આયુર્વેદિક મહત્વની સાથે આ ફળનું ધાર્મિક મહત્વ પણ છે. તેમજ માન્યતાઓ અનુસાર, રામાયણ કાળમાં ભગવાન રામના વનવાસ દરમિયાન આ ફળ માતા સીતાનું પ્રિય ફળ હતું. માતા સીતાએ આ ફળ ભગવાન રામને અર્પણ કર્યું હતું.
રાજસ્થાનમાં અરવલ્લીની પહાડીઓમાં એક જંગલી ફળ છે, જે ભગવાન રામ અને માતા સીતા સાથે સંબંધિત છે. સીતાફળના ઝાડના ફળો ઉપરાંત છાલ, બીજ અને પાંદડા પણ સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક છે. આજકાલ બજારમાં વેચાતા કસ્ટર્ડ એપલને કેલ્શિયમ અને ફાઈબર જેવા પોષક તત્વોની ખાણ માનવામાં આવે છે. પરંતુ આ ફળ હૃદયના દર્દીઓ માટે ટોનિકનું કામ કરે છે.
આયુર્વેદિક મહત્વની સાથે આ ફળનું ધાર્મિક મહત્વ પણ છે. તેમજ માન્યતાઓ અનુસાર, રામાયણ કાળમાં ભગવાન રામના વનવાસ દરમિયાન આ ફળ માતા સીતાનું પ્રિય ફળ હતું. માતા સીતાએ આ ફળ ભગવાન રામને અર્પણ કર્યું હતું. આ દરમિયાન એક માન્યતા એવી પણ છે કે જ્યારે રાવણે માતા સીતાનું અપહરણ કર્યું હતું, ત્યારે જ્યાં તેના આંસુ પડ્યાં હતાં ત્યાં કસ્ટર્ડ એપલનાં વૃક્ષો વાવવામાં આવ્યાં હતાં. તેમજ આદિવાસી મહિલાઓ આ ફળો જિલ્લાના જંગલ વિસ્તારોમાંથી ચૂંટીને શહેરમાં વેચવા માટે આવે છે. ત્યારે હાલમાં કસ્ટર્ડ એપલનો ભાવ 50-70 પ્રતિ કિલો ચાલી રહ્યો છે. કુદરતી રીતે મળતું આ ફળ શિયાળામાં થોડા દિવસો માટે આદિવાસી પરિવારો માટે આવકનું સાધન પણ બની જાય છે.
નબળાઈ દૂર કરે છે
જેઓ નબળાઈ અથવા ઓછા વજનથી પીડાતા હોય તેમના માટે તે ફાયદાકારક છે. તેમજ હૃદય રોગમાં તે ખૂબ જ ફાયદાકારક છે. આ ફળ ધમનીઓમાં અવરોધ દૂર કરે છે. તે લોહીના પ્રવાહને સુધારવામાં, લોહીને શુદ્ધ કરવામાં, પાચનતંત્રને મજબૂત કરવામાં અને કબજિયાતને દૂર કરવામાં મદદરૂપ છે. તેમજ આ ફળની પ્રકૃતિ ઠંડા હોવાને કારણે, તેને શરદી દરમિયાન અને ખાલી પેટે ન ખાવું જોઈએ.
પાંદડા, છાલ અને બીજ પણ ફાયદાકારક છે
કસ્ટર્ડ એપલના પાનનો રસ પેટ માટે ફાયદાકારક છે. તેમજ આ પાંદડાઓમાં વિટામિન C હોય છે, જે ખીલ, પિમ્પલ્સ, ત્વચાની પિગમેન્ટેશન અને ડાઘ વગેરે જેવી ત્વચાની સમસ્યાઓથી રાહત આપે છે. તેમાં રહેલા એન્ટી બેક્ટેરિયલ ગુણ ખીલને ફેલાતા અટકાવે છે. તેમજ કસ્ટર્ડ સફરજનના પાનમાં પોટેશિયમ અને મેગ્નેશિયમ પણ જોવા મળે છે, જે હૃદય માટે ફાયદાકારક છે. આ સાથે તેના સેવનથી હાર્ટ એટેક અને અન્ય રોગોનું જોખમ ઓછું થાય છે. આ ઝાડની છાલમાં ટેનીન હોય છે, જેનો ઉપયોગ દવાઓ બનાવવામાં થાય છે. તેમજ આ ફળમાંથી નીકળતા બીજને પીસીને તેની પેસ્ટ માથા પર લગાવવાથી માથાની જૂ મરી જાય છે.
અસ્વીકરણ : અહીં આપેલી માહિતી માત્ર ધારણાઓ અને માહિતી પર આધારિત છે. અત્રે એ ઉલ્લેખ કરવો જરૂરી છે કે અબતક મીડિયા કોઈપણ માહિતીનું સમર્થન કે પુષ્ટિ કરતું નથી. કોઈપણ માહિતી અથવા માન્યતાને અમલમાં મૂકતા પહેલા, સંબંધિત નિષ્ણાતની સલાહ લો.
