દિવાળીને ભારતમાં સૌથી મોટો અને મહત્વપૂર્ણ તહેવાર માનવામાં આવે છે. તે સમગ્ર દેશમાં ખૂબ જ ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવે છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે ભારતના કેટલાક ભાગો એવા છે જ્યાં દિવાળીની ઉજવણી કરવામાં આવતી નથી. આમાં સૌથી આગળ કેરળ છે.
દિવાળીનો તહેવાર ખૂબ જ ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવે છે. ભગવાન રામ 14 વર્ષના વનવાસ બાદ અયોધ્યા પરત ફર્યા હતા. હિન્દુ ધર્મમાં દિવાળીનો તહેવાર ખૂબ જ ખાસ છે, પરંતુ શું તમે જાણો છો કે ભારતમાં ઘણી એવી જગ્યાઓ છે જ્યાં દિવાળીનો તહેવાર ઉજવવામાં આવતો નથી. ન તો ફટાકડા ફોડવામાં આવે છે અને ન તો લક્ષ્મી ગણેશની પૂજા કરવામાં આવે છે.
હવે તમે વિચારતા હશો કે ભારતમાં એવી કઈ જગ્યાઓ છે જ્યાં દિવાળી નથી ઉજવાતી. આવો તમને જણાવીએ કે આ જગ્યા ક્યાં છે અને અહીં શા માટે દિવાળી ઉજવવામાં આવતી નથી.
કેરળમાં દિવાળી કેમ નથી ઉજવાતી
કેરળમાં દિવાળીની ઉજવણી ભાગ્યે જ જોવા મળે છે, જે ભારતના દક્ષિણ રાજ્ય છે. કેરળના લોકો ન તો દેવી લક્ષ્મી અને ગણેશની પૂજા કરે છે અને ન તો ફટાકડા ફોડે છે. દીવા પણ પ્રગટાવવામાં આવતા નથી. તેની પાછળ ઘણા ઐતિહાસિક અને સાંસ્કૃતિક કારણો છે.
પ્રથમ કારણ: રાજા મહાબલિનું મૃત્યુ
કેરળમાં એવું માનવામાં આવે છે કે તેમના મહાન રાજા મહાબલિનું મૃત્યુ દિવાળીના દિવસે થયું હતું. રાજા મહાબલી કેરળના લોકો દ્વારા ખૂબ જ આદરણીય છે અને તેમની યાદમાં ઓણમનો તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે. દિવાળીનો દિવસ તેમના માટે શોકનું પ્રતીક માનવામાં આવે છે, તેથી તેને તહેવાર તરીકે ઉજવવામાં આવતો નથી.
બીજું કારણ: ધાર્મિક વસ્તી
કેરળમાં હિન્દુ ધર્મ ઉપરાંત ખ્રિસ્તી અને મુસ્લિમ ધર્મની પણ મોટી વસ્તી છે. તેથી જ હિંદુ ધાર્મિક તહેવારો, જેમ કે દિવાળી, કેરળમાં તે જ ધોરણે ઉજવવામાં આવતા નથી જેટલો ઉત્તર ભારતમાં છે.
ત્રીજું કારણ: હવામાનની સમસ્યા
કેરળમાં ઓક્ટોબર-નવેમ્બર મહિનામાં ઘણો વરસાદ પડે છે. આ કારણોસર, ફટાકડા ફોડવા અને દીવા પ્રગટાવવામાં ખૂબ જ મુશ્કેલ બની જાય છે. વરસાદના કારણે મોટાભાગે દીવા અને ફટાકડા ફોડીને માણી શકાતી નથી. આ જ કારણ છે કે અહીં દિવાળીની ઉજવણી કરવામાં આવતી નથી. જોકે કેટલાક લોકો કોચીમાં દિવાળી ઉજવે છે, પરંતુ બાકીના રાજ્યમાં તે સામાન્ય નથી.
તમિલનાડુમાં નરક ચતુર્દશી
કેરળ ઉપરાંત, તમિલનાડુમાં પણ દિવાળીની ઉજવણી બહુ ધામધૂમથી કરવામાં આવતી નથી. અહીંના લોકો દિવાળીના એક દિવસ પહેલા આવતા ‘નરક ચતુર્દશી’નો જ તહેવાર ઉજવે છે. તમિલનાડુમાં તેને વધુ મહત્વ આપવામાં આવે છે અને લોકો આ દિવસને ‘નરકાસુર’ના વધ તરીકે ઉજવે છે.