સરકારે અર્થતંત્ર માટે જે પગલાં લીધા તેની અસર આવતા મહિને દેખાશે: નાણા મંત્રાલયની ખાતરી
ફુગાવામાં આવતા મહીનેથી રાહત મળવાનું શરૂ થઈ જશે. તેવી નાણા મંત્રાલયે દેશવાસીઓને ખાતરી આપી છે. સાથે જણાવ્યું છે કે ફુગાવાને કાબુમાં લેવા સરકારે અનેક પગલાઓ લીધા છે. તેની અસર હવે આવતા મહિનામાં દેખાશે.
નાણા મંત્રાલયે સોમવારે જણાવ્યું હતું કે ફુગાવામાં વધારો ખાદ્ય ચીજવસ્તુઓ અને ઇંધણની વધતી કિંમતોએ અર્થતંત્રને નુકસાન પહોંચાડવાની સાથે જનજીવનને પ્રભાવિત કર્યું છે. આ સાથે મંત્રાલયે વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો હતો કે ફુગાવાને નિયંત્રણમાં લાવવા માટે લેવામાં આવેલા પગલાંની અસર આગામી મહિનાઓમાં જોવા મળશે.
અધિકૃત માહિતી અનુસાર, છૂટક ફુગાવો જુલાઈમાં 6.71 ટકાની સામે ઓગસ્ટમાં વધીને 7 ટકા થયો છે. મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે ઓગસ્ટમાં હેડલાઇન ફુગાવો 5.9 ટકા હતો, જે સતત ચોથા મહિને રિઝર્વ બેન્કના છ ટકાના મહત્તમ સંતોષકારક સ્તરથી નીચે છે. ખાદ્ય અને ઉર્જા ઉત્પાદનોની કિંમતો મુખ્ય ફુગાવામાં સામેલ નથી.
એક ટ્વિટમાં, નાણા મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે, “ગ્રાહક ભાવ સૂચકાંક પર આધારિત છૂટક ફુગાવો (ગ્રોસ ઇન્ફ્લેશન) જુલાઈ 2022માં 6.71 ટકાથી વધીને ઓગસ્ટમાં 7 ટકા થયો છે. આ પ્રતિકૂળ તુલનાત્મક અસર અને ખાદ્ય અને ઈંધણના ભાવમાં વધારાને કારણે છે. જો કે, મંત્રાલયે આશા વ્યક્ત કરી છે કે સરકાર દ્વારા લોટ, ચોખા વગેરેની નિકાસ પર લાદવામાં આવેલા નિયંત્રણો આ કોમોડિટીઝના ભાવમાં ઘટાડો લાવે તેવી શક્યતા છે.
મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર, સરકારે ઘરેલુ પુરવઠો જાળવવા અને કિંમતોમાં વધારાને રોકવા માટે ઘઉંનો લોટ, ચોખાનો લોટ વગેરેની નિકાસ પર નિયંત્રણો લાદ્યા છે. આગામી મહિનાઓમાં આ પગલાંની નોંધપાત્ર હકારાત્મક અસર થવાની અપેક્ષા છે.
- દેશની નિકાસમાં વધુ એક સિદ્ધિ
- કૃષિ અને પ્રોસેસ્ડ ફૂડની નિકાસ 30% વધીને રૂ.76 હજાર કરોડે પહોંચી
ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં એપ્રિલ-જુલાઈ દરમિયાન ભારતની કૃષિ અને પ્રોસેસ્ડ ફૂડ પ્રોડક્ટ્સની નિકાસ 30 ટકા વધીને 76,800 કરોડ થઈ છે. સોમવારે એક સરકારી નિવેદનમાં આ માહિતી આપવામાં આવી છે. વાણિજ્ય મંત્રાલયે કહ્યું કે વર્ષ 2022-23માં કૃષિ અને પ્રોસેસ્ડ ફૂડ પ્રોડક્ટ્સ માટે 23.56 બિલિયન ડોલરનું નિકાસ લક્ષ્ય નક્કી કરવામાં આવ્યું છે. ડિરેક્ટોરેટ જનરલ ઓફ કોમર્શિયલ ઈન્ટેલિજન્સ એન્ડ સ્ટેટિસ્ટિક્સના ડેટાને ટાંકીને નિવેદનમાં જણાવાયું છે કે આ સમયગાળા દરમિયાન ફળો અને શાકભાજીની નિકાસમાં ચાર ટકાનો વધારો નોંધાયો છે. વર્ષ 2022-23ના પ્રથમ ચાર મહિનામાં બાસમતી ચોખાની નિકાસમાં 29.13 ટકાની વૃદ્ધિ જોવા મળી હતી. તેની નિકાસ એપ્રિલ-જુલાઈ, 2021માં 1.21બિલિયન ડોલરથી વધીને એપ્રિલ-જુલાઈ, 2022 દરમિયાન 1.56 બિલિયન ડોલર થઈ છે. સમીક્ષા હેઠળના સમયગાળા દરમિયાન બિન-બાસમતી ચોખાની નિકાસ 9.24 ટકા વધીને 2.08 બિલિયન ડોલર થઈ છે. એ જ રીતે, ચાલુ નાણાકીય વર્ષના પ્રથમ ચાર મહિનામાં ડેરી ઉત્પાદનોની નિકાસ 61.91 ટકા વધીને 247 મિલિયન ડોલર થઈ છે.
