સાયલન્ટ કિલર બની રહ્યું છે પ્રદૂષણ! જાણો ભારતની સ્થિતિ 

વાયુ પ્રદૂષણ એક ગંભીર સમસ્યા બની ગઈ છે, જે સમગ્ર વિશ્વમાં ઘણા લોકો, ખાસ કરીને બાળકોનો જીવ લઈ રહી છે. ભારતમાં આ સમસ્યા વધુ વધી છે, જ્યાં વાયુ પ્રદૂષણને કારણે દરરોજ પાંચ વર્ષથી ઓછી ઉંમરના 464 બાળકો મૃત્યુ પામી રહ્યા છે.

• આ આંકડો તમાકુ અને ડાયાબિટીસથી થતા મૃત્યુ કરતા પણ વધુ છે.

ભારતમાં મૃત્યુનો ચોંકાવનારો આંકડો

સ્ટેટ ઓફ ગ્લોબલ એર (એસઓજીએ) 2024ના રિપોર્ટ અનુસાર, ભારતમાં વાયુ પ્રદૂષણને કારણે પાંચ વર્ષથી ઓછી ઉંમરના 169,400 બાળકોના મોત થયા છે. કુપોષણ પછી વાયુ પ્રદૂષણ બાળકોના મૃત્યુનું બીજું સૌથી મોટું કારણ બની ગયું છે. આ અહેવાલ મુજબ, વાયુ પ્રદૂષણથી 2021 માં વૈશ્વિક સ્તરે 8.1 મિલિયન લોકો મૃત્યુ પામ્યા હતા અને તેમાંથી ભારત અને ચીનનો હિસ્સો 55% હતો.

વાયુ પ્રદૂષણને કારણે સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ

વાયુ પ્રદૂષણની અસર માત્ર બાળકો સુધી મર્યાદિત નથી. તે અસ્થમા, ફેફસાની વિકૃતિઓ, હૃદય રોગ, ફેફસાના કેન્સર, સ્ટ્રોક અને ડાયાબિટીસ જેવા ઘણા ગંભીર રોગોનું કારણ બની શકે છે. પ્રદૂષણને કારણે આ રોગોની સંખ્યા વધી રહી છે અને તે લોકોના જીવનની ગુણવત્તાને ગંભીર અસર કરી રહી છે.

ભારતમાં પ્રદૂષણનું સ્તર

ભારતમાં વાયુ પ્રદૂષણનું સ્તર ઘણું ઊંચું છે. અહીંના તમામ 1.4 અબજ લોકો PM2.5 ના બિનઆરોગ્યપ્રદ સ્તરના સંપર્કમાં છે, જે સૌથી હાનિકારક પ્રદૂષક છે. PM2.5 એ નાના કણો છે જે ફેફસામાં શ્વાસમાં લેવા પર સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓનું કારણ બની શકે છે.

કોને સૌથી વધુ અસર થાય છે

વાયુ પ્રદૂષણથી સૌથી વધુ અસરગ્રસ્ત લોકો બાળકો, વરિષ્ઠ નાગરિકો અને બહાર કામ કરતા કામદારો છે. બાળકોની રોગપ્રતિકારક શક્તિ નબળી હોય છે, તેથી તેઓ પ્રદૂષણનો વધુ ભોગ બને છે.

શું કરી શકાય

વાયુ પ્રદૂષણનો સામનો કરવા માટે ઘણા પગલાં લઈ શકાય છે. સૌથી મહત્વપૂર્ણ છે સસ્ટેનેબલ ડેવલપમેન્ટ ગોલ્સ (SDGs) ને અપનાવવું, જેનો હેતુ વાયુ પ્રદૂષણ ઘટાડવાનો છે. આ ઉપરાંત, પાણી અને સ્વચ્છતાની સ્થિતિ સુધારવા અને બાળકોના સ્વાસ્થ્યમાં સુધારો કરવો પણ મહત્વપૂર્ણ છે. આ સાથે, જળવાયુ પરિવર્તનને રિવર્સ કરવા માટે પગલાં લેવા પણ મહત્વપૂર્ણ છે.

આવનારી પેઢીઓ સ્વસ્થ જીવન જીવી શકે તે માટે સરકાર અને નાગરિક સમાજે સાથે મળીને પ્રદૂષણને અંકુશમાં લેવા માટે કામ કરવું પડશે.