- ભારતીય સમય પ્રમાણે ગુરુવારે સવારે પરત આવે તેવી ધારણા
- સુનિતા વિલિયમ્સ અને વિલ્મોરને પૃથ્વી પર પરત લાવવા સ્પેસએક્સના ક્રૂ–10 એ ભરી ઉડાન
ભારતીય મૂળના અમેરિકન અવકાશયાત્રી સુનિતા વિલિયમ્સ અને તેમની સાથે અવકાશમાં ફસાયેલા બુચ વિલ્મોર ચાર દિવસ પછી, એટલે કે 19 માર્ચે આંતરરાષ્ટ્રીય અવકાશ મથક (આઈએસએસ)થી પૃથ્વી પર પાછા ફરશે. લાંબા અંતરાલ બાદ ઈલોન મસ્કની અવકાશ એજન્સી સ્પેસએક્સના રોકેટ ફોલ્કન 9ને 14 માર્ચ, શુક્રવારે ભારતીય સમય મુજબ સાંજે 4:30 વાગ્યે લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું. જેને યુએસ સ્પેસ એજન્સી નાસાએ તેને ફ્લોરિડાના કેનેડી સ્પેસ સેન્ટરથી લોન્ચ કર્યું. આમાં, ક્રૂ ડ્રેગન કેપ્સ્યુલ સાથે જોડાયેલ ચાર સભ્યોની ટીમ ISS માટે રવાના થઈ. આ મિશનને ક્રૂ-10 નામ આપવામાં આવ્યું છે.
નવી ટીમ – નાસાની એન મેકક્લેન અને નિકોલ આયર્સ, જાપાનની ટાકુયા ઓનિશી અને રશિયાની કિરીલ પેસ્કોવ – નાસાના કોમર્શિયલ ક્રૂ પ્રોગ્રામના ભાગ રૂપે કેનેડી સ્પેસ સેન્ટરથી સ્પેસએક્સ કેપ્સ્યુલમાં સવાર થઈ હતી. જેનાથી તેઓ વિલિયમ્સ, વિલ્મોર, નાસાના નિક હેગ અને રોસકોસ્મોસ અવકાશયાત્રી એલેક્ઝાન્ડર ગોર્બુનોવ સહિત હાલના ક્રૂને બદલી શકશે. આ સંક્રમણથી વિલ્મોર અને વિલિયમ્સ હવામાન પરિસ્થિતિઓને ધ્યાનમાં રાખીને આગામી સપ્તાહે તેમના નિર્ધારિત પ્રસ્થાન પહેલાં કામગીરી સોંપી શકશે.
વિલ્મોર અને વિલિયમ્સે મૂળ રીતે જૂનમાં બોઇંગના સ્ટારલાઇનર કેપ્સ્યુલ પર લોન્ચ કર્યું હતું જે એક ટૂંકા પરીક્ષણ મિશન માટે હતું. જોકે સુનિતા અને તેના સાથી બચ વિલ્મોર નવ મહિનાથી આઇએસએસ પર ફસાયેલા છે. તેમના અવકાશયાનમાં ટેક્નિકલ ખામી હતી, જેના કારણે તેમનું સમયસર પરત ફરવું શક્ય નહોતું. જેમાં હિલિયમ લીક અને થ્રસ્ટર નિષ્ફળતા સહિતની તકનીકી સમસ્યાઓએ નાસાને તેમના પાછા ફરવામાં વિલંબ કરવાની ફરજ પાડી, આખરે તેમને સ્પેસએક્સ મિશન પર પાછા લાવવાનો નિર્ણય લીધો. નવા સ્પેસએક્સ કેપ્સ્યુલ પર બેટરી સમારકામને કારણે તેમનું સ્વદેશ પરત ફરવાનું વધુ મુલતવી રાખવામાં આવ્યું, જેના કારણે એજન્સીએ પ્રક્રિયાને ઝડપી બનાવવા માટે નવીનીકૃત કેપ્સ્યુલનો ઉપયોગ કરવાનું કહ્યું.
શા માટે સુનીતા વિલિયમ્સ અને બુચ વિલ્મોરને અવકાશમાં મોકલવામાં આવ્યા હતા?
5 જૂન, 2024 ના રોજ, નાસાનું બોઇંગ ક્રૂ ફ્લાઇટ ટેસ્ટ મિશન શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું. આ મિશન હેઠળ, નાસાએ તેના બે અવકાશયાત્રીઓ સુનિતા વિલિયમ્સ અને બેરી બુચ વિલ્મોરને આઠ દિવસની યાત્રા પર મોકલ્યા. બંનેને સ્ટારલાઇનર અવકાશયાન દ્વારા મિશન પર મોકલવામાં આવ્યા હતા. તે સ્ટારલાઇનર અવકાશયાનની આંતરરાષ્ટ્રીય અવકાશ મથક (ISS) પર અવકાશયાત્રીઓ સાથેની પ્રથમ ઉડાન હતી.
