- માર્ચ મહિનાના વણવપરાયેલ પૈસા 1 એપ્રિલે જ સેટલ કરી દેવાનો નિર્ણય: અગાઉ પાંચ રાજ્યોમાં પાયલોટ પ્રોજેકટ શરૂ કર્યા બાદ હવે તમામ રાજ્યોમાં અમલવારી કરાશે
કેન્દ્ર સરકાર તરફથી રાજ્યોને મળતા ભંડોળને લઈને અનેક પ્રશ્નો ઉભા થઇ રહ્યા છે. તેવામાં હવે આ ભંડોળની રકમ વણવપરાયેલ રહેતી હોય કેન્દ્ર સરકારે નિર્ણય કર્યો છે કે જે ભંડોળ વપરાયું નહિ હોય તેને 1 એપ્રિલે પરત લઈ લેવામાં આવશે.
સિંગલ નોડલ એજન્સી મારફત કેન્દ્ર તરફથી રાજ્યોને ન ખર્ચાયેલા ભંડોળની પતાવટ 1 એપ્રિલના રોજ એક દિવસમાં થશે. આ પગલાનો હેતુ ભંડોળના ઉપયોગને વધુ કાર્યક્ષમ અને પારદર્શક બનાવવાનો છે. ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ એક્સપેન્ડિચર અને રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા વણવપરાયેલી રકમને વાસ્તવિક સમયમાં પતાવટ કરવા માટે એસએનએ સિસ્ટમને અપગ્રેડ કરી રહી છે, જેનાથી વણવપરાયેલા ભંડોળ પર વ્યાજની ચૂકવણી અંગેના વિવાદોને અટકાવી શકાય છે. એસએનએ એકાઉન્ટનો ઉપયોગ કેન્દ્રીય પ્રાયોજિત કાર્યક્રમો માટે રાજ્યોમાં ફંડ ટ્રાન્સફર કરવા માટે થાય છે અને ખર્ચ માટે સમયરેખા હોય છે. બિનખર્ચિત નાણાંની પતાવટ હાલમાં ત્રિમાસિક અથવા માસિક ધોરણે થાય છે. ડિપાર્ટમેન્ટ ઑફ એક્સપેન્ડિચર અને રિઝર્વ બેન્ક ઑફ ઈન્ડિયા
રાજ્યો દ્વારા વણવપરાયેલી રકમને વાસ્તવિક સમયમાં પતાવટ કરવા માટે એસએનએ સિસ્ટમને અપગ્રેડ કરવા માટે સાથે મળીને કામ કરી રહ્યા છે, જે રાજ્યના એસએનએમાં પડેલા આવા બિનખર્ચિત ભંડોળ પર મેળવેલા વ્યાજની ચુકવણી અંગેના વિવાદોને પણ દૂર કરશે, જાણકાર અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું.
સરકાર અને બેંકિંગ રેગ્યુલેટરે પહેલાથી જ પાંચ રાજ્યોમાં એક પાયલોટ પ્રોજેક્ટ શરૂ કર્યો છે અને 1 એપ્રિલથી સમગ્ર ભારતમાં તેનો અમલ કરશે, એમ તેઓએ જણાવ્યું હતું. આ એસએનએ કાર્યક્ષમતાને આગલા સ્તરે લઈ જઈ રહ્યું છે, જેનાથી ભંડોળનો ઉપયોગ વધુ કાર્યક્ષમ અને વધુ પારદર્શક રીતે થઈ રહ્યો છે,એક વરિષ્ઠ અધિકારીએ જણાવ્યું હતું.
હાલમાં, રાજ્યો રાજ્ય-સ્તરની સિંગલ નોડલ એજન્સીઓ પાસે પડેલા બિનઉપયોગી ભંડોળ પર ઉપાર્જિત વ્યાજ કમાઈ રહ્યા છે, એમ અધિકારીએ જણાવ્યું હતું. કેટલાક રાજ્યોએ આવા ભંડોળ પર કેન્દ્રના હિસ્સા પર વ્યાજ ચૂકવ્યું નથી, એમ તેમણે ઉમેર્યું.
મોટાભાગના રાજ્યો વ્યાજની વહેંચણી પર તેમને મોકલવામાં આવેલા સંદેશાવ્યવહારનું પાલન કરતા નથી, કેન્દ્રએ કહ્યું છે કે જ્યાં સુધી રાજ્યો 31 માર્ચ સુધીમાં વ્યાજ ચૂકવશે નહીં, ત્યાં સુધી તે તેમને ઓફર કરવામાં આવતી 50-વર્ષની વ્યાજ મુક્ત લોન મુક્ત કરશે નહીં. નવી એસએનએ કાર્યક્ષમતા સાથે, તે વિવાદ ઉભો થશે નહીં અને રાજ્યોએ નવી મંજૂરી મેળવતા પહેલા રકમ ખતમ કરવી પડશે,અધિકારીએ જણાવ્યું હતું.