રતન ટાટાના નિધનથી સમગ્ર દેશમાં શોકની લહેર છે. ગઈકાલે રાત્રે 86 વર્ષની વયે તેમનું અવસાન થયું હતું. તેમણે મુંબઈની બ્રીચ કેન્ડી હોસ્પિટલમાં અંતિમ શ્વાસ લીધા.
ટાવર ઓફ સાયલન્સ
જેમ હિંદુ ધર્મમાં મૃતદેહનો અગ્નિસંસ્કાર કરવામાં આવે છે, તેવી જ રીતે ઇસ્લામ અને ખ્રિસ્તી ધર્મમાં મૃતદેહને દફનાવવામાં આવે છે. પરંતુ, પારસીઓમાં, મૃતદેહને આકાશમાં ફેંકી દેવામાં આવે છે અને ‘ટાવર ઓફ સાયલન્સ’ની ટોચ પર મૂકવામાં આવે છે. ટાવર ઓફ સાયલન્સને દખ્મા કહેવામાં આવે છે. ટાવર ઓફ સાયલન્સ એક ગોળાકાર માળખું છે, જેની ઉપર મૃતદેહને લઈ સૂર્યમાં મૂકવામાં આવે છે. જે બાદ ગીધ આવીને મૃતદેહ ખાય છે. ગીધ દ્વારા મૃતદેહ ખાવું એ પણ પારસી સમુદાયની પ્રથાનો એક ભાગ છે. આ અંતિમ સંસ્કાર પ્રક્રિયાને પારસીઓમાં ડોખ્મેનાશિની કહેવામાં આવે છે, શરીર સૂર્યના કિરણોના સંપર્કમાં આવે છે, ત્યારબાદ ગીધ, ગરુડ અને કાગડા શરીરને ખાય છે. પારસી ધર્મમાં મૃતદેહને સળગાવવા અથવા દફનાવવાથી પ્રકૃતિને પ્રદૂષિત માનવામાં આવે છે.
પારસી ધર્મના લોકો મૃતદેહોને કેમ અગ્નિસંસ્કાર કરતા નથી
પારસી સમાજમાં મૃતદેહને ખુલ્લામાં છોડી દેવા પાછળનું મહત્વનું કારણ છે. વાસ્તવમાં, પારસી સમુદાયમાં એવું માનવામાં આવે છે કે મૃત શરીર અશુદ્ધ છે. પારસીઓ પર્યાવરણ પ્રેમી છે, તેથી તેઓ મૃત શરીરને બાળતા નથી, કારણ કે તે અગ્નિ તત્વને પ્રદૂષિત કરે છે. તે જ સમયે, પારસીઓ મૃતદેહને દફનાવતા પણ નથી, કારણ કે તે પૃથ્વીને પ્રદૂષિત કરે છે અને પારસીઓ મૃતદેહને નદીમાં તરતા મૂકીને અંતિમ સંસ્કાર કરી શકતા નથી, કારણ કે તે પાણીના તત્વને પ્રદૂષિત કરે છે. પારસી ધર્મમાં પૃથ્વી, જળ અને અગ્નિના તત્વોને ખૂબ જ પવિત્ર માનવામાં આવે છે. પારસી લોકોનું કહેવું છે કે મૃતદેહને બાળીને અગ્નિસંસ્કાર કરવો ધાર્મિક દૃષ્ટિકોણથી યોગ્ય નથી.
રતન ટાટાના અંતિમ સંસ્કાર
કરોડો લોકો માટે પ્રેરણાસ્ત્રોત એવા ઉદ્યોગપતિ રતન ટાટા પાંચ તત્વોમાં ભળી ગયા. રતન ટાટા પારસી સમુદાયના હતા, તેથી તેમના અંતિમ સંસ્કાર દફન કે અગ્નિસંસ્કાર દ્વારા નહીં, પરંતુ ઇલેક્ટ્રિક અગ્નિસંસ્કાર દ્વારા કરવામાં આવ્યા હતા.
રતન ટાટાના અંતિમ સંસ્કારની રીતની ચર્ચા થઈ રહી હતી. આખરે, રતન ટાટાના પરિવારના સભ્યોએ રતન ટાટાના અંતિમ સંસ્કાર અંગે નિર્ણય લીધો, ત્યારબાદ રતન ટાટાના પાર્થિવ દેહને વર્લીના ઇલેક્ટ્રિક સ્મશાન ગૃહમાં લઈ જવામાં આવ્યો. અહીં અનેક જાણીતી હસ્તીઓએ રતન ટાટાને શ્રદ્ધાંજલિ આપી હતી. રતન ટાટાના મૃત્યુ બાદથી એવી અટકળો ચાલી રહી હતી કે રતન ટાટા પારસી ધર્મના છે, તેથી રતન ટાટાના અંતિમ સંસ્કાર ટાવર ઓફ સાયલન્સમાં થઈ શકે છે, પરંતુ તેમના પરિવારે પારસી ધર્મની અંતિમવિધિની આ પદ્ધતિને અનુસરી ન હતી .
જો કે, રતન ટાટાના મૃતદેહનો અંતિમ સંસ્કાર કરવામાં આવ્યો હતો અને તેને ખુલ્લામાં છોડવામાં આવ્યો ન હતો. અગાઉ સપ્ટેમ્બર 2022માં ટાટા સન્સના ભૂતપૂર્વ ચેરમેન સાયરસ મિસ્ત્રીના અંતિમ સંસ્કાર પણ હિંદુ રીતિ-રિવાજ મુજબ કરવામાં આવ્યા હતા. કારણ કે કોરોના મહામારી દરમિયાન મૃતદેહોના અગ્નિસંસ્કારની પદ્ધતિઓમાં ફેરફાર કરવામાં આવ્યા હતા. તે દરમિયાન પારસી સમુદાયના અંતિમ સંસ્કાર પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો હતો.
અસ્વીકરણ : અહીં આપેલી માહિતી માત્ર ધારણાઓ અને માહિતી પર આધારિત છે. અત્રે એ ઉલ્લેખ કરવો જરૂરી છે કે અબતક મીડિયા કોઈપણ માહિતીનું સમર્થન કે પુષ્ટિ કરતું નથી. કોઈપણ માહિતી અથવા માન્યતાને અમલમાં મૂકતા પહેલા, સંબંધિત નિષ્ણાતની સલાહ લો.
