“મે તુલસી તેરે આંગન કી” તુલસી એક ઔષધિ છે જે ભારતીય પૌરાણિક કથાઓ અને હિંદુ ફિલસૂફીમાં નોંધપાત્ર છે. તુલસીના છોડને અંગ્રેજીમાં હોલી બેસિલ કહે છે.
ભારતમાં સામાન્ય રીતે ત્રણ પ્રકારની તુલસી જોવા મળે છે; રામ તુલસી, કૃષ્ણ તુલસી અને વના તુલસી. ઉપરાંત, જો તમે વાસ્તુમાં માનતા હો, તો તમને તુલસી લગભગ હંમેશા ઘર માટેના ટોચના 10 વાસ્તુ છોડની યાદીમાં જોવા મળશે.
હવે તમને જણાવી દઈએ તુલસીના છોડના ફાયદાઓ
1. તુલસીના છોડમાં સામેલ છે ઉચ્ચ પોષણ મૂલ્ય
તુલસીનો છોડ ભલે બહુ મોટો ન હોય પરંતુ તે ઘણા જરૂરી પોષક તત્વો પ્રદાન કરે છે અને તમારા સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક છે. પાંદડા વિટામિન A, C અને K તેમજ આયર્ન, કેલ્શિયમ, ફોસ્ફરસ, મેગ્નેશિયમ અને પોટેશિયમ જેવા ખનિજોના સારા સ્ત્રોત છે. આ ઉપરાંત તે ફાઈબર અને પ્રોટીનથી ભરપૂર હોય છે. જો કે આ ભોજન માટે પૂરતું ન હોઈ શકે, તમારી વાનગીઓમાં તુલસી ઉમેરવાથી સ્વાદ અને પોષણ વધે છે.
2. તુલસીનો છોડ તણાવ સામે લડવામાં કરે છે મદદ
તુલસીએ તમારા જીવનમાં તણાવ ઘટાડે છે તેથી જ જ્યારે તમે બગીચામાં બહાર હો ત્યારે તમે ઓછા તણાવ અનુભવો છો. છોડ સકારાત્મક ઉર્જા આપે છે અને તમારા મનને આરામ આપે છે. જો તમારી પાસે નાની જગ્યા હોય, તો પણ તમે તુલસીની સાથે અનેક ઇન્ડોર છોડ ઉગાડી શકો છો. તુલસીના ફાયદા સ્ટ્રેસ-બસ્ટિંગને એક ડગલું આગળ લઈ જાય છે. તેમાં Ocimumosides A અને B જેવા સંયોજનો છે જે મગજમાં ડોપામાઇન અને સેરોટોનિનના સ્તરને સંતુલિત કરે છે. આ ચેતાપ્રેષકો છે જે શારીરિક કાર્યો, ચયાપચય અને લાગણીઓનું નિયમન કરે છે. તુલસીના પાન ચાવવાથી મન શાંત થાય છે. તે નિંદ્રા, હતાશા અને નર્વસનેસ જેવી તણાવની અસરોને ઘટાડવામાં પણ મદદ કરે છે. આ છોડની મીઠી, માટીની સુગંધ મૂડ લિફ્ટર તરીકે કામ કરે છે.
3. તુલસી રોગપ્રતિકારક શક્તિમાં કરે છે વધારો
રોગપ્રતિકારક તંત્રનો પાયો આંતરડામાં છે. તુલસી આંતરડામાં થતી બળતરાને શાંત કરે છે જે બદલામાં સારા બેક્ટેરિયાની તરફેણમાં આંતરડાના બેક્ટેરિયાના સંતુલનને અસ્પષ્ટ કરે છે. તુલસીમાં ઝિંક અને વિટામિન સી ભરપૂર માત્રામાં હોય છે. તેમાં એન્ટિ-બેક્ટેરિયલ, એન્ટિ-ફંગલ અને એન્ટિ-વાયરલ ગુણો પણ હોય છે. આ છોડના થોડાં પાન લઈને તેને ઉકાળવાથી ત્વરિત રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારનારી ચા બનાવી શકાય છે.
4 તુલસીમાં રહેલા ફાઈટોકેમિકલ્સ ફેફસાં, ત્વચા અને લીવરમાં પણ કેન્સરનું જોખમ ઘટાડી શકે છે.
જો તમે કિડનીની પથરીથી પીડિત છો, તો તુલસી હળવા મૂત્રવર્ધક પદાર્થ તરીકે કામ કરે છે અને તમારા લોહીમાં યુરિક એસિડનું સ્તર ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે. વધુમાં, એસિટિક એસિડ પત્થરોને તોડવામાં મદદ કરે છે, તેથી તે શરીરમાંથી બહાર કાઢવામાં સરળ છે.
