1 ) ચૌધરી ચરણ સિંહ હરિયાણા કૃષિ યુનિવર્સિટી V/S મોનિકા
ચૌધરી ચરણ સિંહ હરિયાણા કૃષિ યુનિવર્સિટી V/S મોનિકા કેસમાં સુપ્રીમ કોર્ટનો નિર્ણય શૈક્ષણિક સંસ્થાઓમાં પ્રવેશ પ્રક્રિયા સાથે સંબંધિત છે. આ નિર્ણય શૈક્ષણિક સંસ્થાઓમાં પ્રવેશ માટે જરૂરી લાયકાત અને પ્રક્રિયાને વ્યાખ્યાયિત કરે છે.
આ કિસ્સામાં, સુપ્રીમ કોર્ટે નક્કી કર્યું કે શૈક્ષણિક સંસ્થાઓમાં પ્રવેશ માટે જરૂરી લાયકાત અને પ્રક્રિયા પારદર્શક અને સમાન હોવી જોઈએ. કોર્ટે એમ પણ કહ્યું હતું કે પ્રવેશ પ્રક્રિયામાં કોઈપણ પ્રકારનો ભેદભાવ અથવા અનિયમિતતા સહન કરવામાં આવશે નહીં.
આ નિર્ણય શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ અને વિદ્યાર્થીઓ માટે મહત્વપૂર્ણ છે, કારણ કે તે પ્રવેશ પ્રક્રિયામાં પારદર્શિતા અને ન્યાયીતાને પ્રોત્સાહન આપે છે.
2) કમરુદ્દીન દસ્તગીર સનાદી V/S કર્ણાટક રાજ્ય
કમરુદ્દીન દસ્તગીર સનાદી V/S કર્ણાટક રાજ્ય કેસમાં સુપ્રીમ કોર્ટનો નિર્ણય શોધી શક્યો નથી, પરંતુ મને બીજો કેસ મળ્યો જે તમારા માટે ઉપયોગી હોઈ શકે.
SV સમુદ્રમ V/S કર્ણાટક રાજ્યના કેસમાં, સુપ્રીમ કોર્ટે ઠરાવ્યું હતું કે કોર્ટ પાસે આર્બિટ્રેશનના નિર્ણયમાં ફેરફાર કરવાની સત્તા નથી¹. આ કેસમાં આર્બિટ્રેટરે એસવી સમુદ્રમની તરફેણમાં એવોર્ડ આપ્યો હતો, પરંતુ કર્ણાટક હાઈકોર્ટે તેમાં ફેરફાર કર્યો હતો. સુપ્રિમ કોર્ટે હાઈકોર્ટના નિર્ણયને માન્ય રાખ્યો હતો અને કહ્યું હતું કે કોર્ટ પાસે આર્બિટ્રેશન એવોર્ડમાં ફેરફાર કરવાની સત્તા નથી.
આ નિર્ણય મધ્યસ્થી પુરસ્કારોના સંબંધમાં અદાલતોની સત્તાઓ પર મહત્વપૂર્ણ પ્રકાશ ફેંકે છે.
3) સુરેશ ચંદ્ર તિવારી V/S ઉત્તરાખંડ રાજ્ય
સુપ્રીમ કોર્ટે સુરેશ ચંદ્ર તિવારી V/S ઉત્તરાખંડ રાજ્યના કેસમાં મહત્વનો ચુકાદો આપ્યો હતો. આ કેસ ફોજદારી કાયદાને લગતો હતો અને ઉત્તરાખંડ હાઈકોર્ટના નિર્ણય સામે અપીલ હતી¹.
આ કેસમાં સુરેશ ચંદ્ર તિવારીએ ઉત્તરાખંડ રાજ્ય વિરુદ્ધ હાઈકોર્ટના નિર્ણયને પડકાર ફેંકીને અપીલ કરી હતી². સુપ્રીમ કોર્ટે આ કેસમાં પોતાનો નિર્ણય આપ્યો અને હાઈકોર્ટના નિર્ણયને મંજૂરી આપી.
- આ કેસ ફોજદારી કાયદા અને કોર્ટની સત્તાઓ સાથે સંબંધિત છે અને તેનું મહત્વ નીચે મુજબ છે:
– ફોજદારી કાયદો: આ કેસ ફોજદારી કાયદા હેઠળ આવે છે અને તેમાં ઉત્તરાખંડ રાજ્ય સામે અપીલનો સમાવેશ થાય છે.
– કોર્ટની સત્તાઃ આ કેસમાં સુપ્રીમ કોર્ટે તેની સત્તાનો ઉપયોગ કર્યો અને હાઈકોર્ટના નિર્ણય પર તેની મહોર લગાવી.
4) બેન્ઝો કેમ ઇન્ડસ્ટ્રીયલ પ્રાઇવેટ લિમિટેડ V/S અરવિંદ મનોહર
સુપ્રીમ કોર્ટે બેન્ઝો કેમ ઇન્ડસ્ટ્રીયલ પ્રાઇવેટ લિમિટેડ વિરુદ્ધ અરવિંદ મનોહર મહાજનના કેસમાં મહત્વનો ચુકાદો આપ્યો હતો. આ કેસ વ્યાપારી વિવાદને લગતો હતો અને તેમાં બેન્ઝો કેમ ઇન્ડસ્ટ્રીયલ પ્રાઇવેટ લિમિટેડ અને અરવિંદ મનોહર મહાજન વચ્ચેનો વિવાદ સામેલ હતો.
આ કિસ્સામાં, સુપ્રીમ કોર્ટે નક્કી કર્યું કે કેસને આગળ વધારવા માટે કેટલીક શરતો પૂરી કરવી આવશ્યક છે. કોર્ટે એમ પણ કહ્યું હતું કે કેસમાં પુનર્વિચાર માટે કેટલાક આધાર હોવા જોઈએ.
- આ કેસ વ્યાપારી વિવાદો અને કોર્પોરેટ કાયદા સાથે સંબંધિત છે અને તેનું મહત્વ નીચે મુજબ છે:
– વાણિજ્યિક વિવાદ: આ કેસ વ્યાપારી વિવાદ સાથે સંબંધિત છે અને તેમાં બે પક્ષો વચ્ચેના વિવાદનો સમાવેશ થાય છે.
– કોર્પોરેટ લોઃ આ કેસમાં કોર્પોરેટ કાયદાની જોગવાઈઓનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે અને આ કેસ કોર્પોરેટ કાયદાના ક્ષેત્રમાં મહત્વનો નિર્ણય છે.