સુનિતા અને બેરી જે મિશન પર છે તે નાસાના કોમર્શિયલ ક્રૂ પ્રોગ્રામનો એક ભાગ છે. હકીકતમાં, નાસાનું લક્ષ્ય અમેરિકન ખાનગી ઉદ્યોગ સાથે ભાગીદારીમાં યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સથી આંતરરાષ્ટ્રીય અવકાશ મથક પર સલામત, વિશ્વસનીય અને ઓછા ખર્ચે માનવયુક્ત મિશન મોકલવાનું છે. આ પરીક્ષણ મિશન આ જ હેતુ માટે શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું. આ મિશનનો ધ્યેય સ્ટારલાઇનરની સ્પેસ સ્ટેશન પર છ મહિનાના રોટેશનલ મિશન કરવાની ક્ષમતા દર્શાવવાનો હતો. ક્રૂ ફ્લાઇટ ટેસ્ટ લાંબા ગાળાની ફ્લાઇટ્સ પહેલાં તૈયારી ચકાસવા અને જરૂરી કામગીરી ડેટા એકત્રિત કરવા માટે ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યો હતો.
સુનિતા અને વિલમોર આટલા લાંબા સમય સુધી અવકાશમાં કેવી રીતે અટવાયા?
સ્ટારલાઇનર અવકાશયાનને લોન્ચ થયા પછી ઘણી સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડ્યો છે. આના કારણે, 5 જૂન પહેલા પણ ઘણી વખત લોન્ચ નિષ્ફળ ગયા હતા. લોન્ચ થયા પછી પણ અવકાશયાનમાં સમસ્યાઓના અહેવાલો હતા. નાસાએ જણાવ્યું હતું કે, અવકાશયાનના સર્વિસ મોડ્યુલના થ્રસ્ટરમાં એક નાનો હિલીયમ લીક થયો હતો. અવકાશયાનમાં ઘણા થ્રસ્ટર્સ હોય છે. તેમની મદદથી અવકાશયાન પોતાનો માર્ગ અને ગતિ બદલે છે. હિલીયમ ગેસની હાજરીને કારણે રોકેટ પર દબાણ સર્જાય છે. તેની રચના મજબૂત રહે છે, જે રોકેટને તેની ઉડાનમાં મદદ કરે છે. લોન્ચ થયાના 25 દિવસમાં અવકાશયાનના કેપ્સ્યુલમાં 5 વખત હિલીયમ લીક થયું હતું. 5 થ્રસ્ટર્સે કામ કરવાનું બંધ કરી દીધું હતું. વધુમાં, પ્રોપેલન્ટ વાલ્વ સંપૂર્ણપણે બંધ કરી શકાતો નથી. અવકાશમાં રહેલા ક્રૂ અને અમેરિકાના હ્યુસ્ટનમાં મિશન મેનેજર પણ સાથે મળીને તેને ઠીક કરવામાં અસમર્થ હતા.
ક્રૂ-10 મિશનમાં કોણ અવકાશમાં ગયું?
ક્રૂ-10 મિશન હેઠળ નાસાના કુલ ચાર અવકાશયાત્રીઓને આંતરરાષ્ટ્રીય અવકાશ મથક (ISS) પર મોકલવામાં આવી રહ્યા છે. આમાં કમાન્ડર તરીકે એન મેકલીનનું નામ શામેલ છે. આ ઉપરાંત, નિકોલ આયર્સ પાઇલટની ભૂમિકામાં હશે. જાપાનીઝ સ્પેસ એજન્સી (JAXA) ના અવકાશયાત્રી તાકુયા ઓનિશીને મિશન નિષ્ણાત તરીકે કાફલામાં મોકલવામાં આવશે. રશિયન અવકાશયાત્રી કિરીલ પેસ્કોવ મિશન નિષ્ણાત તરીકે જઈ રહ્યા છે.
સૌથી વધુ અવકાશયાત્રી સમય માટે અવકાશમાં ચાલવાનો રેકોર્ડ બનાવ્યો
તેમના લાંબા રોકાણ દરમિયાન વિલિયમ્સે મહિલા અવકાશયાત્રી દ્વારા સૌથી વધુ અવકાશયાત્રી સમય માટે અવકાશમાં ચાલવાનો રેકોર્ડ પણ બનાવ્યો. ત્યારે હવે તેઓએ પરત આવવા માટે આતુર છે. તેમજ બંને અવકાશયાત્રીઓએ તેમના પરિવારો સાથે ફરી મળવા અંગે ઉત્સાહ વ્યક્ત કર્યો હતો. ચર્ચના વડીલ વિલ્મોર, વ્યક્તિગત સેવા ફરી શરૂ કરવા માટે આતુર છે, જ્યારે વિલિયમ્સ તેના લેબ્રાડોર રીટ્રીવર્સને ચલાવવા માટે આતુર છે તેમ તેઓ જણાવ્યું હતું.
