પુતિને પૂર્વીય યુક્રેનથી અલગ થયેલા બે શહેરો ડોનેત્સ્ક અને લુહાન્સ્કને સ્વતંત્ર દેશ ઘોષિત કર્યા
અબતક, નવી દિલ્હી
રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિને પૂર્વી યુક્રેનથી અલગ થયેલા બે શહેરો ડોનેત્સ્ક અને લુહાન્સ્કને સ્વતંત્ર તરીકે માન્યતા આપી છે. તેમણે સોમવારે દેશને પોતાના સંબોધનમાં આ જાહેરાત કરી હતી. તેઓએ યુક્રેનમાં ત્રણ ટુંકડા કર્યાની સાથે જણાવ્યું કે સાર્વ ભૌમત્વના ભોગે કઈ પણ ન ખપે. રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિને પોતાના સંબોધનમાં યુક્રેનને અમેરિકાની વસાહત ગણાવતા કહ્યું કે યુક્રેનનું શાસન અમેરિકાના હાથની ’કઠપૂતળી’ છે.
રશિયાના આ નિર્ણયથી યુક્રેન પર રશિયાના આક્રમણના પશ્ચિમી દેશો વચ્ચે તણાવ વધુ વધવાની આશંકા વધુ ઘેરી બની છે. મોસ્કો સમર્થિત બળવાખોરો અને યુક્રેનિયન દળો વચ્ચેના સંઘર્ષમાં રશિયાને સૈન્ય દળો અને શસ્ત્રો મોકલવાનો માર્ગ મોકળો કરીને પુતિને રાષ્ટ્રપતિની સુરક્ષા પરિષદની બેઠક બાદ આ જાહેરાત કરી હતી.
તેમણે જાહેરાત કરી કે પૂર્વી યુક્રેનના બે અલગતાવાદી શહેરો, ડોનેટ્સક અને લુહાન્સ્કને સ્વતંત્ર તરીકે માન્યતા આપવામાં આવશે.
રાષ્ટ્રપતિ પુતિને માન્યતા સાથે જોડાયેલા આદેશ પર પણ હસ્તાક્ષર કર્યા છે, તેની સાથે ડોનેટ્સક અને લુહાન્સ્કમાં સૈનિકો મોકલીને શાંતિ અભિયાન ચલાવવાનો આદેશ પણ આપ્યો છે.
અગાઉ, યુક્રેનના અલગતાવાદી નેતાઓએ એક ટેલિવિઝન નિવેદનમાં રશિયન પ્રમુખને અલગતાવાદી પ્રદેશોની સ્વતંત્રતાને માન્યતા આપવા અને મિત્રતા સંધિઓ પર હસ્તાક્ષર કરીને તેમની સામે ચાલી રહેલા યુક્રેનિયન લશ્કરી હુમલાઓથી બચાવવા વિનંતી કરી હતી. લશ્કરી સહાય મોકલવા રશિયાના નીચલા ગૃહે પણ ગયા અઠવાડિયે આવી જ અપીલ કરી હતી.
રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિને સોમવારે દેશને સંબોધનમાં કહ્યું હતું કે યુક્રેન સંપૂર્ણ રીતે રશિયા દ્વારા સામ્યવાદી શાસન હેઠળ બનાવવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ કટ્ટરપંથીઓ તેની સ્વતંત્રતાનો શ્રેય લે છે. તેમણે કહ્યું કે કટ્ટરવાદીઓ અને રાષ્ટ્રવાદીઓ યુક્રેનની આઝાદીનો શ્રેય લે છે, પરંતુ તેમને તેની સાથે કોઈ લેવાદેવા નથી. તેમણે કહ્યું કે કોમ્યુનિસ્ટ પાર્ટીએ યુટોપિયન કાલ્પનિક અને રાષ્ટ્રવાદમાં સંક્રમણના ભવિષ્યની ક્યારેય કલ્પના કરી ન હતી.
