કંટોલા, કાકોડા, કીકોડા કે કંકોડા તમે તેને કોઈપણ નામથી બોલાવો. પણ ઔષધીય ગુણોથી ભરપૂર આ શાક પોતાનામાં જ અનોખું છે. તે કારેલાના નાના સ્વરૂપ જેવું લાગે છે. પણ જો આપણે તેના ગુણોની વાત કરીએ તો તે બધા શાક કરતાં વધુ શક્તિશાળી માનવામાં આવે છે. આખા વર્ષમાં 90 દિવસ ઉપલબ્ધ રહેતી આ શાકભાજી તમને પુષ્કળ પ્રમાણમાં ફાઈબર આપે છે. તેમાં રહેલા ફાઈટોન્યુટ્રિઅન્ટ્સ શરીરને અનેક પ્રકારની બીમારીઓથી બચાવે છે. દિલ્હી, મહારાષ્ટ્ર, ઉત્તર પ્રદેશ, મધ્યપ્રદેશ અને રાજસ્થાન, ગુજરાત જેવા અનેક વિસ્તારોમાં જોવા મળતા આ કંટોલાં ખૂબ જ ખાસ છે. કારણ કે આ ફળની વિશેષતા એ છે કે તે કોઈપણ ખર્ચ અને મહેનત વગર તૈયાર કરવામાં આવે છે. આ પછી પણ તમને આ શાકભાજી ઓછા ભાવે બજારમાં નહિ મળે. આ સમયે તે તમને બજારમાં 180 રૂપિયા પ્રતિ કિલોમાં મળે છે. જો તમે વજન ઓછું કરવા માંગો છો અથવા ઘણા રોગોની સમસ્યાઓથી પરેશાન છો? તો તમારે આ શાકને એકવાર જરૂર ટ્રાય કરવું જોઈએ.
આ શાક ખાવાના અનેક સ્વાસ્થ્ય લાભો છે.
રોગપ્રતિકારક શક્તિને મજબૂત બનાવે છે.
કંટોલામાં વિટામિન C પૂરતી માત્રામાં જોવા મળે છે. જે રોગપ્રતિકારક શક્તિને મજબૂત બનાવવામાં મદદ કરે છે. જેના કારણે તમે અનેક પ્રકારની બીમારીઓથી બચી શકો છો. આ શાકભાજીમાં ફાઈબર, વિટામિન B6 વગેરે જેવા પોષક તત્વો પણ પર્યાપ્ત માત્રામાં મળી આવે છે. જે શરીરને ઓક્સિડેટીવ સ્ટ્રેસથી બચાવવામાં મદદ કરે છે. જો તમે આ શાકભાજીને તમારા આહારમાં સમાવેશ કરો છો. તો તમે પાચન સંબંધી સમસ્યાઓથી પણ બચી શકો છો. આ ખાવાથી શરીરમાં ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલની માત્રા પણ ઓછી થાય છે.
ત્વચા સંબંધિત સમસ્યાઓ ઓછી થાય છે.
કંટોલામાં એન્ટીઓક્સીડેન્ટ ગુણ જોવા મળે છે. જે ત્વચાને સ્વસ્થ રાખવામાં મદદ કરે છે. આ શાકભાજી બળતરા ઘટાડવામાં અને કોલેજનના ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન આપવામાં મદદ કરે છે. આનાથી તમે ખીલ અને કરચલીઓની સમસ્યાથી રાહત મેળવી શકો છો.
બ્લડ શુગરને નિયંત્રિત કરવામાં મદદરૂપ
જે લોકોને ડાયાબિટીસ છે તેમના માટે આ શાકભાજી ખૂબ જ ફાયદાકારક છે. આ શાકભાજીમાં રહેલા ફાઈબર બ્લડ સુગર લેવલને ઘટાડી શકે છે. જો તમે ડાયાબિટીસના દર્દી છો, તો તમારે તમારા આહારમાં આ શાકભાજીનો સમાવેશ કરવો જ જોઈએ.
વજન ઘટાડવામાં મદદરૂપ
કંટોલાનું શાક વજન ઘટાડવામાં ખૂબ મદદરૂપ છે. તેમાં રહેલા ફાઈબર પેટને લાંબા સમય સુધી ભરેલું રાખવામાં મદદ કરે છે. જેના કારણે તમે બિનઆરોગ્યપ્રદ ખોરાક ખાવાનું ટાળો છો અને વજન ઘટાડવામાં મદદ કરે છે.
