વર્ષ 2023માં અર્થતંત્ર ટનાટન રહ્યા બાદ હવે આજથી શરૂ થયેલા નવા વર્ષ 2024માં પણ અર્થતંત્ર ટનાટન જ રહેવાનું છે તેવો આશાવાદ નિષ્ણાંતોએ જાહેર કર્યો છે. જેમાં જીડીપી 8 ટકાની સાથે વૃદ્ધિ યથાવત રાખશે ઉપરાંત અર્થતંત્રનું કદ 4 ટ્રીલિયન ડોલરને આંબશે તેવો પણ અંદાજ જાહેર કરાયો છે.
ઇઝરાયલ-પેલેસ્ટાઇન સંઘર્ષ, યુએસના ઊંચા વ્યાજ દરો, મજબૂત ડોલર સહિતના મુદ્દે બાકીનું વિશ્વ દબાણમાં હતું. તેવામાં 2023માં ભારતીય અર્થતંત્ર સમૃદ્ધ થયું હતું. રોકાણકારોએ ભારતની આર્થિક સ્થિતિસ્થાપકતાનો હિસ્સો મેળવવા માટે શેરોમાં નાણાં રેડ્યા જ્યારે કંપનીઓ રેકોર્ડ રકમ એકત્ર કરવા બજારમાં દોડી ગઈ અને કોર્પોરેટોએ ઉદારતાપૂર્વક ફરીથી રોકાણ કરવાનું શરૂ કર્યું. બેંકો હાલ ફૂલ ગુલાબી સ્થિતિમાં છે, અને સરકારની નાણાકીય મજબૂત છે, જોકે ફુગાવો પણ થોડો ચિંતાનો વિષય રહ્યો છે.
નવી સરકારના કાર્યકાળમાં 2024-29ની વચ્ચે ભારતીય અર્થવ્યવસ્થા 5 ટ્રિલિયન ડોલરના મહત્વાકાંક્ષી લક્ષ્યાંક સુધી પહોંચી ત્રીજી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બની જશે
ભારતના અર્થતંત્રના નિષ્ણાંતોનો એક સુર રહ્યો છે કે વર્ષ 2024માં ભારતીય અર્થતંત્ર 4 ટ્રિલિયન ડોલરનો આંકડો પાર કરવા માટે તૈયાર છે. આદિત્ય બિરલા ગ્રૂપના ચેરમેન કુમાર મંગલમ બિરલાએ જણાવ્યું હતું કે 2024 માં, કેપેક્સ ચક્રના તમામ એન્જિન – કેન્દ્ર, રાજ્યો, કોર્પોરેટને ફાયદો કરાવશે. 16મા નાણાપંચના નવા નિયુક્ત અધ્યક્ષ, પ્રોફેસર અરવિંદ પનાગરિયાએ જણાવ્યું કે 2024 એ વર્ષ બનશે જેમાં ભારત એવા સુધારાઓ રજૂ કરશે જે તેને 8% થી વધુ વૃદ્ધિના માર્ગ તરફ આગળ ધપાવશે. વધુમાં મેન્યુફેક્ચરિંગ વધુ અત્યાધુનિક ઉત્પાદનોમાં પરિપક્વ થશે – સપ્લાય ચેન વધુ ઊંડી બનશે તેમ રેલ્વે, સંચાર અને ઇલેક્ટ્રોનિક્સ અને ઇન્ફર્મેશન ટેક્નોલોજીના પ્રધાન અશ્વિની વૈષ્ણવે જણાવ્યું હતું.
વડાપ્રધાનની આર્થિક સલાહકટ પરિષદના અધ્યક્ષ બીબેક દેબરોયે જણાવ્યું કે વિશ્વભરમાં જે કંઈ પણ થઈ રહ્યું છે, તે નિકાસને અસર કરે છે.આર્થિક ડેટા સામાન્ય રીતે નાણાકીય વર્ષ માટે હોય છે, કેલેન્ડર વર્ષ માટે નહીં. કેલેન્ડર વર્ષ 2024 માટે સમાયોજિત, તે નિશ્ચિત છે કે ભારત 7% વાસ્તવિક વૃદ્ધિ તરફ આગળ વધી રહ્યું છે.
નવી સરકાર દ્વારા અપેક્ષિત રાજકોષીય એકત્રીકરણ હોવા છતાં સરકારી ખર્ચ ખાસ કરીને મૂડી ખર્ચમાં ઘટાડો થવાનું કોઈ કારણ નથી. રોકાણ પુન:પ્રાપ્ત થવાનું શરૂ થયું છે અને તેથી ગ્રામીણ અને શહેરી વિસ્તાર બંનેનો વપરાશ પણ વધ્યો છે. ભારતની જીડીપી 2023 માં લગભગ 3.7 ટ્રિલિયન ડોલર હતી. 2024-29ની સરકારની મુદતની લગભગ મધ્યમાં, એક સમયે અર્થતંત્ર 5 ટ્રિલિયન ડોલરના મહત્વાકાંક્ષી લક્ષ્યાંક સુધી પહોંચી જશે અને ભારત વિશ્વની ત્રીજી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બની જશે. જો કે 2024 માં, જર્મની અને જાપાન હજી પણ આગળ હશે. 4 ટ્રિલિયન ડોલરની અર્થવ્યવસ્થા 2047 માં “વિકસિત” ભારત માટેના માર્ગને વધુ મજબૂત બનાવશે. 2047 માટે ઘણા અંદાજો છે.
