- ચોખાની નિકાસ પરનો પ્રતિબંધ હટાવવા વિચારણા: હાલમાં એફસીઆઈ પાસે 289 લાખ ટન ઘઉંનો સ્ટોક છે
સરકારે ભાવ વધારાને રોકવા માટે ઓગસ્ટથી ઘઉંના ખુલ્લા બજારમાં વેચાણ ફરી શરૂ કરવાનો નિર્ણય લીધો છે અને નિકાસકારોની માંગના જવાબમાં બિન-બાસમતી ચોખાની કેટલીક જાતોની નિકાસ પરનો પ્રતિબંધ હટાવવાનો નિર્ણય લેવાની શક્યતા છે. એફસીઆઈ દ્વારા ઘઉંના સ્ટોકના વેચાણનો માર્ગ મોકળો કરતા, ખાદ્ય મંત્રાલયે મિલરો જેવા ખાનગી જથ્થાબંધ ખરીદદારો માટે લઘુત્તમ વેચાણ કિંમત રૂ. 2,325 પ્રતિ ક્વિન્ટલ નક્કી કરી છે, જે વર્તમાન બજાર કિંમત રૂ. 2,400 પ્રતિ ક્વિન્ટલ કરતાં ઓછી છે. તેવી જ રીતે, જથ્થાબંધ ખરીદદારો માટે ચોખાની લઘુત્તમ વેચાણ કિંમત 2,800 રૂપિયા પ્રતિ ક્વિન્ટલ નક્કી કરવામાં આવી છે. આ કિંમતોમાં એફસીઆઇ ડેપોના ટ્રાન્સપોર્ટેશન ચાર્જનો સમાવેશ થતો નથી.
એક સત્તાવાર સંદેશાવ્યવહારમાં, મંત્રાલયે કહ્યું છે કે અનલોડ કરવા માટેના અનાજના જથ્થાનો નિર્ણય એફ.સી.આઇ દ્વારા પી. ડી.એસ, બફર ધોરણો અને 20 લાખ ટનના વધારાના જથ્થાને ધ્યાનમાં રાખીને મંત્રાલય સાથે પરામર્શ કરીને નક્કી કરવામાં આવશે. હાલમાં એફસીઆઈ પાસે 289 લાખ ટન ઘઉંનો સ્ટોક છે.
સરકાર ખુલ્લા બજારમાં ઘઉંનું વેચાણ ફરી શરૂ કરશે અને કેટલાક ચોખાની નિકાસ પરના નિયંત્રણો હટાવી શકે છે. એફસીઆઈ પાસે ઘઉં અને ચોખાના સ્ટોક માટે લઘુત્તમ વેચાણ કિંમતો નક્કી કરવામાં આવી છે. નિકાસ પ્રતિબંધ હટાવવાનો નિર્ણય મંત્રી જૂથ દ્વારા લેવામાં આવશે. સરકારી સહકારી મંડળીઓ અડદની ખરીદી માટે ખેડૂતોની પૂર્વ નોંધણી કરાવી રહી છે. સરકાર સબસિડીવાળા ભારત ચોખાના ભાવમાં રૂ. 29 પ્રતિ કિલો સુધી વધારો કરી શકે છે કારણ કે તે બજારમાં ફરી પ્રવેશવાના સંકેતો દર્શાવે છે. બજાર દરો સાથેના ભાવમાં તફાવત સંભવિત વૃદ્ધિને બળ આપે છે.
દરમિયાન, સરકાર ચોખાની નિકાસ પરનો પ્રતિબંધ હટાવવાનું વિચારી રહી છે કે કેમ તે અંગેના પ્રશ્નના જવાબમાં કેન્દ્રીય વાણિજ્ય પ્રધાન પીયૂષ ગોયલે જણાવ્યું હતું કે, “આ નિર્ણયો મંત્રીઓના જૂથ દ્વારા લેવામાં આવે છે. અમે સમયાંતરે મળીએ છીએ, અમે કૃષિ ઉત્પાદનનું મૂલ્યાંકન કરીએ છીએ. ઉત્પાદન, વપરાશ પેટર્ન, છૂટક અને જથ્થાબંધ બજારોમાં કિંમત અને અમે સંતુલિત નિર્ણય લઈએ છીએ.” કેન્દ્રએ સ્થાનિક પુરવઠો વધારવા માટે 20 જુલાઈ, 2023 થી બિન-બાસમતી સફેદ ચોખાની નિકાસ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે.
અન્ય એક પગલામાં, ગ્રાહક બાબતોના વિભાગે બુધવારે જણાવ્યું હતું કે બે સરકારી સહકારી મંડળીઓએ ખરીદી માટે અડદ ઉગાડતા ખેડૂતોની પૂર્વ નોંધણી શરૂ કરી છે. સરકારે ખેડૂતોને તેમની પાસેથી લઘુતમ ટેકાના ભાવ પર કઠોળ ખરીદવાની ખાતરી આપી છે. વિભાગે એમ પણ જણાવ્યું હતું કે મજબૂત ખરીફ વાવણી અને આયાતને કારણે ઈન્દોર અને દિલ્હીના મુખ્ય બજારોમાં અડદના જથ્થાબંધ ભાવમાં અનુક્રમે 3.1% અને 1.1% નો ઘટાડો થયો છે. ઘરેલું કિંમતોની અનુરૂપ, આયાતી અડદના ભાવમાં પણ ઘટાડો જોવા મળી રહ્યો છે.