5. તુલસીનો છોડ શ્વસન સંક્રમણ સામે આપે છે રક્ષણ
તુલસી લગભગ તમામ અન્ય આયુર્વેદિક જડીબુટ્ટીઓ સાથે સારી રીતે કામ કરે છે. તેમાં યુજેનોલ, કેમ્પીન અને સિનેઓલ છે. જ્યારે મધ અને આદુનો રસ અને મિશ્રણ કરવામાં આવે છે, ત્યારે આ તત્વો ઉધરસ અને શરદી તેમજ અસ્થમા અને બ્રોન્કાઇટિસ સામે લડવામાં મદદ કરે છે. યુજેનોલમાં પીડા રાહત ગુણધર્મો પણ છે જે શરીરના દુખાવા અને માઈગ્રેન સામે લડવામાં મદદરૂપ થઈ શકે છે. તે ડાયાબિટીસના દર્દીઓ માટે પણ ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે.
6. તુલસીનો છોડ દાંતના સ્વાસ્થ્ય માટે સર્વોત્તમ
તુલસીએ ફકત છોડ નહીં વરદાન છે, તુલસીને મોઢા અને દાંતના સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે. જો તમે હર્બલ ટૂથપેસ્ટના ઘટકોની સૂચિને ધ્યાનથી જોશો, તો તમને તુલસીનો ઉલ્લેખ જોવા મળશે. તુલસી દાંતની સાથે પેઢાને પણ મજબૂત બનાવે છે. તે મોંમાં અલ્સરને શાંત કરવામાં પણ મદદ કરે છે.
7. તુલસીનો છોડથી હૃદયને ભરપૂર ફાયદો
વિટામિન સી જે તુલસીને રોગપ્રતિકારક શક્તિ બૂસ્ટર બનાવે છે તે હૃદયના સ્વાસ્થ્ય માટે પણ આ એક સારો છોડ બનાવે છે. હૃદય માટે તુલસીના ફાયદાનો શ્રેય છોડમાં રહેલા યુજેનોલ જેવા એન્ટીઑકિસડન્ટોને પણ આપી શકાય છે. આ એન્ટીઑકિસડન્ટો મુક્ત રેડિકલ સામે લડે છે અને લિપિડ સામગ્રી અને ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડે છે. જેમ જેમ કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટે છે, તેમ તેમ ધમનીઓમાં ફેટી જમા થવાનું અને બદલામાં, હૃદયના રોગોનું જોખમ વધે છે.
વસ્તુશાસ્ત્ર અનુસાર તુલસીના છોડના લાભાલાભ
વાસ્તુ અનુસાર તુલસીના છોડને હંમેશા એકી સંખ્યામાં લગાવવા જોઈએ. તમારી પાસે 1,3,5 છોડ અને તેથી વધુ હોઈ શકે છે. ઘરની ઉત્તર અને ઉત્તર-પૂર્વ દિશા આ જડીબુટ્ટી રોપવા માટે શ્રેષ્ઠ સ્થાન માનવામાં આવે છે. આ તે છે જ્યાં તે મહત્તમ હકારાત્મક ઊર્જાને આકર્ષિત કરે છે.
જ્યારે તેના બીજ જમીન પર પડે છે ત્યારે તુલસીનો સરળતાથી પ્રચાર થાય છે. આથી, તેને ડસ્ટબીન, ચંપલ કે સાવરણી પાસે ન મૂકવી જોઈએ. તેના બદલે, તમારે ફૂલોના છોડની નજીક તુલસીનો છોડ વાવવા જોઈએ. તેવી જ રીતે, તુલસીને કેક્ટસ અથવા કાંટાવાળા છોડની નજીક ન વાવવા જોઈએ.
તુલસીના છોડના ફાયદાને વધારવા માટે જાળવણીની ટીપ્સ
- દરરોજ 6-8 કલાક પરોક્ષ સૂર્યપ્રકાશ મળે છે ત્યારે તે સારું છે.
- તુલસીનું વાવેતર સારી રીતે પાણી ભરેલી જમીનમાં કરવું જોઈએ
- જ્યારે પણ જમીન સુકાઈ જાય ત્યારે તેને પાણી આપવું જોઈએ
- તુલસીના છોડમાં ઓર્ગેનિક ખાતર ઉમેરવાથી તે તંદુરસ્ત બનશે
- તેને નિયમિતપણે કાપણી કરવાની પણ જરૂર છે અને તમારે બધા મૃત પાંદડા ઉતારવા જોઈએ