટરોઇડનું નામ કેવી રીતે રાખવામાં આવે છે?
ઇન્ટરનેશનલ એસ્ટ્રોનોમિકલ યુનિયન (આઈએયુ) દ્વારા તેઓનું નામ આપવામાં આવ્યું છે. નાસાએ નોંધ્યું છે કે જ્યારે નાના આઈએયુ નામકરણ સમિતિઓની તુલનામાં એસ્ટરોઇડ્સના નામની વાત આવે છે ત્યારે નાના બોડી નામકરણ અંગેની આઈએયુની કમિટી ઓછી કડક છે.
તેથી, ત્યાં એસ્ટરોઇડ્સ છે જેનું નામ સ્ટાર ટ્રેકના પાત્રો મિસ્ટર સ્પોક, રોક મ્યુઝિશિયન ફ્રેન્ક ઝપ્પા અને સાત એસ્ટરોઇડ્સ છે જેનું નામ કોલમ્બિયા સ્પેસ શટલના ક્રૂ સભ્યોના નામ પર રાખવામાં આવ્યું છે. એસ્ટરોઇડને સ્થાનો અને વિવિધ વસ્તુઓ પરથી પણ નામ આપવામાં આવે છે.
