ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન સેક્સ હોર્મોન્સ મગજને માતૃત્વ માટે કેવી રીતે તૈયાર કરે છે
હેલ્થ ન્યુઝ
વૈજ્ઞાનિકોએ એક નવા અભ્યાસમાં ખુલાસો કર્યો છે કે કેવી રીતે ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન સ્ત્રી સેક્સ હોર્મોન્સ મગજને માતૃત્વ માટે તૈયાર કરે છે. ઉંદરોનો અભ્યાસ કર્યા બાદ વૈજ્ઞાનિકો આ નિષ્કર્ષ પર પહોંચ્યા છે.
બ્રિટનની ફ્રાન્સિસ ક્રીક ઇન્સ્ટિટ્યૂટના સંશોધકોએ શોધી કાઢ્યું કે એસ્ટ્રોજન અને પ્રોજેસ્ટેરોન હોર્મોન્સ પેરેન્ટિંગ સાથે સંકળાયેલા મગજના અમુક ચોક્કસ ન્યુરોન્સ પર કાર્ય કરે છે.
હોર્મોન્સ મુખ્યત્વે અંડાશયમાં ઉત્પન્ન થાય છે અને પ્રજનન વગેરે માટે જવાબદાર છે.
સંશોધકોએ તેનું રેકોર્ડિંગ કર્યા પછી મગજનો અભ્યાસ કર્યો અને જાણવા મળ્યું કે મગજનો એક વિશેષ વિસ્તાર ‘મેડિયલ પ્રીઓપ્ટિક એરિયા’ (MPOA) હાઇપોથેલેમસ (મગજનો એક ભાગ) માં સ્થિત છે. એસ્ટ્રોજન ચેતાકોષોને વધુ ઉત્તેજિત કરે છે, જ્યારે પ્રોજેસ્ટેરોન આ ચેતાકોષો વચ્ચે વધુ જોડાણો ઉમેરીને સંચારમાં વધારો કરે છે. આ ચેતાકોષોને સિનેપ્સ કહેવામાં આવે છે.
જ્યારે સંશોધકોએ સેક્સ હોર્મોન્સને એમપીઓએ ન્યુરોન્સને અસર કરતા અટકાવ્યા, ત્યારે ઉંદરોએ ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન અને જન્મ આપ્યા પછી પણ માતૃત્વની લાગણી દર્શાવી ન હતી.
સંશોધકો ક્યાં નિષ્કર્ષ પર પહોંચ્યા?
આનાથી સંશોધકો નિષ્કર્ષ પર પહોંચ્યા કે ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન ચોક્કસ સમયગાળો હોય છે જ્યારે આ હોર્મોન્સ અસરમાં આવે છે. આ અભ્યાસ ‘સાયન્સ’ જર્નલમાં પ્રકાશિત થયો છે.
પહેલાં એવું માનવામાં આવતું હતું કે જન્મ સમયે ઉત્પન્ન થતા હોર્મોન્સ માતાના વર્તન માટે સૌથી મહત્વપૂર્ણ છે.
