આરોગ્ય મંત્રાલયે કહ્યું કે, રાજ્ય સરકારોએ ઇન્વેન્ટરી અંગે સજાગ થઈને ઓક્સિજનની ઉપલબ્ધતા ધ્યાને લેવી પડશે
કોરોના કટોકટીના સમયગાળામાં જ જ્યારે આ મહામારીમાં જીવવા માટે આવશ્યક ગણાતા પ્રાણ વાયુની જ ઘટ સર્જવાનું શરૂ થયું છે અને ભાવ બે ગણા વધી ગયા છે તેવા સમાચાર પ્રાપ્ત થયા છે. રાજ્ય સરકારો પાસે ઓક્સિજનની ઘટ થતા કોરોના સંક્રમિત દર્દીઓ ભારે હાલાકીનો સમાનો કરી રહ્યા છે તેવા સંજોગોમાં કેન્દ્રીય આરોગ્ય મંત્રાલયે કહ્યું છે કે ઓક્સિજનની કોઈ જ જાતની ઘટ નથી પરંતુ રાજ્ય સરકારોએ વ્યવસ્થિત ઇન્વેન્ટરી કરવાની જરૂરિયાત છે. હાલ તેમની પાસે કેટલો જથ્થો ઉપલબ્ધ છે અને કેટલી માંગ છે તેની કાળજી રાખવી જરૂરી છે અને જો આ પ્રકારે કાર્યરત થવાય તો ઓક્સિજનની કોઈ જ પ્રકારે ઘટ વર્તાશે નહીં.
તબીબી ઉપયોગ માટે ઓક્સિજનની અછત નથી પરંતુ રાજ્યોએ ઇન્વેન્ટરી મેનેજમેન્ટમાં સુધારો કરવો પડશે, એમ આરોગ્ય મંત્રાલયે મંગળવારે જણાવ્યું હતું. કેમ કે ઘણા રાજ્યોની હોસ્પિટલોમાં ઓક્સિજન સિલિન્ડરોની અછત હોવાના અહેવાલ છે.
આરોગ્ય મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે, ઓક્સિજન સપ્લાય અને રાજ્ય સરકારો સાથે સંકલનના વધુ સારા સંચાલન માટે આરોગ્ય મંત્રાલયના સંયુક્ત સચિવ, પેસો અને ડીસીજીઆઈના પ્રતિનિધિઓનો સમાવેશ કરીને વર્ચુઅલ કંટ્રોલ રૂમ બનાવવામાં આવ્યો છે.
ઓક્સિજન ઉત્પાદન ક્ષમતા વિશે માહિતી આપતા આરોગ્ય વિભાગના સચિવ રાજેશ ભૂષણે કહ્યું હતું કે, ઓક્સિજનનો ઉપયોગ બે પ્રકારનો છે જેમાં ઔદ્યોગિક ઉપયોગ અને બીજો તબીબી ઉપયોગનો સમાવેશ થાય છે. ભારતમાં ઓક્સિજનની ઉત્પાદન ક્ષમતા ૬૯૦૦ મેટ્રિક ટન છે. આજની તારીખે કોવિડ અને નોન-કોવિડ આવશ્યક આરોગ્ય સેવાઓ માટે ઓક્સિજનની આવશ્યકતા ૨૮૦૦ મેટ્રિક ટનની છે. જો ઉદ્યોગની આવશ્યકતાને ધ્યાને લેવામાં આવે તો તે ૨૨૦૦ મેટ્રિક ટન છે. આ આંકડાઓ અનુસાર કુલ ૫ હજાર મેટ્રિક ટન ઓક્સિજનની જરૂરિયાતની સામે ૬૯૦૦ મેટ્રિક ટનનું ઉત્પાદન કરવામાં આવે છે જેથી ૧૯૦૦ મેટ્રિક ટન ઓક્સિજનનો જથ્થો અનામત રહે છે.
ભૂષણએ જણાવ્યું હતું કે જાણ કરવામાં આવી રહેલી સમસ્યા હોસ્પિટલ સ્તરે નબળી ઇન્વેન્ટરી મેનેજમેન્ટને કારણે છે.
“રાષ્ટ્રીય સ્તરે ઓક્સિજનની અછત નથી, હકીકતમાં ત્યાં ૧૯૦૦ એમટીનો સરપ્લસ છે. જ્યારે હોસ્પિટલ સ્તરે ઇન્વેન્ટરી મેનેજમેન્ટ નહી હોવાથી હોય સમસ્યા ઉદભવે છે. હાલમાં દરેક રાજ્યએ દેખરેખ રાખવાની જરૂર છે કે હોસ્પિટલમાં ઓક્સિજનનો કેટલો સ્ટોક છે અને આગામી દિવસોમાં કેટલી જરૂરિયાત રહેશે. કેન્દ્રએ રાજ્યો સાથે વિસ્તૃત બેઠક યોજી છે અને રાજ્ય સરકારોને શેરો પર નજર રાખવા માટે કંટ્રોલ રૂમ બનાવવા નિર્દેશ આપ્યો છે.
ભૂષણે ઉમેર્યું હતું કે, હાલમાં અમને નથી લાગતું કે ઓક્સિજનની કોઈ કમી છે પરંતુ રાજ્યોએ ઓક્સિજનના તર્કસંગત ઉપયોગની જરૂરિયાત પર ભાર મૂકવાની જરૂર છે.