ફુગાવાને અંકુશમાં રાખવા તમામ પ્રયાસો થશે
સરકારના લક્ષ્યાંકમાં વર્ષ 2024 મહત્વનો ભાગ ભજવવાનો છે. આ વર્ષમાં અર્થતંત્ર 4 ટ્રીલિયન ડોલરનું કદ ધરાવશે. જેના માટે સરકાર ફુગાવાને અંકુશમાં રાખવા તમામ પ્રયાસો કરશે. વધુમાં નિષ્ણાંતોના જણાવ્યા મુજબ આ વર્ષે સરકાર અને આરબીઆઇના પ્રયાસો સફળ રહ્યા તો ફુગાવો અંકુશમાં રહેશે અને અર્થતંત્ર જેટગતીએ આગળ ધપતું રહેશે.
મોદીની હેટ્રિક સાથે રાજકીય સ્થિરતા જળવાઈ રહે તેવી શકયતા
કોઈ પણ અર્થતંત્ર માટે રાજકીય સ્થિરતા પણ જરૂરી છે. કારણકે સરકાર બદલે એટલે તેની રીત પણ બદલે છે. બદલાવ એ અર્થતંત્રની દિશા પણ બદલે છે. અર્થતંત્રની ગતિમાં અવરોધ પણ ઉભો કરે છે. ત્યારે આ વર્ષે વડાપ્રધાન પદે મોદીની હેટ્રિક સાથે રાજકીય સ્થિરતા જળવાઈ રહે તેવું નિષ્ણાંતોનું માનવું છે. એટલે અર્થતંત્ર જે દિશામાં છેલ્લા 10 વર્ષથી જઈ રહ્યું છે. તે જ દિશામાં આગળ વધશે. તેની દિશામાં કોઈ ફેરફાર નહિ થાય.
સોનાનો ભાવ 70 હજારને પાર જવાની સંભાવના
2023ની શરૂઆતમાં સોનાના ભાવ 56 હજાર હતા, જે વર્ષના અંતમાં 64 હજારે પહોંચ્યા: નવા વર્ષે પણ આવી જ તેજીની આશા
વર્ષ 2023માં સોનું ભારતીય રોકાણકારોની નંબર વન પસંદગી રહ્યું. ધીમે ધીમે સોનાના ભાવમાં વધારો થતો રહ્યો. સોનાએ વર્ષની શરૂઆત 56 હજાર રૂપિયા પ્રતિ 10 ગ્રામની આસપાસ કરી હતી અને વર્ષના અંત સુધીમાં સોનાનો ભાવ 64 હજાર રૂપિયાને પાર કરી ગયો હતો. આગામી વર્ષ 2024માં પણ સોનાનો દબદબો ચાલુ રહેવાની ધારણા છે. એવું માનવામાં આવે છે કે સોનાના ભાવ 70 હજાર રૂપિયા પ્રતિ 10 ગ્રામ સુધી પહોંચી શકે છે. નિષ્ણાતોના મતે રૂપિયાની સ્થિરતા, ભૌગોલિક રાજકીય અનિશ્ચિતતાઓ અને વૈશ્વિક મંદીના કારણે સોનાના ભાવમાં વધારો થવાની સંભાવના છે.
કોમોડિટી સ્ટોક એક્સચેન્જ એમસીએક્સ પર સોનાની કિંમત 63,060 રૂપિયા પ્રતિ 10 ગ્રામ છે અને આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં તે 2,058 યુએસ ડોલર પ્રતિ ઔંસની આસપાસ છે. હાલમાં એક ડોલરની કિંમત 83 રૂપિયાથી વધુ છે. રશિયા-યુક્રેન અને ઈઝરાયેલ અને હમાસ વચ્ચેના યુદ્ધને કારણે મધ્ય પૂર્વમાં તણાવ વધ્યો હતો. આ કારણે ડિસેમ્બરની શરૂઆતમાં સોનાના ભાવ ફરી આસમાને પહોંચ્યા હતા. વર્ષ 2024માં પણ સોનાના ભાવમાં આવો જ વધારો ચાલુ રહેશે.
સોનું ડિસેમ્બરમાં લગભગ રૂ. 64 હજાર પ્રતિ 10 ગ્રામ અને 2,140 ડોલર પ્રતિ ઔંસની સર્વોચ્ચ સપાટીએ પહોંચી ગયું છે. બજાર નિષ્ણાતોએ અપેક્ષા રાખી છે કે 2024માં તેની કિંમત વધીને 2,400 ડોલર થશે. જો રૂપિયો સ્થિર રહેશે તો સોનું રૂ. 70,000ની આસપાસ પહોંચવાની પૂરી શક્યતા છે. વિદેશી સંસ્થાકીય રોકાણકારો ભારતમાં સામાન્ય ચૂંટણી દરમિયાન વેચાણ કરી શકે છે. તેનાથી રૂપિયો વધુ નબળો પડી શકે છે.
આ કારણે સોનાની કિંમતમાં વધુ વધારો થઈ શકે છે. નિષ્ણાતોના મતે સોનાની કિંમતમાં વધારાને કારણે છૂટક જ્વેલરીની ખરીદી ઘટી છે. બજારમાં સોલિડ બાર અને સિક્કાની માંગ વધી છે. અમેરિકી ડોલરની મજબૂતીથી સોનાની કિંમતમાં પણ વધારો થયો છે. યુએસ ફેડરલ રિઝર્વે વ્યાજદરમાં 22 વર્ષમાં સર્વોચ્ચ સ્તરે વધારો કર્યો છે. જેના કારણે સોનાના ભાવમાં પણ વધારો થયો છે.
