દુશ્મનોના છગ્ગા છોડાવી દેવામાં સક્ષમ વિક્રાંત ભારતીય નૌકાદળની ક્ષમતામાં કરશે ઐતિહાસિક વધારો
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ શુક્રવારે સવારે 9:48 કલાકે દેશનું પ્રથમ સ્વદેશી એરક્રાફટ કેરિયર આઈએનએસ વિક્રાંત નેવીને સોંપી દીધું છે. વડાપ્રધાન મોદી સવારે 9:30 વાગ્યે કોચી સ્થિત કોચીન શિપયાર્ડ લિમિટેડમાં પહોંચી ગયા હતા. અહીં તેમને ગાર્ડ ઓફ ઓનર આપવામાં આવ્યું.
1971 ના યુદ્ધમાં આઈએનએસ વિક્રાંતે પોતના સીહોક લડાકુ વિમાનોથી બાંગ્લાદેશના ચિટગાંવ, કોક્સ બજાર અને ખુલનામાં દુશ્મનના ઠેકાણોઓનો નાશ કર્યો હતો.
વિક્રાંત 40 હજાર ટન વજનવાળુ વિમાન વાહક જહાજ છે. વિશ્વમાં માત્ર અમેરિકા, રશિયા, બ્રિટન અને ફ્રાન્સની પાસે જ 40 હજાર અને તેનાથી વધુ વજનવાળુ વિમાન વાહક જહાજનું નિર્માણ કરવાની ક્ષમતા છે. વિક્રાંત 20 મિગ-29 લડાકુ વિમાન અને દસ હેલિકોપ્ટરને લઈ જવામાં સક્ષમ છે. 2017 માં આઈએનએસ વિરાટના રિટાયર્ડ થયા પછી ભારતની પાસે માત્ર એક જ વિમાન વાહક જહાજ આઈએનએસ વિક્રમાદિત્ય છે.આશરે રૂ. 20000 કરોડના ખર્ચે બનેલ એરક્રાફ્ટ કેરિયરે ગયા મહિને દરિયાઈ ટ્રાયલનો ચોથો અને અંતિમ તબક્કો સફળતાપૂર્વક પૂર્ણ કર્યો હતો. વિક્રાંતના નિર્માણ સાથે ભારત દેશી રૂપે ડિઝાઇન અને એરક્રાફ્ટ કેરિયર બનાવવાની વિશિષ્ટ ક્ષમતા ધરાવતા રાષ્ટ્રોના પસંદગીના જૂથમાં જોડાઈ ગયું છે.
જહાજમાં 2300 થી વધુ કમ્પાર્ટમેન્ટ્સ છે, જે લગભગ 1700 લોકોના ક્રૂ માટે રચાયેલ છે, જેમાં મહિલા અધિકારીઓને સમાવવા માટે વિશિષ્ટ કેબિનનો સમાવેશ થાય છે.વિક્રાંત લગભગ 28 નોટ્સની ટોપ સ્પીડ અને લગભગ 7500 નોટિકલ માઇલની સહનશક્તિ સાથે 18 નોટ્સની ક્રૂઝિંગ સ્પીડ ધરાવે છે. એરક્રાફ્ટ કેરિયર 262 મીટર લાંબું, 62 મીટર પહોળું અને તેની ઊંચાઈ 59 મીટર છે.
તેનું બાંધકામ 2009 માં શરૂ થયું હતું.નેવીએ જણાવ્યું હતું કે, જહાજ કુલ 88 મેગાવોટ પાવરની ચાર ગેસ ટર્બાઇન દ્વારા સંચાલિત છે અને તેની મહત્તમ ઝડપ 28 નોટ્સ છે. આ પ્રોજેક્ટ સંરક્ષણ મંત્રાલય અને કોચીન શિપયાર્ડ લિમિટેડ વચ્ચે મે 2007 થી શરૂ થયેલા કરારના ત્રણ તબક્કા હેઠળ અમલમાં મૂકવામાં આવ્યો છે. ફેબ્રુઆરી 2009 માં જહાજની કીલ નાખવામાં આવી હતી. નેવીએ જણાવ્યું હતું કે, એરક્રાફ્ટ કેરિયર હિંદ મહાસાગર ક્ષેત્રમાં ભારતની સ્થિતિને મજબૂત બનાવશે અને વાદળી પાણીની નૌકાદળ માટે તેની શોધમાં વધારો કરશે.
