ગુટ્ટે કી સબઝી, એક પરંપરાગત રાજસ્થાની વાનગી, ભારતની સમૃદ્ધ રાંધણ વિવિધતા દર્શાવે છે. ટેન્ડર, સ્ટફ્ડ ક્લસ્ટર બીન્સ (ગટ્ટે) સ્વાદિષ્ટ ટામેટા-આધારિત ગ્રેવીમાં રાંધવામાં આવે છે, સુગંધિત મસાલા અને જડીબુટ્ટીઓ સાથે ભેળવવામાં આવે છે. આ શાકાહારી આનંદ મસાલેદાર સ્વાદ સાથે ક્રન્ચી ટેક્સચરને જોડે છે, જે ઘણીવાર રોટલી, ભાત અથવા પરાઠા સાથે પીરસવામાં આવે છે. ગટ્ટે કી સબઝીના સ્વાદ અને પોષક તત્વોનું અનોખું મિશ્રણ, મજબૂત સ્વાદો સાથે સાદગીને સંતુલિત કરવામાં રાજસ્થાનની રાંધણ કુશળતાને પ્રકાશિત કરે છે.
જો તમે દરરોજ બટાકા, કોબી અને પનીરનું શાક ખાઈને કંટાળી ગયા હોવ તો તમારા મોંનો સ્વાદ બદલવા માટે એક વાર ગટ્ટેનું શાક બનાવી જુઓ. ચણાના લોટની ગટ્ટા કરીનો સ્વાદ એટલો અદ્ભુત છે કે તે મોંમાં જતાં જ પીગળી જાય છે, મોટાઓની સાથે બાળકોને પણ ચણાના લોટની ગટ્ટા કરીનો સ્વાદ ગમે છે. તમને જણાવી દઈએ કે, આ શાક રાજસ્થાનમાં ખૂબ જ લોકપ્રિય છે. તેથી જ લોકો રાજસ્થાની સ્ટાઈલમાં બનેલી બેસન ગટ્ટે કરી પસંદ કરે છે. આ શાક બનાવવું બહુ મુશ્કેલ નથી. જો તમે ઘરે ચણાના લોટની ગટ્ટે કરી બનાવવા માંગો છો, તો તમે તેને અમારા દ્વારા આપવામાં આવેલી પદ્ધતિની મદદથી ખૂબ જ સરળતાથી તૈયાર કરી શકો છો. ચાલો જાણીએ ચણાના લોટના ગટ્ટાનું શાક બનાવવાની રેસિપી.
બેસન ગટ્ટે કી સબજી બનાવવા માટેની સામગ્રી:
ચણાનો લોટ (ચણાનો લોટ) – 1 કપ
હળદર પાવડર – 1/4 ચમચી
લાલ મરચું પાવડર – 1/2 ચમચી
સેલરી – 1/4 ચમચી
મીઠું – સ્વાદ મુજબ
તેલ – 1 ચમચી
પાણી – ભેળવવા માટે કણક
બેસન ગટ્ટે ગ્રેવી માટેની સામગ્રી:
દહીં – 1 કપ
ચણાનો લોટ – 1 ચમચી
હળદર પાવડર – 1/4 ચમચી
લાલ મરચું પાવડર – 1/2 ચમચી
ધાણા પાવડર – 1 ચમચી
જીરું – 1/2 ચમચી
હિંગ – એક ચપટી
આદુ-લસણની પેસ્ટ – 1 ટી સ્પૂન
તેલ – 2 ટી સ્પૂન
ગરમ મસાલો – 1/4 ટી સ્પૂન
કોથમીર – ગાર્નિશિંગ માટે
મીઠું – સ્વાદ મુજબ
ચણાના લોટનું શાક બનાવવાની રીત:
સ્ટેપ 1:
એક વાસણમાં ચણાનો લોટ, હળદર, લાલ મરચું પાવડર, સેલરી, તેલ અને મીઠું મિક્સ કરો. થોડું-થોડું પાણી ઉમેરીને સખત કણક બાંધો. કણકને 4-5 ભાગોમાં વહેંચો અને નળાકાર રોલ બનાવો. એક વાસણમાં પાણી ઉકાળો અને તેમાં ચણાના લોટના રોલ ઉમેરો. 10-12 મિનિટ માટે ઉકાળો. જ્યારે રોલ્સ ઠંડા થઈ જાય, ત્યારે તેના નાના ટુકડા કરી લો.