કેન્સરનું જોખમ ઘટાડે છે.
જો તમે આ શાકભાજીનું નિયમિત સેવન કરો છો, તો તે ગેસ્ટ્રિક કેન્સરના જોખમને ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે. તેમાં રહેલા પોલિફીનોલ્સ અને એન્ટીઓક્સીડેન્ટ્સ તમને હાનિકારક કણોથી પણ બચાવે છે.
કંટોલાંનું શાક કઈ રીતે બનાવવું
સૌપ્રથમ કંટોલાંને સારી રીતે સાફ કરી લો. પાણીથી ધોયા પછી તમારે તેને થોડીવાર પાણીમાં પલાળીને પણ રાખવું જોઈએ. કંટોલાંનો આકાર એવો છે કે તેમાં ધૂળ અને માટી વધુ હોય છે. તેથી તેને યોગ્ય રીતે સાફ કરવું ખૂબ જ જરૂરી છે. હવે આ સાફ કરેલા કંટોલાંને કાપી લો. જો કંટોલાંના દાણા અંદરથી પાકેલા દેખાય એટલે કે છરી વડે કાપવા પર લાલ કે કેસરી રંગના હોય તો આ બીજને કાઢી લો. જો કાપતી વખતે અંદરનો ભાગ સફેદ દેખાય તો તેને આ રીતે કાપો. મધ્યને દૂર કરવાની જરૂર નથી. તેને લંબાઈની દિશામાં કાપો.
ત્યારબાદ ગેસ પર એક કડાઈમાં 2 ટેબલસ્પૂન તેલ મુકો અને તેમાં સમારેલા કંટોલાંને તળી લો. આ સમયે ગેસ ઊંચો રાખો અને તેને ચમચી વડે હલાવતા રહો. હલાવતા સમયે તેને 4 થી 5 મિનિટ સુધી હળવા હાથે પકાવો. તેઓ લગભગ 80% નરમ થઈ જશે. હવે તેને એક પ્લેટમાં કાઢી લો.
આ પછી એ જ કડાઈમાં વધુ એક ચમચી તેલ નાખો. હવે તેલ ગરમ થાય એટલે તેમાં અડધી ચમચી જીરું, વરિયાળી અને નીજેલા દાણા ઉમેરો. નિજેલાના બીજ ઉમેરવાથી શાકમાં ખૂબ જ સારો સ્વાદ આવે છે. આ પછી કડાઈમાં લાંબી સમારેલી ડુંગળી અને 2 સમારેલા લીલા મરચા ઉમેરો. તેને સારી રીતે તળી લો. ડુંગળીને આછી ગુલાબી રંગની થાય ત્યાં સુધી તળો. ત્યારબાદ હવે તેમાં અડધી ચમચી આદુ લસણની પેસ્ટ ઉમેરો. થોડું ફ્રાય કરો અને તે પછી મીઠું, 1 ચમચી ધાણાજીરું, હળદર અને લાલ મરચું ઉમેરો. તમારા સ્વાદ અનુસાર લાલ મરચું ઉમેરો. પછી આ મસાલાને સારી રીતે તળી લો. જો તમારો મસાલો બળી જાય છે તો તમે એક ચમચી પાણી પણ ઉમેરી શકો છો. મસાલો શેકાઈ જાય એટલે તેમાં કંટોલાં ઉમેરીને બરાબર મિક્ષ કરી લો. હવે આ શાકને ઢાંકીને 2 થી 3 મિનિટ પકાવો. છેલ્લે તેમાં અડધી ચમચી સૂકી કેરીનો પાવડર નાખીને બરાબર મિક્ષ કરી લો. શાક બફાઈ જાય એટલે ગેસ બંધ કરી દો. તમારી સુપર ટેસ્ટી અને હેલ્ધી કંટોલાંની સબઝી તૈયાર છે.
અસ્વીકરણ : અહીં આપેલી માહિતી માત્ર ધારણાઓ અને માહિતી પર આધારિત છે. અત્રે એ ઉલ્લેખ કરવો જરૂરી છે કે અબતક મીડિયા કોઈપણ માહિતીનું સમર્થન કે પુષ્ટિ કરતું નથી. કોઈપણ માહિતી અથવા માન્યતાને અમલમાં મૂકતા પહેલા, સંબંધિત નિષ્ણાતની સલાહ લો.