- ઔદ્યોગિક ઉત્પાદનમાં 2.4%નો વધારો
જુલાઈમાં ઔદ્યોગિક ઉત્પાદનમાં 2.4 ટકાનો વધારો થયો છે. નેશનલ સ્ટેટિસ્ટિકલ ઓફિસ દ્વારા સોમવારે જારી કરવામાં આવેલા આઇઆઇપી ડેટામા આ માહિતી જાહેર કરવામાં આવી છે. ડેટા અનુસાર, જુલાઈ 2022માં મેન્યુફેક્ચરિંગ સેક્ટરનું ઉત્પાદન 3.2 ટકા વધ્યું હતું. આ ઉપરાંત જુલાઇ દરમિયાન માઇનિંગ આઉટપુટમાં 3.3 ટકાનો ઘટાડો થયો હતો. આ સિવાય વીજળી ઉત્પાદનમાં 2.3 ટકાનો વધારો થયો છે. આ વર્ષે જૂનમાં ઈન્ડેક્સ ઓફ ઈન્ડસ્ટ્રીયલ પ્રોડક્શનના આધારે માપવામાં આવતા ઔદ્યોગિક ઉત્પાદનમાં 12.3 ટકાનો વધારો થયો હતો, જે બેઝ ઈફેક્ટને કારણે સતત બીજા મહિને ડબલ ડિજિટમાં રહ્યો હતો. ગયા વર્ષે ઓગસ્ટમાં ઔદ્યોગિક ઉત્પાદનમાં
13 ટકાનો વધારો થયો હતો. ત્યારબાદ, આઇઆઇપી વૃદ્ધિ 4.4 ટકા (સપ્ટેમ્બરમાં)ની નીચે રહી અને નવેમ્બર અને ડિસેમ્બર મહિનામાં એક ટકાની સર્વકાલીન નીચી સપાટીએ પહોંચી. આ વર્ષે આઇઆઇપી વૃદ્ધિ જાન્યુઆરીમાં 2 ટકા, ફેબ્રુઆરીમાં 1.2 ટકા અને માર્ચમાં 2.2 ટકા હતી. ચાલુ નાણાકીય વર્ષ 2022-23ના પ્રથમ મહિને એપ્રિલમાં ઔદ્યોગિક ઉત્પાદન 6.7 ટકા રહ્યું હતું અને તેની સાથે ગતિ પકડી હતી. મે 2022માં તે 19.6%ના બે આંકડાને સ્પર્શ્યો હતો. ગયા વર્ષે મે મહિનામાં આઇઆઇપીનો ગ્રોથ 27.6 ટકા નોંધાયો હતો, જેનું મુખ્ય કારણ લો-બેઝ ઇફેક્ટ છે.