સ્ટેપ 2:
હવે એક મોટા બાઉલમાં દહીં, ચણાનો લોટ, હળદર, લાલ મરચું પાવડર અને ધાણા પાવડર ઉમેરીને બરાબર મિક્ષ કરી લો. એક પેનમાં તેલ ગરમ કરો. જીરું, હિંગ અને આદુ-લસણની પેસ્ટ ઉમેરીને સાંતળો. ટેમ્પરિંગમાં દહીંનું મિશ્રણ ઉમેરો. સતત હલાવતા રહીને ગ્રેવીને 5-7 મિનિટ સુધી પકાવો.
સ્ટેપ 3:
ગ્રેવીમાં સમારેલા ગટ્ટા ઉમેરો અને 5-10 મિનિટ સુધી ધીમી આંચ પર થવા દો. છેલ્લે ગરમ મસાલો ઉમેરો અને મિક્સ કરો. ગટ્ટે કી સબ્ઝીને તાજા કોથમીરથી ગાર્નિશ કરો અને ગરમાગરમ રોટલી કે ભાત સાથે સર્વ કરો.
પોષણ મૂલ્ય (દર પીરસતાં):
- કેલરી: 120-150
- પ્રોટીન: 5-6 ગ્રામ
- ફાઇબર: 4-5 ગ્રામ
- વિટામિન્સ: A, C, K, અને ફોલેટ
- ખનિજો: પોટેશિયમ, મેગ્નેશિયમ, આયર્ન
આરોગ્ય લાભો:
- એન્ટીઑકિસડન્ટથી ભરપૂર: કોષને નુકસાન અને બળતરા સામે રક્ષણ આપે છે.
- પાચન સ્વાસ્થ્યને ટેકો આપે છે: ઉચ્ચ ફાઇબર સામગ્રી પાચનમાં મદદ કરે છે અને કબજિયાત અટકાવે છે.
- કોલેસ્ટ્રોલ ઘટાડે છે: દ્રાવ્ય ફાયબર એલડીએલ કોલેસ્ટ્રોલ ઘટાડવામાં મદદ કરે છે.
- બ્લડ સુગરનું સંચાલન કરે છે: ફાઈબર અને પ્રોટીન ગ્લુકોઝના સ્તરને નિયંત્રિત કરે છે.
- રોગપ્રતિકારક શક્તિમાં વધારો કરે છે: વિટામિન સી અને એન્ટીઑકિસડન્ટો રોગપ્રતિકારક કાર્યને વધારે છે.
- આંખના સ્વાસ્થ્યને ટેકો આપે છે: વિટામિન A દ્રષ્ટિનું રક્ષણ કરે છે.
- સ્વસ્થ આંતરડાના બેક્ટેરિયાને પ્રોત્સાહન આપે છે: પ્રીબાયોટિક ફાઇબર ફાયદાકારક આંતરડાના સૂક્ષ્મજીવાણુઓને ખવડાવે છે.
- બળતરા વિરોધી ગુણધર્મો: બળતરા ઘટાડે છે, ક્રોનિક રોગોને દૂર કરે છે.
ઉપચારાત્મક લાભો:
- માસિક સ્ત્રાવના ખેંચાણથી રાહત આપે છે: ક્લસ્ટર બીન્સના એન્ટિ-સ્પસ્મોડિક ગુણધર્મો માસિક સ્રાવના દુખાવામાં રાહત આપે છે.
- હાડકાના સ્વાસ્થ્યને ટેકો આપે છે: કેલ્શિયમ અને વિટામિન K હાડકાની ઘનતાને પ્રોત્સાહન આપે છે.
- વજન વ્યવસ્થાપનમાં મદદ કરે છે: ફાઈબરથી ભરપૂર, ઓછી કેલરીવાળી વાનગી વજન ઘટાડવામાં મદદ કરે છે.
મહત્તમ પોષણ માટેની ટિપ્સ:
- તાજા ક્લસ્ટર બીન્સનો ઉપયોગ કરો.
- તેલનો ઉપયોગ ઓછો કરો.
- ઉન્નત જૈવઉપલબ્ધતા માટે મસાલા ઉમેરો.
- ફાઇબરથી ભરપૂર ભોજન માટે આખા અનાજ અથવા રોટલી સાથે જોડો.
- લાભ મેળવવા માટે તેનું નિયમિત સેવન કરો.
