દહીંમાં ઠંડકની તાસીર હોય છે. આયુર્વેદમાં ઠંડીને ધ્યાનમાં રાખીને શિયાળામાં દહીં ઓછું ખાવાની સલાહ આપવામાં આવી છે. આમ છતાં શિયાળામાં દહીં ખાવાને લઈને લોકોના મનમાં અનેક પ્રકારની મૂંઝવણો રહે છે.
સૌથી પહેલા તો આપણે જાણી લેવું જોઈએ કે દહીં આપણા માટે ખૂબ જ પૌષ્ટિક ખોરાક છે. દહીંમાં લેક્ટોબેસિલસ બેક્ટેરિયા હોય છે જે આપણા પાચનતંત્રમાં ઘણી મદદ કરે છે. આ બેક્ટેરિયાને પ્રોબાયોટિક ગણવામાં આવે છે. મતલબ કે તે આપણો મિત્ર છે. તેની મદદથી પાચનની સમગ્ર પ્રક્રિયા સરળ બને છે. તેથી, વિજ્ઞાન કહે છે કે શિયાળાની ઋતુમાં થાળીમાંથી દહીં સંપૂર્ણપણે ગાયબ ન થવું જોઈએ. હા, કેટલાક કિસ્સાઓમાં દહીં ખાવાની મનાઈ છે.
જ્યારે દૂધમાં લેક્ટોબેસિલસ બેક્ટેરિયા ઉમેરવામાં આવે છે, ત્યારે આ બેક્ટેરિયા દૂધને આથો બનાવે છે. આ કારણે દહીંમાં અનેક પ્રકારની સારી વસ્તુઓનો સમાવેશ થાય છે. તેમાં અસંખ્ય સારા બેક્ટેરિયા હોય છે જે માત્ર પાચનતંત્ર માટે જ નહીં પરંતુ સમગ્ર સ્વાસ્થ્ય માટે પણ ફાયદાકારક છે. દહીંમાં કેલ્શિયમ, પ્રોટીનની સાથે વિટામિન બી12, પોટેશિયમ અને મેગ્નેશિયમ વગેરે મળી આવે છે. 100 ગ્રામ દહીંમાં 3.5 ગ્રામ પ્રોટીન જોવા મળે છે. આ સિવાય તેમાં બીજા પણ ઘણા પ્રકારના પોષક તત્વો હોય છે. સૌથી મહત્વની બાબત એ છે કે દહીં ઉચ્ચ ગુણવત્તાની પ્રોબાયોટિક છે.
શિયાળામાં કેટલું નુકશાન
દહીં અને શરદી વિશે મેડિકલ સાયન્સમાં કોઈ ખાસ ચર્ચા નથી. પરંતુ કેટલાક કિસ્સાઓમાં દહીં ખાવાની મનાઈ છે. જો તમને પહેલાથી જ શ્વસન સંબંધી રોગો, શરદી અને ઉધરસ છે તો દહીંનું સેવન મર્યાદિત માત્રામાં કરો. તેનું વધુ સેવન કરવાથી નુકસાન થઈ શકે છે, પરંતુ જે લોકો સ્વસ્થ છે અને તેમને શ્વાસ સંબંધી રોગ નથી, પછી ભલે તે ઠંડી હોય કે ઉનાળો, દહીં ખાવું ફાયદાકારક છે, નુકસાનકારક નથી. બીજી બાજુ, જો તમે રાત્રે વધુ દહીંનું સેવન કરો છો, તો લાળ બનવાની સંભાવના વધારે છે. જો કે તે દરેક માટે જરૂરી નથી. તેથી, બપોરના સમયે દહીંનું સેવન કરવું વધુ સારું છે. જો તેમને લાગે છે કે દહીંથી નુકસાન થઈ રહ્યું છે તો તેમણે હિંગ સાથે દહીં મિક્સ કરીને ખાવું જોઈએ.
દહીંના ફાયદા
આ બધા સિવાય દહીંના ઘણા ફાયદા છે. દહીં પ્રોબાયોટીક્સનો ઉત્તમ સ્ત્રોત છે. તેમાં ઘણા સારા બેક્ટેરિયા હોય છે જે આંતરડાના સ્વાસ્થ્યને સુધારે છે. તેથી, ડોકટરો વજન ઘટાડવા માટે દહીં ખાવાની ભલામણ કરે છે. દહીંથી પણ હાડકાં મજબૂત થઈ શકે છે. દહીંનું નિયમિત સેવન કરવાથી ચહેરા પર ચમક પણ આવે છે. દહીં ત્વચાને યુવાન રાખવામાં ખૂબ જ ફાયદાકારક છે.
