નવરાત્રી દરમિયાન દેવીના વિવિધ સ્વરૂપોની પૂજા કરવામાં આવે છે. જેમાં માતા કાત્યાયનીનું સ્વરૂપ સામેલ છે. દિલ્હીની નજીક દેવી કાત્યાયનીનું એક એવું મંદિર છે, જેના વિશે એવું કહેવાય છે કે આજે પણ કોઈ ભક્ત માતાના દરબારમાંથી ખાલી હાથે પાછો નથી આવતો. આ મંદિર પછીથી બનાવવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ મંદિરમાં હાજર માતાની મૂર્તિ દ્વાપર યુગમાં ગોપીઓએ પોતાના હાથે બનાવી હતી અને નિયમિત રીતે માતાની પૂજા કર્યા પછી, તેઓ માતાની કૃપાથી ભગવાન કૃષ્ણને તેમના વર તરીકે ઈચ્છતા હતા, તેમની મનોકામના પૂર્ણ થઈ ત્યારબાદ તમામ ઋષિ-મુનિઓએ આ સ્થાન પર તપસ્યા કરી અને માતાની કૃપાનું ફળ પ્રાપ્ત કર્યું.
જ્યાં આજે પણ માતા દેવી તેમના ભક્તોની થેલીઓ સરળતાથી ભરી દે છે. શ્રીમદ ભાગવતની કથા અનુસાર, ભગવાન કૃષ્ણ વૃંદાવનમાં 11 વર્ષ અને 56 દિવસ રહ્યા હતા. ત્યારે ગોપીઓ સાથે રમતા રમતા ભગવાન 7 વર્ષના થયા ત્યારે ગોપીઓના મનમાં ઈચ્છા જાગી કે તેઓ કૃષ્ણને તેમના પતિ તરીકે પ્રાપ્ત કરે. આ અનુભૂતિને લીધે, ગોપીઓ દરરોજ સવારે બ્રહ્મા મુર્હુતમાં જાગી, યમુનામાં સ્નાન કરતી અને પોતાના હાથે કાત્યાયની માતાની મૂર્તિ બનાવતી અને ‘કાત્યાયની મહામાયે મહાયોગિન્યાધિશ્વરી’નો જાપ કરતી. અને નંદા ‘ગોપસુતમ દેવીપતિ મે કુરુ તે નમઃ’ મંત્રથી તેમની પૂજા કરતી હતી.
આ રીતે ગોપીઓની ઈચ્છા પૂરી થઈ.
ભગવાન તેમની આરાધનાથી પ્રસન્ન થયા અને જ્યારે અઘાસુરના વધને એક વર્ષનો સમયગાળો રહ્યો, ત્યારે ભગવાન પોતે વૃંદાવનના તમામ ગોવાળિયાઓના ગોવાળ બન્યા અને તે જ સમયે શ્રીમદ ભાગવત કથા અનુસાર તેમની સાથે લગ્ન કરીને તેમની મનોકામના પૂર્ણ કરી આ માટે, જ્યારે ભગવાન પોતે 11 વર્ષ અને 56 દિવસ વૃંદાવનમાં વિતાવ્યા પછી કંસને મારવા માટે મથુરા જવા લાગ્યા, ત્યારે તેઓ આ મંદિરમાં આવ્યા અને કંસને મારવાની ઈચ્છા સાથે, તેમણે વિધિ પ્રમાણે માતાની સ્તુતિ કરી. પાછળથી, ઘણા ઋષિઓએ આ સ્થાન પર માતા દેવીની પૂજા કરી અને ઇચ્છિત પરિણામો પ્રાપ્ત કર્યા હતા.
શક્તિપીઠએ દેવી માતાનું મંદિર છે
દેવી પુરાણ અને માર્કંડેય પુરાણ અનુસાર, આ મંદિર તે જગ્યાએ છે જ્યાં ભૂતકાળમાં માતા સતીના વાળ ખરી ગયા હતા. તેથી આ સ્થાન શક્તિપીઠ પણ છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આજે પણ આ મંદિરમાં કોઈપણ ભક્ત પોતાના મન, વચન અને કાર્યોને શુદ્ધ કરી શકે છે અને ‘કાત્યાયની મહામાયે મહાયોગિન્યાધિશ્વરી’ કહી શકે છે. જો નંદ ગોપસુતમ દેવીપતિમાં ‘કુરુ તે નમઃ’ નો જાપ કરે તો તેની મનોકામના સરળતાથી પૂર્ણ થાય છે. ખાસ કરીને જે લોકોના લગ્નજીવનમાં અવરોધોનો સામનો કરવો પડે છે, તેમની કુંડળીમાં ગ્રહોની ખામીને કારણે તેમના નિશ્ચિત લગ્ન પણ તૂટી જાય છે, તેમને આ મંદિરમાં પૂજા કરવાથી ઉત્તમ ફળ મળે છે.
