આપણે એવું સાંભળતા આવ્યા છીએ કે એક માતા સો શિક્ષકની ગરજ સારે છે, પરંતુ એવું શક્ય નથી બનતું કે કોઈ બાળક કે બાળકી આજીવન તેની માતા પાસેથી જ શિક્ષણ લેતા રહે. ભણતર માટે શાળા અને શિક્ષક છે કે જયાં બાળકનો સર્વાંગી વિકાસ થાય. વિદ્યાર્થીના સર્વાંગી વિકાસ માટે જે પાયાની જરૂરિયાત છે તે છે શાળા અને શિક્ષક. હવે જરા વિચાર કરો કે માળખાકીય સુવિધાના નામે શાળાઓ તો ઉભી કરી દેવામાં આવશે પણ એ શાળામાં ભણાવનાર શિક્ષકો જ નહીં હોય તો શું થશે?.
રાજ્યમાં 27 વિદ્યાર્થી સામે 1 શિક્ષક જ છે, નવી શિક્ષણનીતિમાં 25 વિદ્યાર્થી દીઠ 1 શિક્ષક હોવો જોઈએ: 25:1નો રેશિયો જળવાય તો રાજ્યમાં 4 લાખ 61 હજાર 691 શિક્ષક હોય
ગુજરાતમાં અત્યારે સ્થિતિ એવી છે કે વિદ્યાર્થીની સંખ્યા પ્રમાણે જે શિક્ષકનો ગુણોત્તર જળવાવો જોઈએ તે નથી જળવાઈ રહ્યો અને આ સાબિતી ખુદ કેન્દ્રના શિક્ષણ મંત્રાલયના આંકડા પુરી રહ્યા છે.સોમવારે લોકસભામાં શેર કરવામાં આવેલ ડેટા દર્શાવે છે કે 2021-22માં ગુજરાતના મુખ્ય શિક્ષક-થી-વિદ્યાર્થીનો ગુણોત્તર મોટાભાગની શાળાની કેટેગરીઓ માટે રાષ્ટ્રીય સરેરાશ કરતા ઓછો છે. સમાન નંબરો ધરાવતી એકમાત્ર શ્રેણી ઉચ્ચ માધ્યમિક વિભાગ હતી, જ્યાં 27 વિદ્યાર્થીઓ માટે એક જ શિક્ષક છે. અન્ય કેટેગરીમાં, રાષ્ટ્રીય સ્તરે પ્રાથમિક વિભાગમાં શિક્ષક દીઠ 28 વિદ્યાર્થીઓ સામે ગુજરાતમાં 30, ઉચ્ચ પ્રાથમિકમાં રાષ્ટ્રીય સ્તરે 24 વિદ્યાર્થીઓ સામે ગુજરાતમાં માત્ર 26 હતા.
સૌથી વધુ અંતર માધ્યમિક વિભાગમાં હતું, જ્યાં રાષ્ટ્રીય સરેરાશ 19 વિદ્યાર્થીઓની સામે એક શિક્ષક સાથે માત્ર 32 વિદ્યાર્થીઓ હતા. માધ્યમિક વિભાગમાં, ગુજરાત કરતાં માત્ર બે રાજ્યો – બિહાર (73) અને ઝારખંડ (46)માં વિદ્યાર્થી-થી-શિક્ષકનો ગુણોત્તર વધુ હતો. કેન્દ્રીય શિક્ષણ મંત્રાલયના પર્ફોર્મન્સ ગ્રેડિંગ ઇન્ડેક્સ 2021-22 મુજબ, ગુજરાત એકંદર પ્રદર્શનમાં ટોચના આઠ રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં હતું અને તેને કેરળ, તમિલનાડુ અને મહારાષ્ટ્ર સાથે ’પ્રચેસ્ટા-3’ ગ્રેડ મળ્યો હતો.