બાળકોથી લઈને મોટાઓ સુધી… દરેક વ્યક્તિ પાવભાજીના સ્વાદ પ્રત્યે આકર્ષાય છે. તે ઘણી બધી શાકભાજીઓને એકસાથે ભેળવીને બનાવવામાં આવે છે. પાવ ભાજી એ મુંબઈમાં ઉદભવેલી એક લોકપ્રિય ભારતીય સ્ટ્રીટ ફૂડ વાનગી છે. તેમાં બટાકા, ગાજર અને વટાણા જેવા શાકભાજીના મિશ્રણથી બનેલી સ્વાદિષ્ટ અને મસાલેદાર કઢીનો સમાવેશ થાય છે, જે ટામેટા આધારિત ગ્રેવીમાં રાંધવામાં આવે છે. આ કઢી પાવ સાથે પીરસવામાં આવે છે, જે એક પ્રકારનો નરમ અને રુંવાટીવાળો બ્રેડ રોલ છે, જે સામાન્ય રીતે માખણથી પકવવામાં આવે છે અથવા શેકવામાં આવે છે. મસાલેદાર અને સ્વાદિષ્ટ કઢી અને નરમ અને સહેજ મીઠા પાવનું મિશ્રણ સ્વર્ગમાં બનેલું મેચ છે, જે પાવ ભાજીને તમામ ઉંમરના લોકો માટે એક પ્રિય નાસ્તો અથવા ભોજન વિકલ્પ બનાવે છે.જે દાયકાઓથી લોકોના સ્વાદને મોહિત કરી રહી છે.
આ સ્વાદિષ્ટ અને મસાલેદાર કરી બટાકા, ગાજર, વટાણા અને ડુંગળી સહિત વિવિધ શાકભાજીનું એક માસ્ટરપીસ મિશ્રણ છે, જે સમૃદ્ધ અને સુગંધિત ટામેટા આધારિત ગ્રેવીમાં રાંધવામાં આવે છે. પછી કરી પાવ સાથે પીરસવામાં આવે છે, જે એક પ્રકારનો નરમ અને ફ્લફી બ્રેડ રોલ છે જે સામાન્ય રીતે માખણ અથવા ટોસ્ટ કરવામાં આવે છે, જે વાનગીમાં એક સ્વાદિષ્ટ ટેક્સચરલ કોન્ટ્રાસ્ટ ઉમેરે છે. નરમ અને સહેજ મીઠી પાવ સાથે મસાલેદાર અને સ્વાદિષ્ટ કરીનું મિશ્રણ સ્વર્ગમાં બનેલું મેચ છે, જે પાવ ભાજીને તમામ ઉંમરના લોકો માટે પ્રિય નાસ્તો અથવા ભોજન વિકલ્પ બનાવે છે. ભલે તમે સ્થાનિક મુંબઈકર હોવ કે શહેરના મુલાકાતી, પાવ ભાજી એક એવી વાનગી છે જે ચોક્કસપણે અજમાવી જોઈએ જે તમને વધુ ખાવાની ઇચ્છા રાખશે. હકીકતમાં, પાવ ભાજી મુંબઈના રાંધણકળાનો એટલો અભિન્ન ભાગ છે કે તેના વિના શહેરના સ્ટ્રીટ ફૂડની કલ્પના કરવી મુશ્કેલ છે. ચોપાટીની ધમધમતી શેરીઓથી લઈને બાંદ્રાના ટ્રેન્ડી કાફે સુધી, પાવ ભાજી એક એવી વાનગી છે જેનો આનંદ જીવનના દરેક ક્ષેત્રના લોકો માણે છે, અને તેની લોકપ્રિયતા ટૂંક સમયમાં ઘટવાના કોઈ સંકેતો દેખાતા નથી. ગરમાગરમ પાવ સાથે ખાવાનો એક અલગ જ આનંદ છે. તો આ રહી માર્કેટ સ્ટાઇલ પાવ ભાજીની રેસીપી. ખાનારા પણ તેનો સ્વાદ ચાખીને કહેશે વાહ…
સામગ્રી:
ભાજી માટે:
2-3 મધ્યમ કદના બટાકા (બાફેલા)
1 કપ મિશ્ર શાકભાજી (ગાજર, વટાણા, કેપ્સિકમ, કોબીજ)
2 ટામેટાં (બારીક સમારેલા)
1 ડુંગળી (બારીક સમારેલી)
1 લીલું મરચું (ઝીણું સમારેલું)
1 ચમચી આદુ-લસણની પેસ્ટ
1/2 ચમચી હળદર પાવડર
1 ચમચી લાલ મરચું પાવડર
1 ચમચી ધાણા પાવડર
1 ચમચી જીરું પાવડર
1 ચમચી પાવ ભાજી મસાલો
1 ચમચી ગરમ મસાલો
1/2 ચમચી મીઠું (સ્વાદ મુજબ)
1/4 ચમચી ખાંડ
1/4 કપ માખણ (વધારવા માટે)
લીલા ધાણા (સજાવટ માટે)
1/2 કપ પાણી
પાવ માટે:
8 પાવ
1-2 ચમચી માખણ (તળવા માટે)
બનાવવાની રીત:
ભાજી:
સૌ પ્રથમ બટાકા અને મિશ્ર શાકભાજી (ગાજર, વટાણા, કેપ્સિકમ, કોબીજ) ઉકાળો. ઉકળ્યા પછી, તેમને સારી રીતે મેશ કરો. એક પેનમાં માખણ ગરમ કરો. જીરું ઉમેરો અને તેને તતડવા દો. હવે તેમાં બારીક સમારેલી ડુંગળી અને લીલા મરચાં ઉમેરો અને હળવા સોનેરી થાય ત્યાં સુધી સાંતળો. પછી તેમાં આદુ-લસણની પેસ્ટ ઉમેરીને 1-2 મિનિટ સાંતળો. આ પછી ટામેટાં ઉમેરો અને ટામેટાં નરમ થાય ત્યાં સુધી સારી રીતે શેકવા દો. હવે તેમાં હળદર પાવડર, લાલ મરચું પાવડર, ધાણા પાવડર, જીરું પાવડર અને પાવ ભાજી મસાલો ઉમેરો. સારી રીતે મિક્સ કરો અને મસાલાને 2-3 મિનિટ માટે શેકવા દો. પછી બાફેલા બટાકા અને મિક્સ શાકભાજી ઉમેરો અને સારી રીતે મિક્સ કરો. હવે તેમાં પાણી ઉમેરો અને મસાલા અને શાકભાજીને સારી રીતે મિક્સ કરો. શાકભાજીને ૫-૭ મિનિટ સુધી પાકવા દો, જેથી બધા સ્વાદ સારી રીતે ભળી જાય. છેલ્લે મીઠું, ખાંડ અને ગરમ મસાલો ઉમેરો અને સારી રીતે મિક્સ કરો. ભાજીને સારી રીતે મેશ કરો, માખણ ઉમેરો અને લીલા ધાણાથી સજાવીને પીરસો.