તેમના સંબોધનમાં, પુતિને સોવિયેટ્સના ઇતિહાસ અને 20મી સદીમાં સામ્યવાદી શાસન હેઠળ યુક્રેનિયન સોવિયેત સમાજવાદી પ્રજાસત્તાકની રચના પર લાંબી ટિપ્પણી કરી. તેમણે કહ્યું કે અન્યાય અને છેતરપિંડી છતાં, રશિયન લોકોએ સોવિયત સંઘના પતન પછી રાજ્યોને માન્યતા આપી અને યુક્રેન સહિતના દેશોને મદદ કરી. રશિયાએ યુક્રેનનું દેવું સંપૂર્ણપણે ચૂકવ્યું, પરંતુ કિવે સંપત્તિના વળતર પરના કરારોનું પાલન કરવાનો ઇનકાર કર્યો.
તેમણે કહ્યું કે પરોપજીવી વલણે યુક્રેન-રશિયા સંબંધોની ભાગીદારીને પકડી લીધી. તેમણે કહ્યું કે કિવએ રશિયા સાથે વાટાઘાટોનો ઉપયોગ પશ્ચિમ સાથે સોદો કરવા માટે કરવાનો પ્રયાસ કર્યો, રાજ્યને શરૂઆતથી જ વિરોધાભાસો પર બનાવ્યું. સ્પુટનિકે પોતાના અહેવાલમાં જણાવ્યું હતું કે પુતિને કહ્યું હતું કે યુક્રેનને ક્યારેય તેનું વાસ્તવિક રાજ્યનો દરજ્જો મળ્યો નથી, પરંતુ તેના બદલે મોડેલની નકલ કરી છે.
તેમણે કહ્યું કે યુક્રેનિયન નેતાઓએ કટ્ટરપંથીઓ દ્વારા નિર્ધારિત નીતિનું પાલન કર્યું, અને પછીથી તેમને ઠપકો આપવામાં આવ્યો, પછી સત્તાવાળાઓ પર તેમની ઇચ્છા લાદવામાં આવી. 2014માં રાષ્ટ્રવાદીઓએ પશ્ચિમના સમર્થનનો લાભ લેતા ભ્રષ્ટાચારે યુક્રેનના રાજ્યનો દરજ્જો નષ્ટ કર્યો.
પુતિને કહ્યું કે યુક્રેન વિભાજિત છે, તે તીવ્ર આર્થિક સંકટમાંથી પસાર થઈ રહ્યું છે. યુક્રેનમાં સત્તા કબજે કરનારા ઉગ્રવાદીઓએ વ્યવસ્થિત રીતે આતંક ફેલાવ્યો છે, ઓડેસામાં લોકોની નિર્દયતાથી હત્યા કરવામાં આવી હતી, અમે આ ગુનેગારોને સજા કરવા માટે બધું જ કરીશું.
અર્થવ્યવસ્થા વિશે વાત કરતાં પુતિને કહ્યું કે યુક્રેનમાં ઘણા લોકો પાસે તાત્કાલિક બિલ ભરવા માટે પૈસા નથી, આવું એટલા માટે થાય છે કારણ કે રશિયન સામ્રાજ્યથી દૂર અને દૂર ભાગ્યની ચોરી થઈ હતી. યુક્રેનિયન અર્થવ્યવસ્થાના પતન સાથે નાગરિકો અને તેમના વિચારો પરના નિયંત્રણની લૂંટ સાથે, બાહ્ય નિયંત્રણ દ્વારા સંચાલિત દેશ.
તેના અહેવાલમાં, સ્પુટનિકે પુતિનને ટાંકીને કહ્યું હતું કે યુક્રેનમાં ’દેશભક્તો’ની શક્તિએ તેનું રાષ્ટ્રીય પાત્ર ગુમાવ્યું છે, જેનાથી દેશની સાર્વભૌમત્વ સમાપ્ત થઈ ગઈ છે. તેમણે યુક્રેનિયન સત્તાવાળાઓને તેમના પશ્ચિમી પ્રાયોજકોથી આગળ નીકળી જવા માટે દોષી ઠેરવ્યા અને તેમના નાગરિકો સામે પ્રતિબંધોની શોધ કરી.
