અબતક, નવી દિલ્લી
કેરળ હાઈકોર્ટે મંગળવારે એક ચુકાદો આપતા કહ્યું હતું કે, પેટા કાયદા અથવા કરારની કલમો કે જે વ્યક્તિને તેમના રહેણાંક પરિસરમાં પાલતુ પ્રાણી રાખવાથી પ્રતિબંધિત કરે છે તે કાયદા મુજબ સમૂહમાં રહેતા લોકોએ પાલતુ પ્રાણી રાખતા પૂર્વે અન્ય તમામ લોકોની મંજૂરી મેળવવી જરૂરી છે.
જસ્ટિસ એ.કે. જયશંકરન નામ્બિયાર અને જસ્ટિસ ગોપીનાથ પી. ની ખંડપીઠ જે લોકો એપાર્ટમેન્ટ- કોમ્પ્લેક્સમાં રહે છે તેમના રેસિડેન્ટ એસોસિએશનના પદાધિકારીઓના સ્ટેન્ડથી નારાજ વ્યક્તિ દ્વારા દાખલ કરવામાં આવેલી જાહેર હિતની અરજી પર ચુકાદો આપી રહ્યા હતા.
એવો આક્ષેપ કરવામાં આવ્યો હતો કે, સોસાયટી એસોસિએશનના પેટા-નિયમની કલમ હેઠળ આશ્રય લઈને રહેવાસીઓને તેમના વ્યક્તિગત એપાર્ટમેન્ટમાં તેમની પસંદગીના પાળતુ પ્રાણી રાખવા પર પ્રતિબંધ છે, એસોસિએશનના પદાધિકારીઓએ તેમને નોટિસ પાઠવીને તેમને પાલતુ પ્રાણી એપાર્ટમેન્ટમાંથી દૂર કરવા કહ્યું છે.
જે મામલે નામદાર હાઇકોર્ટે જણાવ્યું હતું કે, અમે આ રિટ પિટિશનને મંજૂરી આપીએ છીએ કે, કોઈપણ પેટા-કાયદા અથવા કરારની કલમો, જે વ્યક્તિના કબજા હેઠળના રહેણાંક એકમમાં તેના/તેણીની પસંદગીના પાલતુને રાખવાથી સંપૂર્ણપણે પ્રતિબંધિત કરવાની અસર ધરાવે છે, તેને રદબાતલ ગણવામાં આવે અને કાયદામાં બિનઅસરકારક છે. પરિણામે, નિવાસી માલિકોના સંગઠનો અને નિવાસી કલ્યાણ સંગઠનોએ તેમના સંબંધિત પરિસરમાં પાલતુ પ્રાણીઓને રાખવા અથવા પ્રવેશ પર પ્રતિબંધ મૂકતા નોટિસ બોર્ડ અને સાઈનપોસ્ટ લગાવવાનું ટાળવું જોઈએ.
રિટ પિટિશનની પેન્ડન્સી દરમિયાન, તેમના સંબંધિત નિવાસી સંગઠનોના પદાધિકારીઓ તરફથી સમાન નિર્દેશોનો સામનો કરી રહેલા અન્ય વ્યક્તિઓએ આ બાબતમાં પોતાને વધારાના પ્રતિવાદી તરીકે દર્શાવ્યા હતા.
બેન્ચે વધુ સ્પષ્ટતા કરી કે, આ જાહેરાતને એક કાર્યકારી તરીકે જોવામાં આવશે અને આ ચુકાદાને ભારતીય પુરાવા અધિનિયમ, 1872ની કલમ 41 દ્વારા આવરી લેવામાં આવે છે.
રજિસ્ટ્રી આ ચુકાદાની નકલ રાજ્યના મુખ્ય સચિવને મોકલશે, જે બદલામાં નવા પુન:રચિત રાજ્ય પશુ કલ્યાણ બોર્ડ, રાજ્યના વહીવટી વિભાગો અને તેના કાયદાને જરૂરી સૂચનાઓ આપવા માટે તાત્કાલિક પગલાં લેશે. અમલીકરણ એજન્સીઓ જેથી આ ચુકાદામાં જાહેર કરાયેલા અધિકારોના ઉલ્લંઘનના સંદર્ભમાં નાગરિકો દ્વારા તેમના ધ્યાન પર લાવવામાં આવેલી ફરિયાદો પર તાત્કાલિક ધ્યાન આપવામાં આવે અને તેનું નિરાકરણ આવે.
આ આદેશ એનિમલ વેલ્ફેર બોર્ડ ઓફ ઈન્ડિયાએ નાગરાજાના કેસમાં સુપ્રીમ કોર્ટ દ્વારા માન્ય પ્રાણીઓના જીવનના અધિકારને પણ સ્પર્શે છે.કેરળ હાઇકોર્ટે પાલતુ પ્રાણી રાખવા મામલે આપેલા ચુકાદાને ભારતીય પુરાવા અધિનિયમ હેઠળ આવરી લેવાયો
