ભારતીય પરિવારો અને મંદિરોમાં સવારે અને સાંજે શંખ ફૂંકવાની પરંપરા છે. જો આપણે દરરોજ શંખ ફૂંકીએ તો તે ખૂબ જ ફાયદાકારક સાબિત થઈ શકે છે.
1.શંખ વગાડવાથી શ્વાસ લેવાની ક્ષમતા વધે છે. તે આપણી થાઇરોઇડ ગ્રંથિ અને કંઠસ્થાનને વ્યાયામ કરે છે અને વાણી સંબંધિત કોઈપણ પ્રકારની સમસ્યાને દૂર કરવામાં મદદ કરે છે.
2. દરરોજ શંખ વગાડવાથી ગુદામાર્ગના સ્નાયુઓ મજબૂત થાય છે. શંખ વગાડવું મૂત્રમાર્ગ, મૂત્રાશય, પેટના નીચેના ભાગ, ડાયાફ્રેમ, છાતી અને ગરદનના સ્નાયુઓ માટે ઉત્તમ છે. શંખ વગાડવાથી આ અંગોની કસરત થાય છે.
3. શંખ વગાડવાથી કરચલીઓની સમસ્યા પણ ઓછી થાય છે. જ્યારે આપણે શંખ વગાડીએ છીએ, ત્યારે આપણા ચહેરાના સ્નાયુઓ ખેંચાય છે, જેનાથી કરચલીઓ ઓછી થાય છે.
4. શંખમાં 100% કેલ્શિયમ હોય છે. રાત્રે પાણીથી ભરેલો શંખ રાખો અને સવારે ત્વચા પર માલિશ કરો. તેનાથી ચામડીના રોગો દૂર થશે.
5. શંખ વગાડવાથી પણ તણાવ દૂર થાય છે. જે લોકો ખૂબ જ તણાવમાં હોય તેમણે શંખ વગાડવો જોઈએ. કારણ કે શંખ વગાડતા મનમાંથી તમામ વિક્ષેપો દૂર થઈ જાય છે. શંખ વગાડવાથી ઘરની નકારાત્મક ઉર્જા પણ દૂર રહે છે. જે ઘરોમાં શંખનો પાઠ ભણાવવામાં આવે છે ત્યાં ક્યારેય નકારાત્મકતા આવતી નથી.
6. શંખ વગાડવાથી પણ હાર્ટ એટેકથી બચી શકાય છે. જે વ્યક્તિ નિયમિત રીતે શંખ વગાડે છે તેને ક્યારેય હાર્ટ એટેક આવતો નથી. શંખ ફૂંકવાથી તમામ અવરોધો દૂર થાય છે. એ જ રીતે વારંવાર શ્વાસ લેવાથી અને બહાર કાઢવાથી ફેફસાં સ્વસ્થ રહે છે. યોગ, કુંભક, રેચક, પ્રાણાયામની ત્રણ ક્રિયાઓ એક સાથે શંખ વગાડવાથી સિદ્ધ થાય છે.
7. શંખનો આકાર પૃથ્વીની રચના જેવો જ છે. નાસા અનુસાર – શંખ ફૂંકવાથી કોસ્મિક એનર્જી બહાર આવે છે જે બેક્ટેરિયાનો નાશ કરે છે અને લોકોને ઉર્જા અને શક્તિ આપે છે.
8 ફેફસાના રોગોને દૂર કરે છે: શંખ વગાડવું એ ચહેરા, શ્વસનતંત્ર, શ્રાવ્ય તંત્ર અને ફેફસાં માટે ઉત્તમ કસરત છે. જે લોકોને શ્વાસ લેવામાં તકલીફ હોય તેમને શંખ ફૂંકવાથી રાહત મળે છે. જે લોકો દરરોજ શંખ ફૂંકે છે તેમને ગળા અને ફેફસાના રોગો થતા નથી. તેનાથી મેમરી પાવર પણ વધે છે.
9. વૈજ્ઞાનિકોનું માનવું છે કે જ્યાં સુધી શંખનો અવાજ જાય છે ત્યાં સુધી ધ્વનિના સ્પંદનો ઘણા રોગોના કીટાણુઓને પછાડે છે અથવા નાશ કરે છે. જો દરરોજ શંખ વગાડવામાં આવે તો પર્યાવરણ જંતુઓથી મુક્ત રહી શકે છે. બર્લિન યુનિવર્સિટીએ શંખના અવાજ પર સંશોધન કર્યું અને જાણવા મળ્યું કે તેના તરંગો બેક્ટેરિયા અને અન્ય જીવાણુઓને મારવા માટે ઉત્તમ અને સસ્તી દવા છે. દરરોજ સવાર-સાંજ શંખ ફૂંકવાથી વાતાવરણ જીવજંતુઓથી મુક્ત રહે છે. તેથી જ સવાર-સાંજ શંખ ફૂંકવાની પરંપરા છે.
10. હાડકાંને મજબૂત બનાવે છે: શંખમાં કેલ્શિયમ, સલ્ફર અને ફોસ્ફરસ ભરપૂર માત્રામાં હોય છે. આ તત્વો હાડકાંને મજબૂત બનાવવા માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. તેથી શંખને પાણીમાં રાખીને પીવો.