પાવ:
એક તવા પર માખણ ગરમ કરો અને પાવને વચ્ચેથી કાપીને તવા પર મૂકો અને તેને હળવા હાથે શેકો, જેથી પાવ સોનેરી અને ક્રિસ્પી બને.
કેવી રીતે પીરસવું:
ગરમાગરમ પાવ સાથે પાવ ભાજી પીરસો. જો તમે ઈચ્છો તો, તમે તેની સાથે ડુંગળી, લીંબુ અને લીલા ધાણાની ચટણી પણ પીરસી શકો છો.
ટિપ: જો તમે ઇચ્છો તો, તમે પાવ ભાજીમાં વધારાનું માખણ ઉમેરી શકો છો, જે તેનો સ્વાદ વધુ વધારશે.
સકારાત્મક પાસાં:
- 1. ફાઇબરથી ભરપૂર: પાવ ભાજીમાં વટાણા, ગાજર અને બટાકા જેવા વિવિધ શાકભાજી હોય છે, જે ડાયેટરી ફાઇબરથી ભરપૂર હોય છે. ફાઇબર પાચન સ્વાસ્થ્ય અને તૃપ્તિને પ્રોત્સાહન આપે છે.
- 2. વિટામિન અને ખનિજોનો સારો સ્ત્રોત: પાવ ભાજીમાં વપરાતા શાકભાજી વિટામિન A, C અને K, તેમજ પોટેશિયમ અને આયર્ન જેવા ખનિજોથી ભરપૂર હોય છે.
- 3. એન્ટીઑકિસડન્ટ ગુણધર્મો: પાવ ભાજીમાં વપરાતા ટામેટાં અને મસાલામાં એન્ટીઑકિસડન્ટ ગુણધર્મો હોય છે, જે શરીરને મુક્ત રેડિકલ અને ઓક્સિડેટીવ તણાવ સામે રક્ષણ આપવામાં મદદ કરે છે.
નકારાત્મક પાસાં:
- 1. ઉચ્ચ કેલરી ગણતરી: પાવ ભાજીમાં માખણ, તેલ અને રિફાઇન્ડ લોટનો ઉપયોગ થવાને કારણે સામાન્ય રીતે કેલરી વધુ હોય છે.
- 2. ઉચ્ચ સોડિયમ સામગ્રી: કરી અને પાવમાં સોડિયમ વધુ હોઈ શકે છે, જે હાઈ બ્લડ પ્રેશર અથવા અન્ય હૃદય સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ ધરાવતા લોકો માટે ચિંતાનો વિષય બની શકે છે.
- 3. રિફાઇન્ડ કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ: પાવ સામાન્ય રીતે રિફાઇન્ડ લોટમાંથી બનાવવામાં આવે છે, જે બ્લડ સુગર લેવલ અને ઇન્સ્યુલિન પ્રતિકારમાં વધારો કરી શકે છે.
- 4. ઉમેરેલી ખાંડ: પાવ ભાજીની કેટલીક વાનગીઓમાં ઉમેરેલી ખાંડનો સમાવેશ થઈ શકે છે, જે કેલરીની સંખ્યા વધારી શકે છે અને દાંત અને એકંદર સ્વાસ્થ્ય પર નકારાત્મક અસર કરી શકે છે.
સ્વસ્થ ફેરફારો:
- 1. આખા ઘઉંના પાવ અથવા બ્રેડનો ઉપયોગ કરો: ફાઇબરનું પ્રમાણ વધારવા માટે શુદ્ધ લોટના પાવને આખા ઘઉંના પાવ અથવા બ્રેડથી બદલો.
- 2. માખણ અને તેલનો ઉપયોગ ઓછો કરો: કેલરીની સંખ્યા ઘટાડવા માટે ઓછામાં ઓછી માત્રામાં માખણ અને તેલનો ઉપયોગ કરો.
- 3. શાકભાજીનું પ્રમાણ વધારો: પોષક તત્વોની ઘનતા અને ફાઇબરનું પ્રમાણ વધારવા માટે કરીમાં વધુ શાકભાજી ઉમેરો.
- 4. સ્વાદ માટે જડીબુટ્ટીઓ અને મસાલાનો ઉપયોગ કરો: મીઠું અથવા ખાંડ ઉમેરવાને બદલે, વાનગીમાં સ્વાદ ઉમેરવા માટે જડીબુટ્ટીઓ અને મસાલાનો ઉપયોગ કરો.