યુક્રેન અને રશિયા વચ્ચે તણાવ ઓછો કરવા માટે સંયુક્ત રાષ્ટ્ર પરિષદની બેઠક પણ શરૂ થઈ ગઈ
નવા જાહેર કરાયેલા દેશ ઉપર અમેરિકા અને બ્રિટન પ્રતિબંધો લાદશે
રશિયાની જાહેરાત પછી, યુએસએ કહ્યું કે તે ટૂંક સમયમાં યુક્રેનમાં બે રશિયન સમર્થિત અલગતાવાદી વિસ્તારો પર પ્રતિબંધો લાદશે. કહેવાતા ડોનેસ્ક અને લુહાન્સ્ક પીપલ્સ રિપબ્લિકને “સ્વતંત્ર પ્રજાસત્તાક” તરીકે માન્યતા આપવાના પુતિનના નિર્ણયની યુએસએ સખત નિંદા કરી. અમેરિકાએ તેના નાગરિકોને આ બંને અલગતાવાદી વિસ્તારોમાં રોકાણ અને વેપાર કરવા પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. આ સાથે વધુ નિયંત્રણો લાદવાની વાત કરવામાં આવી છે.ઈયુ અને બ્રિટને પણ રશિયાની આ જાહેરાત પર નારાજગી વ્યક્ત કરી છે અને પ્રતિબંધો લાદવાની વાત કરી છે. બીજી તરફ, રશિયાનો દાવો છે કે યુક્રેનની સરહદે સૈન્યનો વધારો હંમેશા સૈન્ય કવાયતો
માટે કરવામાં આવ્યો છે અને તેનાથી યુક્રેન કે અન્ય કોઈ દેશ માટે કોઈ ખતરો નથી. પરંતુ રશિયાએ શીત યુદ્ધ પછી યુરોપમાં સૌથી મોટી લશ્કરી શક્તિની રચના માટે અન્ય કોઈ સમજૂતી આપવાનો ઇનકાર કર્યો હતો.
બન્ને પ્રાંતમાં રશિયાએ સેના મોકલી
રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિને પૂર્વ યુક્રેનના ડોનબાસ ક્ષેત્રમાં બળવાખોરોના કબજા હેઠળના શહેરો ડોનેટ્સક અને લુહાન્સ્કને અલગ દેશ તરીકે માન્યતા આપ્યા બાદ સૈનિકોને મોકલવાનો આદેશ આપ્યો છે. પુતિને સંરક્ષણ મંત્રાલયને ડોનેસ્ક પીપલ્સ રિપબ્લિક અને લુગાન્સ્ક પીપલ્સ રિપબ્લિક, બંને પૂર્વીય યુક્રેનના અલગતાવાદી પ્રદેશોમાં રશિયન સૈનિકો મોકલવા કહ્યું છે. રશિયાના આ પગલાને યુદ્ધની પહેલ તરીકે ગણવામાં આવી રહી છે. જો કે, રશિયા તેને શાંતિ સ્થાપિત કરવા માટે કરવામાં આવેલી કાર્યવાહી કહેવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું છે. બીજી તરફ રશિયાના આ પગલાથી અમેરિકા, ફ્રાન્સ અને જર્મની ખૂબ નારાજ દેખાઈ રહ્યા છે. તે જ સમયે, યુક્રેનના રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું છે કે તેઓ રશિયાની કાર્યવાહીથી ડરતા નથી.
યુક્રેનમાંથી ભારતીયોને પરત લાવવાની કામગીરી શરૂ
રશિયા-યુક્રેન સંકટ વચ્ચે સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સુરક્ષા પરિષદની ઈમરજન્સી બેઠક ચાલુ છે. આ બેઠકમાં ભારતે પોતાનું વલણ સ્પષ્ટ કર્યું છે. ભારતે કહ્યું છે કે યુક્રેન અને તેની આસપાસના વિસ્તારોમાં રહેતા 20,000થી વધુ ભારતીય નાગરિકોની સુરક્ષા તેની પ્રાથમિકતા છે. યુક્રેનમાં ફસાયેલા ભારતીયોને બચાવવાના પ્રયાસો શરૂ થયા છે. એર ઈન્ડિયાનું વિશેષ વિમાન આજે સવારે યુક્રેન માટે રવાના થયું છે. ભારત વતી, 200 થી વધુ બેઠકો ધરાવતા ડ્રીમલાઈનર ઇ-787 એરક્રાફ્ટને વિશેષ કામગીરી માટે તૈનાત કરવામાં આવ્યા છે.