ચીન સામે વેપારની ‘સખ્તાઇ’થી ભારતને ફાયદો થઈ શકે: આઈએમએફ

• ચીનના વિકલ્પમાં અનેક દેશો ભારત સાથે વ્યાપારી સંબંધો ગાઢ બનાવી શકે છે: ચીનને બદલે વૈશ્ર્વિક રોકાણકારો ભારત તરફ વધુ વળતા થયા છે
• ચીન સામે વેપારની ’સખ્તાઇ’થી ભારતને ફાયદો થઈ શકે છે. કારણકે ચીનના વિકલ્પમાં અનેક દેશો ભારત સાથે વ્યાપારી સંબંધો ગાઢ બનાવી શકે છે. તેમ ઇન્ટરનેશનલ મોનેટરી ફંડના મુખ્ય અર્થશાસ્ત્રી પિયર-ઓલિવિયર ગૌરીનચાસે જણાવ્યું હતું.
• ભારતને 2020 થી મોટા પ્રમાણમાં એફડીઆઈના પ્રવાહથી ફાયદો થઈ રહ્યો છે. જે દેશો ચીન સાથે નજીકથી જોડાયેલા નથી તેઓને વધુ ફાયદો થઈ શકે છે જો ચીન ઉપર આકરા પગલાં લેવામાં આવે. ભારત તે સ્થાને છે. તેમણે ટિએન શ્રીનિવાસન મેમોરિયલ લેક્ચરમાં જણાવ્યું હતું.

યુ.એસ. અને યુરોપિયન યુનિયનએ તાજેતરમાં કેટલાક ચાઇનીઝ ઉત્પાદનો પર ઉચ્ચ આયાત જકાતની જાહેરાત કરી છે અને ચીનમાંથી એફડીઆઈ પહેલેથી જ વિશ્વના ઘણા ભાગોમાં સખત તપાસનો સામનો કરી રહ્યું છે.

ગૌરીનચાસે ચેતવણી આપી હતી કે ફ્રેગમેન્ટેશન વેપાર પ્રવાહ, મૂડી પ્રવાહ અને શ્રમ પ્રવાહને અસર કરી શકે છે.  ટૂંકા ગાળામાં, આ પુરવઠા અને ફુગાવાને અસર કરી શકે છે.  આબોહવા, દેવાની સમસ્યાઓ અથવા તકનીકી ફેરફારો જેવા પડકારોનો સામનો કરવા માટે વૈશ્વિક સહકાર વધુ મુશ્કેલ હોઈ શકે છે.

તેમણે કહ્યું કે વિયેતનામ અને મેક્સિકો જેવા કનેક્ટર દેશો ઉભરી રહ્યા છે, યુએસ આયાતમાં બજાર હિસ્સો મેળવી રહ્યા છે અને 2017 થી ચીનમાંથી વધુ એફડીઆઈ અને નિકાસ પ્રાપ્ત કરી છે.  જે દેશો યુ.એસ.માં વધુ નિકાસ કરે છે તેઓ પણ ચીનમાંથી વધુ આયાત કરે છે, માત્ર મેક્રો સ્તરે જ નહીં પરંતુ કેટલીક પ્રોડક્ટ કેટેગરીમાં પણ.  “એફડીઆઈ માટે સમાન વસ્તુ જોવામાં આવે છે – ચીનમાંથી દેશમાં વધુ એફડીઆઈનો અર્થ એ છે કે તે દેશમાંથી યુએસમાં વધુ નિકાસ થાય છે,” આઈએમએફ ના મુખ્ય અર્થશાસ્ત્રીએ કહ્યું.

જોકે, તેમણે ચેતવણી આપી હતી કે વૈવિધ્યકરણને કારણે સપ્લાય ચેઈન લાંબી થઈ છે, અને સપ્લાય ચેઈનનું પુનર્ગઠન જરૂરી નથી.  “વેપાર પ્રવાહ વધુ સ્ટોપ બનાવે છે.”  તેમણે એમ પણ કહ્યું હતું કે કેટલાક નાણાકીય પ્રવાહો ઓફશોર ફાઇનાન્શિયલ સેન્ટર્સ દ્વારા ફરીથી રૂટ કરવામાં આવે છે.  ફ્રેગમેન્ટેશનની કિંમતનો અંદાજ કાઢવો મુશ્કેલ છે. અસંખ્ય દેશો કે જેઓ બિન-જોડાણ ધરાવતા રહે છે તેઓને ફાયદો થઈ શકે છે,” ગૌરીનચાસે જણાવ્યું હતું.

મોબાઈલની નિકાસમાં ભારત ચીનને પાછળ છોડી રહ્યું છે

મોબાઈલ ફોનની નિકાસના મામલે ભારત ચીન સાથે સ્પર્ધા કરી રહ્યું છે.  ભારત હવે આ દેશ સાથે મોબાઈલ ફોનની નિકાસમાં અંતર પણ ઘટાડી રહ્યું છે.  એક અહેવાલ અનુસાર, ગયા વર્ષની સરખામણીએ નાણાકીય વર્ષ 2024માં ચીન અને વિયેતનામની મોબાઈલ નિકાસમાં અનુક્રમે 2.78 ટકા અને 17.6 ટકાનો ઘટાડો થયો છે, જ્યારે ભારતની નિકાસમાં 40.5 ટકાનો વધારો થયો છે.  આ સિવાય ભારતે ચીન અને વિયેતનામમાંથી મોબાઈલ ફોનની નિકાસમાં થયેલા ઘટાડાના લગભગ 50 ટકાની ભરપાઈ કરી છે, એટલે કે ચીન અને વિયેતનામમાંથી મોબાઈલ ફોનની નિકાસમાં થયેલા ઘટાડામાંથી ભારતે નિકાસમાં લગભગ 50 ટકા હિસ્સો મેળવ્યો છે.