વિક્રાંત પર 30 એરક્રાફ્ટ રહેશે તૈનાત
વિક્રાંત પર 30 એરક્રાફ્ટ તૈનાત રહી શકશે, જેમાંથી 30 ફાઈટર એરક્રાફ્ટ અને 10 હેલિકોપ્ટર હશે. હાલમાં, મિગ-29કે ફાઇટર જેટ વિક્રાંત પર તૈનાત કરવામાં આવશે અને તે પછી ટીઇડીબીએફ એટલે કે બે એન્જિન ડેક આધારિત ફાઇટર જેટ ડીઆરડીઓ અને એચએએલ દ્વારા તૈનાત કરવામાં આવશે. કારણ કે ટીઇડીબીએફને સંપૂર્ણ રીતે તૈયાર થવામાં થોડા વર્ષો લાગી શકે છે, આ દરમિયાન અમેરિકાના એફ-18એ સુપર હોર્નેટ અથવા ફ્રાન્સના રાફેલને તૈનાત કરી શકાય છે. આ બંને ફાઈટર જેટનું ટ્રાયલ શરૂ થઈ ગયું છે અને અંતિમ રિપોર્ટ આવ્યા બાદ નક્કી કરવામાં આવશે કે કયા ફાઈટર એરક્રાફ્ટને તૈનાત કરવામાં આવશે. આ વર્ષના નવેમ્બર મહિનાથી મિગ-29 ફાઈટર જેટ વિક્રાંત પર તૈનાત થવાનું શરૂ થઈ જશે.
દુશ્મનના સબમરીનો પર રાખશે ખાસ નજર
વિક્રાંત પર જે રોટરી વિંગ એરક્રાફ્ટ હશે તેમાં છ એન્ટી સબમરીન હેલિકોપ્ટર હશે, જે દુશ્મન સબમરીન પર ખાસ નજર રાખશે. ભારતે તાજેતરમાં અમેરિકા સાથે આવા 24 મલ્ટી-મિશન હેલિકોપ્ટર, એમએચ-60આર એટલે કે રોમિયો હેલિકોપ્ટર માટે સોદો કર્યો છે. ભારતને તેમાંથી બે રોમિયો હેલિકોપ્ટર પણ મળ્યા છે. આ સિવાય બે રિકોનિસન્સ હેલિકોપ્ટર અને માત્ર બેનો ઉપયોગ સર્ચ અને રેસ્ક્યુ મિશનમાં કરવામાં આવશે.
આઈએનએસ વિક્રાંત ધરાવે છે 1700 ક્રૂ મેમ્બર્સની ક્ષમતા
આશરે રૂ. 20000 કરોડના ખર્ચે બનેલ એરક્રાફ્ટ કેરિયરે ગયા મહિને દરિયાઈ ટ્રાયલનો ચોથો અને અંતિમ તબક્કો સફળતાપૂર્વક પૂર્ણ કર્યો હતો. વિક્રાંતના નિર્માણ સાથે ભારત દેશી રૂપે ડિઝાઇન અને એરક્રાફ્ટ કેરિયર બનાવવાની વિશિષ્ટ ક્ષમતા ધરાવતા રાષ્ટ્રોના પસંદગીના જૂથમાં જોડાઈ ગયું છે. જહાજમાં 2300 થી વધુ કમ્પાર્ટમેન્ટ્સ છે, જે લગભગ 1700 લોકોના ક્રૂ માટે રચાયેલ છે, જેમાં મહિલા અધિકારીઓને સમાવવા માટે વિશિષ્ટ કેબિનનો સમાવેશ થાય છે.