- અર્થતંત્રના વિકાસમાં સહકાર ક્ષેત્ર મહત્વનો ભાગ ભજવશે: અમિત શાહ
- ડેરી ઉદ્યોગને પ્રોફેશનલિઝમ, લેટેસ્ટ ટેક્નોલોજી, કોમ્પ્યુટરાઇઝેશન અને ડિજિટલ પેમેન્ટને મોટા પાયે અપનાવવા હાંકલ
- 2024 સુધીમાં ગ્રામ્ય સ્તરે 2 લાખ નવી ડેરી સહકારી સંસ્થા સ્થાપવામાં સરકાર મદદ કરશે
કેન્દ્રીય સહકાર મંત્રી અમિત શાહે કહ્યું કે ભારત હવેથી થોડા વર્ષો પછી વિશ્વની ત્રીજી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બની જશે અને સહકારી ક્ષેત્ર પણ દેશના આર્થિક વિકાસમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવશે. કેન્દ્રીય ગૃહ પ્રધાન અમિત શાહે જાહેરાત કરી છે કે સરકાર 2024ની સામાન્ય ચૂંટણી પહેલા ગ્રામ્ય સ્તરે 2 લાખ નવી ડેરી સહકારી સંસ્થાઓની સ્થાપના કરવામાં મદદ કરશે. તેમણે ડેરી ઉદ્યોગને પ્રોફેશનલિઝમ, લેટેસ્ટ ટેક્નોલોજી, કોમ્પ્યુટરાઇઝેશન અને ડિજિટલ પેમેન્ટને મોટા પાયે અપનાવવા જણાવ્યું હતું. તેમણે કહ્યું કે જો અમે આમ નહીં કરીએ તો આગળ વધવામાં મુશ્કેલીઓનો સામનો કરવો પડી શકે છે.
- દૂધની પ્રક્રિયા માટે વપરાતી મશીનરીના ઉત્પાદનમાં આત્મનિર્ભર બનવાની જરૂર
કેન્દ્રીય મંત્રીએ ડેરી ઉદ્યોગને વધતી જતી સ્થાનિક માંગને પહોંચી વળવા અને ગરીબ દેશોને તેનો પુરવઠો પૂરો પાડવા માટે દૂધના ઉત્પાદનમાં વધારો કરવા જણાવ્યું હતું. તેમણે ઉદ્યોગોને દૂધની પ્રક્રિયા માટે વપરાતી મશીનરીના ઉત્પાદનમાં આત્મનિર્ભર બનવા પણ આહ્વાન કર્યું હતું. જેથી કોઈ બાબતે આપણે બીજા ઉપર આધાર રાખવાની જરૂર ન પડે. આ માટે આગળ આવવા ગૃહમંત્રીએ અપીલ કરી હતી.
- સહકારી ક્ષેત્રના યોગદાનથી જ ભારત ત્રીજી સૌથી મોટી અર્થ વ્યવસ્થા બનશે
અમિત શાહ 12-15 સપ્ટેમ્બર દરમિયાન ઈન્ડિયા એક્સ્પો સેન્ટર એન્ડ માર્ટ ખાતે યોજાનારી ઈન્ટરનેશનલ ડેરી ફેડરેશન વર્લ્ડ ડેરી સમિટ 2022માં બોલી રહ્યા હતા. મંત્રીએ કહ્યું કે 2014માં ભારત વિશ્વની 11મી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા હતી અને હવે તે પાંચમી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બની ગઈ છે. શાહે વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો હતો કે દેશ જ્યારે વિશ્વની ત્રીજી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બનશે ત્યારે સહકારી ક્ષેત્રના યોગદાનની પણ ચર્ચા કરવામાં આવશે.
- અમૂલ ઓર્ગેનિક ઉત્પાદનોને પ્રોત્સાહન આપવા માટે નિકાસ ગૃહ સ્થાપશે
અમિત શાહે કહ્યું કે 48 વર્ષ બાદ સમિટનું આયોજન કરવામાં આવી રહ્યું છે અને દેશ હવે દૂધ ઉત્પાદનમાં આત્મનિર્ભર અને નિકાસકાર બન્યો છે. શાહે કહ્યું કે મહિલા સશક્તિકરણ અને કુપોષણ સામે લડવામાં ડેરી સહકારી સંસ્થાઓએ પણ મોટી ભૂમિકા ભજવી છે. સહકારી ક્ષેત્ર અને ડેરી સહકારી સંસ્થાઓએ ગ્રામીણ વિકાસમાં ઘણું કામ કર્યું છે. અમિત શાહે જાહેરાત કરી હતી કે જૈવિક ખેતી અને નિકાસને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ત્રણ બહુવિધ સહકારી મંડળીઓની સ્થાપના કરવામાં આવી રહી છે. તેમણે કહ્યું કે આ મહિનાના અંત સુધીમાં અમૂલ ઓર્ગેનિક ઉત્પાદનોને પ્રોત્સાહન આપવા માટે નિકાસ ગૃહની સ્થાપના કરશે.