રાઈ બે રંગની હોય છે એક પીળો અને બીજો ભૂરો. મોટાભાગના ઘરોમાં તડકા માટે ભૂરા રંગની રાઈનો ઉપયોગ થાય છે.તેને સાંભાર સાથે દાળ સાથે પણ મસાલા બનાવી શકાય છે. રાયના સેવનથી કફ-પિત્ત દોષને શાંત કરવાની સાથે શરીરની ઘણી સમસ્યાઓ સરળતાથી દૂર થઈ જાય છે. રાઈમાં ફાઈબર, આયર્ન, ફોસ્ફરસ અને પ્રોટીન જેવા ઘણા પોષક તત્વો હોય છે. તેના સેવનથી પાચન તંત્રને લગતી સમસ્યાઓ ઓછી થાય છે અને માઈગ્રેનની સમસ્યામાં પણ રાહત મળે છે. રાયના ઉપયોગથી અનેક પ્રકારની બીમારીઓ દૂર થાય છે અને શરીર લાંબા સમય સુધી સ્વસ્થ રહે છે.
અસ્થમામાં ફાયદાકારક
અસ્થમાના દર્દીઓને સરસવના દાણાના સેવનથી રાહત મળે છે. તેમાં સિનાપાઈન નામનું તત્વ હોય છે, જે ફેફસાના કાર્યને સુધારે છે અને તેને સ્વસ્થ રાખે છે. રાઈના બીજનું નિયમિત સેવન અસ્થમાને રોકવામાં મદદ કરે છે.
માઈગ્રેનના દુખાવામાં રાહત 
રાઈના બીજનું સેવન કરવાથી માઈગ્રેનના દુખાવામાં રાહત મળે છે. રાઈના બીજમાં રિબોફ્લેવિન નામનું તત્વ હોય છે, જે માઈગ્રેનનું જોખમ ઘટાડે છે. સરસવના દાણાનું સેવન કરવાથી માઈગ્રેનનો દુખાવો ઓછો થાય છે અને લક્ષણોમાં રાહત મળે છે.
બ્લડપ્રેશર માટે ફાયદાકારક
જો તમે પણ બ્લડ પ્રેશરને કંટ્રોલ કરવા માંગો છો તો ડાયટમાં સરસવનો સમાવેશ કરો. સરસવના દાણામાં મિથેનોલ અર્ક હોય છે, જે બ્લડ પ્રેશર ઓછું કરીને શરીરને સ્વસ્થ રાખે છે. સરસવના દાણાનું નિયમિત સેવન કરવાથી બ્લડપ્રેશર કંટ્રોલમાં રહે છે.
વજન ઘટાડવામાં મદદરૂપ
રાઈના દાણાનું સેવન કરવાથી. તેના સેવનથી મેટાબોલિઝમ વધવાની સાથે વજન ઘટાડવામાં મદદ મળે છે. રાઈના બીજમાં ડાયસીલગ્લિસરોલ નામની ચરબી હોય છે, જે વજન ઘટાડવાની સાથે પેટની ચરબી ઘટાડે છે.
ડાયાબિટીસમાં ફાયદાકારક
રાઈના દાણાનું સેવન કરવાથી ફાયદો થાય છે. તેમાં હાજર એન્ટીડાયાબિટીક ગુણો બ્લડ સુગર લેવલને ઘટાડીને શરીરને સ્વસ્થ રાખે છે. રાઈના દાણાના સેવનથી શરીરમાં ગ્લુકોઝનું સ્તર ઘટે છે અને ડાયાબિટીસ નિયંત્રણમાં રહે છે.રાઈના દાણાનું સેવન કરવાથી શરીરને આવા ફાયદા થાય છે.
