- ઓસ્ટ્રેલિયન રેડ ડાયમંડ જામફળની સફળ પ્રાકૃતિક ખેતી કરી ખેડૂતોને નવી રાહ ચીંધી
- પ્રાકૃતિક ખેતી દ્વારા મીઠા અને સ્વાદિષ્ઠ ફળોનું કરે છે બમણુ ઉત્પાદન
- બાગાયતી પાકો માટે સરકાર દ્રારા ખેડૂતોને અપાઈ છે આર્થિક સહાય
સાબરકાંઠાના વડાલીના કેસરગંજના પ્રગતીશીલ ખેડૂતે ઓસ્ટ્રેલિયન રેડ ડાયમંડ જામફળની સફળ પ્રાકૃતિક ખેતી કરી ખેડૂતોને નવો રાહ ચિંધ્યો છે. ખેડૂત હરેશ પટેલે પરંપરાગત ખેતી છોડી બાગાયતમાં પ્રાકૃતિક ખેતી કરી ઓસ્ટ્રેલિયન રેડ ડાયમંડ જામફળની નવીન જાતની ખેતી કરી છે. સાબરકાંઠાના ઉષ્ણ વાતાવરણમાં સફળતા પૂર્વક ખેતી થકી 3 વર્ષના અંતે જામફળનું ઉત્પાદન મેળવી રહ્યા છે. ખેડૂતે પાટણ યુનિ. એગ્રિકલ્ચર ઇન ઇકોનોમિક્સમાં અનુસ્નાતકનો અભ્યાસ કર્યો છે. ત્યારે પરંપરાગત ખેતી છોડી બાગાયતમાં પ્રાકૃતિક ખેતી કરી મીઠા અને સ્વાદિષ્ઠ ફળપાકનું બમણુ ઉત્પાદન કરી રહ્યા છે. બાગાયતી પાકો માટે સરકાર દ્રારા ખેડૂતોને આર્થિક સહાય પણ આપવામાં આવે છે.
મળતી માહિતી મુજબ, સાબરકાંઠાના વડાલી તાલુકાના કેસરગંજના ખેડૂતે હરેશ પટેલે પરંપરાગત ખેતી છોડી બાગાયતમાં પ્રાકૃતિક ખેતી કરી ઓસ્ટ્રેલિયન રેડ ડાયમંડ જામફળની નવીન જાતને સાબરકાંઠાના ઉષ્ણ વાતાવરણમાં સફળતા પૂર્વક ખેતી થકી 3 વર્ષના અંતે જામફળનું ઉત્પાદન મેળવી રહ્યા છે. હરેશએ પાટણ યુનિ. એગ્રિકલ્ચર ઇન ઇકોનોમિક્સમાં અનુસ્નાતકનો અભ્યાસ કર્યો છે.
હરેશભાઇ જણાવે છે કે, 2008થી તેઓ ખેતી સાથે જોડાયા હતા. 2014માં તેઓ પ્રાકૃતિક ખેતીની શરૂઆત કરી હતી. પોતાના શૈક્ષણિક અનુભવો થકી તેઓ બાગાયતી ખેતી તરફ વળ્યા હતા. શરૂઆતમાં તેમણે સિતાફળના પાકની સફળ ખેતી કરી છે. ચાર એકરમાં સિતાફળના વૃક્ષોનું વાવેતર છે. ત્રણ વર્ષ અગાઉ આ ઓસ્ટ્રેલિયન રેડ ડાયમંડ જામફળના પાક વિશે જાણકારી મેળવી કલમો મંગાવી બે એકરમાં આ જામફળની ખેતીની શરૂઆર કરી હતી. આજે ત્રણ વર્ષની અંદર જ તેના ઉત્પાદનની શરૂઆત થઈ છે.
હરેશભાઈ વધુમાં ઉમેર્યું કે આ ઓસ્ટ્રેલિયન રેડ ડાયમંડ જામફળ ની ખેતી શરૂ કરવા કલમ અને અન્ય ખર્ચ રૂ. 3 લાખ થયો હતો. જેમાં બાગાયત વિભાગ દ્રારા તેમણે 50 હજાર સહાય મળી હતી. ઓસ્ટ્રેલિયન રેડ ડાયમંડના વાવેતરમાં બે વર્ષ બાદ ત્રણ વર્ષથી હવે ઉત્પાદન શરૂ થયુ જેમા પ્રતિ કિ. રૂ. 150ના ભાવે જામફળનું છુટક વેચાણ કરે છે. આ જામફળની મીઠાશ ચાખ્યા પછી લોકો તેના ચાહક બની ઘરે આવી જામફળ ખરીદે છે. અત્યાર સુધીમાં રૂ. 40,000 થી વધારેનું ઉત્પાદન થઈ ચુક્યુ છે અને હાલ ઉત્પાદન શરૂ છે. આ પ્રથમ વર્ષ હોઇ આવતા વર્ષે ઉત્પાદન વધશે તે ચોક્કસ છે. આ જામફળની વચ્ચે તેઓ આંતર પાકમાં સફેદ કાબુલી ચણા, ગલગોટા, કપાસ જેવા પાકો કરે છે. જેથી અન્ય ખર્ચ નીકળી શકે અને આર્થિક ફાયદો વધુ મળી શકે. આ સીવાય ચાર એકરમાં સિતાફળની ખેતી કરે છે.
વધુમાં તેમણે ઉમેર્યું કે, ઓછી જમીનમાંથી વધુ ઉત્પાદન મેળવવા માટે દિન પ્રતિદિન રાસાયણિક દવા તેમજ ખાતરોનો ભરપૂર માત્રામાં ઉપયોગ થઈ રહ્યો છે. જેના કારણે ખેતીમાં આર્થિક ખર્ચ વધે છે. તેમજ આ રાસાયણીક ખેતી જમીન પર્યાવરણ અને લોકોના સ્વસ્થ્ય પર વિપરીત અસર કરે છે. જેના કારણે કેન્સર જેવી જીવલેણ બીમારીઓનો લોકો ભોગ બની રહ્યા છે.
વધુમાં તેઓ જણાવે છે કે વડાલી તાલુકો શાકભાજીનું હબ ગણાય છે. શાકભાજીમાં રાસાયણીક દવાઓનો ભરપુર માત્રામાં ઉપયોગ થવાના કારણે અનેક બીમારીઓ પણ આ વિસ્તારના ખેડૂતોમાં જોવા મળી રહી છે. જમીન કઠણ અને બીન ઉપજાઉ બની રહી છે. આવનાર ભવિષ્ય પ્રાકૃતિક ખેતી જે જીરો બઝેટ ખેતી છે તે ખેડૂતો માટે આશિર્વાદ સમાન બનશે.
બાગાયત અધિકારી દિનેશ પટેલ જણાવે છે કે, સાબરકાંઠા જિલ્લામાં શરૂ થયેલી ઓસ્ટ્રેલિયન રેડ ડાયમંડ જામફળની પ્રાકૃતિક ખેતી આગામી સમયમાં વ્યાપક રીતે સફર બને અને જિલ્લાના અન્ય ખેડૂતો પણ બાગાયત ખેતી તરફ પ્રાકૃતિક ખેતીમાં આગળ વધશે તો દિન પ્રતિદિન રાસાયણિક ખેતીથી જળ જમીન અને વાતાવરણ સહિત લોકોનું આરોગ્ય બગડતું અટકશે તે નક્કી છે.
અહેવાલ : સંજય દીક્ષિત