આજના ઝડપી જીવનશૈલી અને અસંતુલિત ખોરાકના કારણે મોટાપો, મેદસ્વીતા વિશ્વભરમાં એક ગંભીર સમસ્યા બની ગયો છે. મોટા ભાગના લોકો સ્ટ્રેસ, બેઠાડુ જીવનશૈલી અને અનિયમિત ખોરાકના લીધે વધતા વજનનો સામનો કરી રહ્યા છે. મોટાપો માત્ર શરીરનું કદ વધારતો રોગ નથી, પણ તેમાંથી ઊભી થતી બીમારીઓ જેમ કે હાઈ બ્લડપ્રેશર, ડાયાબિટીસ, હાર્ટ ડિઝીઝ અને સાંધાના દુઃખાવા જેવી સમસ્યાઓ જીવનની ગુણવત્તા ઉપર ગંભીર અસર કરે છે.
મોટાપાને અટકાવવા માટે સૌથી પહેલું પગલું છે સ્વસ્થ જીવનશૈલી અપનાવવી. તેની શરૂઆત સામાન્ય અને સરળ બદલીથી કરી શકાય છે. દરરોજ તાજું અને પૌષ્ટિક ખોરાક લેવો જોઈએ. ફાસ્ટ ફૂડ, ઓઈલી ફૂડ, શુગર અને પેકેજ્ડ ફૂડના અતિસેવનથી દૂર રહેવું જોઈએ. આ બદલે ફળો, શાકભાજી, ઓટ્સ, બ્રાઉન રાઈસ, Whole Grains અને ઓમેગા-3થી ભરપૂર ખોરાક અપનાવવો જોઈએ. પાણીનું પૂરતું સેવન પણ વજન ઘટાડવામાં મદદરૂપ છે—દિવસમાં ઓછામાં ઓછા 8થી 10 ગ્લાસ પાણી પીવું જોઈએ.
શારીરિક સક્રિયતા પણ એટલી જ જરૂરી છે. દિવસનો ઓછામાં ઓછો 30 મિનિટ brisk walk, યોગા, ડાન્સ અથવા જિમ એક્ટિવિટી માટે ફાળવવો જોઈએ. જો લાંબા સમય સુધી એક જગ્યા પર બેસી રહેવું પડે તો દર 1 કલાકે થોડીક સેકન્ડ માટે ઊભા થઈ હલનચલન કરવું. ઘરના કામોમાં મદદ કરવી કે સિંપલ સ્ટ્રેચિંગ પણ ફાયદાકારક સાબિત થાય છે.
તદુપરાંત યોગ્ય નિંદ્રા પણ મહત્વપૂર્ણ છે. દરરોજ ઓછામાં ઓછા 7-8 કલાક ઊંઘ લેવાથી શરીર યોગ્ય રીતે કાર્ય કરે છે અને હોર્મોન્સનું બેલેન્સ જળવાઈ રહે છે, જે વજન નિયંત્રણ માટે મહત્વપૂર્ણ છે. સ્ટ્રેસ પણ મોટાપાના કારણોમાંથી એક છે. મેડિટેશન, પ્રાણાયામ, અને સમયસર આરામ કરવાથી સ્ટ્રેસને નિયંત્રિત રાખી શકાય છે.
મોટાપાને દૂર રાખવા માટે તમારું લક્ષ્ય માત્ર વજન ઘટાડવાનું નહિ, પણ એક જળવાયેલું આરોગ્યમય જીવન જીવવાનું હોવું જોઈએ. કદાચ શરૂઆતમાં ધીરજ રાખવી મુશ્કેલ લાગી શકે, પણ સતત પ્રયત્ન અને નિયમિતતા સાથે સફળતા પ્રાપ્ત થઈ શકે છે.
લાસ્ટ બટ નોટ લિસ્ટ, નિષ્ણાત ડાયેટિશિયન કે ફિટનેસ ટ્રેનરથી સલાહ લેવી એ પણ એક સારા નિર્ણયો ગણાય. કોઈપણ ડાયેટ કે એક્સરસાઈઝ પ્લાન શરૂ કરતા પહેલા તમારું હેલ્થ સ્ટેટસ જાણવું ખૂબ જરૂરી છે. આ પરિવર્તન નાનાં નાના હોવા છતાં તેમાં નિયમિતતા અને નિષ્ઠા હોય તો મોટાપાને હરાવવો શક્ય છે અને આરોગ્યમય જીવન જીવી શકાય છે.
